باد در ضمن حركت خود در پهنه زمین، ذرات ریز از قبیل ماسه، شن و ریگ را از زمین بلند كرده و با خود حمل میكند. در مسیر حركت باد در هنگام برخورد با مانع از قبیل گیاهان، قطعات سنگ و یا عوارض طبیعی دیگر سرعت باد تا حدودی كاسته شده و این ذرات در اطراف مانع انباشته میشوند و به تدریج بر مقدار آنها افزوده میشود. سرانجام اجتماع این ذرات به قدری میرسد كه منجر به تشكیل تپههای شنی شده و جلوههای زیبایی را در پهنه وسیع كویر میآفریند. هرچه این موانع بزرگتر باشند، تودههای ماسهای بزرگتری نیز ایجاد میشوند. تپههای شنی پس از تشكیل در محل خود ثابت نمیمانند، بلكه در جهت وزش باد جابجا میشوند. با وزش باد ماسهها در دامنهای كه در جهت باد قرار دارد به طرف بالا رانده شده و پس از رسیدن به قله در دامنه پشتی تپه غلتیده و در آنجا جمع میگردند. جابجایی تودههای ماسهای در شرایط عادی به ۱۰ تا ۲۰ متر در سال میرسد. ارتفاع تپههای شنی متغیر بوده و به ندرت از ۲۰ متر تجاوز میكند ولی گاهی اوقات ارتفاع آنها زیاد شده و به ۱۰۰ متر نیز میرسد. برای مثال ارتفاع برخی از تپههای شنی شرق كویر لوت از ۱۰۰ متر تجاوز میكند.
با توجه به آب و هوای استان یزد، تعداد روزهای توفانی در این منطقه زیاد است و شمار این روزها در دشت یزد- اردكان به ۴۰ تا ۶۰ روز در سال میرسد. شدت این توفانها به اندازهای است، كه گاه شهر را برای زمان كوتاهی در تاریكی فرو میبرد. به همراه این توفانها، مقدار زیادی شن و ریگ جابجا شده و در نواحی پیرامون یزد، اشكذر، بافق، ساغند و شرق اردكان، تپههای شن و ریگ ایجاد میشوند. پهنه این تپههای متحرك، در استان یزد به حدود ۳۰ هزار هكتار میرسد. سن تپههای ماسهای اطراف شهر یزد كمتر از ۲ هزار سال برآورد شده است و ریشه در تاریخ فعالیتهای انسانی و بیابانزایی انسان داشته و حاصل استفاده بیرویه از گیاهان توسط آنها میباشد.
