سلسله سادات كیایی در قرن هفتم و هشتم هجری قمری در گیلان و مازندران حكومت داشتند. نسب خاندان كیایی به احمد آل اكبر مشهور به عفیفی كوكبی از نبیرگان امام زین‌العابدین علی‌بن الحسین(ع) می‌رسد. سادات كیایی ـ چه قبل و چه بعد از رسیدن به حكومت ـ به علت اعتقادات عمیق عامه مردم به آن‌ها از احترام خاصی برخوردار بودند. عالم ربانی سید خوركیا، از سادات عظیم‌الشأن این سلسله كه در سال ۶۴۷ هـ.ق شهید شد، در لاهیجان و در محله “میدان” كه بازار لاهیجان هم در این محله قرار داشت، به خاك سپرده شد.
در ایران همیشه معمول بود كه اولیاء و پیشوایان دین و عرفان نامی را “پادشاه” وقت خویش می‌خواندند؛ لذا این مكان با توجه به این‌كه مدفن سه نفر از پیشوایان دین، كه پادشاه زمان خویش نامیده می‌شدند بود، با به خاك سپرده شدن پیكر چهارمین سادات كیایی، یعنی سید رضی كیاء كه پادشاه وقت گیلان بود، به “چهار پادشاه” معروف شد.
به‌طور خلاصه، در بقعه چهارپادشاه، نخست، سید خرم كیا یا سید خوركیا در سال ۶۴۷ هـ.ق به خاك سپرده شد. یكصد و چهل و چهار سال بعد، یعنی در سال ۷۹۱ هـ.ق سید علی كیا، رحلت كرد و در طرف چپ حجره سید خوركیا، حجره دیگری ساختند و او را در آن به خاك سپردند. در سال ۸۲۹ هـ.ق (سی و هشت سال بعد)، ابوتراب ابن سید علی امیركیا كه نسبت او تا حضرت رسول(ص) به استناد كتیبه‌ای كه در صندوق قبر دوم آمده است، می‌رسد و از بزرگان سادات صحیح النسب و از اولیاء زمان خویش بوده است كه به پانزده پشت به امام اول، علی‌ابن ابی‌طالب(ع) می‌رسیده است (جد ششم او علی غزنوی است.) تاریخ وفات سید علی ابن سید امیركیا، روز دوشنبه اول جمادی الاول سال ۸۲۹ هـ.ق است. از عجایب روزگار این‌كه، سید رضی كیا ـ پادشاه وقت گیلان ـ در همین سال و ماه و روز به عالم باقی شتافت كه مرقد مطهر آن در اتاق شماره یك این بقعه است.
ورودی بنا از دو طرف است. بنای اصلی آن در ضلع جنوبی حیاط واقع شده‌است. ایوان بزرگی با شش ستون در ضلع شمالی بنا قرار گرفته، ستونهای آن به ارتفاع ۸۰ سانتی متر كاشیكاری شده كه كاشیهای آن از دوره قاجاریه است. كتیبه‌های صندوق‌ها، خوش خط و متعلق به قرن هشتم و اوایل قرن نهم ه. ق است. درهای ورودی چوبی است و كنده كاری دارد. قدیمی‌ترین صندوقچه، در سال ۷۹۱ هجری قمری و جدیدترین آن‌ها در سال ۱۰۱۵ هجری قمری ساخته شده است. در كتیبهٔ این صندوقچه، شجرهٔ سید خرم‌كیا و نام اهدا‌كنندهٔ آن، یعنی قاضی محمدخان آمده است. كتیبه به خط محمدبن داودكیا نوشته شده و سازندهٔ آن عبدالفتاح لاهیجی است. این مزار دو قرآن قدیمی دارد كه به خط كوفی است و چند صفحه‌ای از اول و آخر آن افتاده‌است و قرآن دیگر مورخ سال ۸۸۳ ه. ق است. درِ جنوبی بقعه، چوبی منبت‌كاری شده و دارای كتیبه است. نمای دیوار شمالی با صحنه‌‌های مذهبی نقاشی شده است؛ ولی در تعمیرهای بعدی، بخش‌هایی از نقاشی‌ها فرو ریخته و از میان رفته است. در ضلع شرقی بنای چهارپادشاه اتاقی جداگانه وجود دارد كه دارای صندوقی چوبی و سنگ قبرهای مرمر زیادی است. بقعه یكی از پادشاهان مربع شكل با چهار صفحه در چهار جهت اصلی می‌باشد و سقف آن صاف و چوبی است. ضریح چوبی بزرگی در وسط آن بقعه نصب شده‌است. در بقعه دیگر، دو پادشاه به خاك سپرده شده‌اند و دو صندوق چوبی در وسط این اتاق مستطیلی در امتداد یكدیگر قرار دارد كه یك صندوق آن دارای منبت كاری بسیار ظریف و كتیبه‌هایی در وسط و دور تا دور آن به خط كوفی است. در جنوبی این اتاق منبت كاری و دارای كتیبه‌است. از اتاق كناری آن كه كنار مقبره می‌باشد اكنون به عنوان مسجد استفاده می‌كنند.
نقاره و علم‌های بقعه چهارپادشاهان لاهیجان
بقعه چهار پادشاهان لاهیجان “نقاره” داشت و تا شهریور ۱۳۲۰ شمسی مورد استفاده بود. بقعه چهار پادشاهان لاهیجان در ضمن علم‌های متعددی داشت.
مراسم علم‌بندی
“علم‌بندی” بقعه چهار پادشاهان لاهیجان، روز سوم محرم از ساعت ۱۱ صبح تا ۵ بعد از ظهر است و “علم واچینی” آن، روز بیستم صفر (كه چهلم امام حسین است) صبح تا ظهر انجام می‌شود.
