ششهزار و ۲۰۰ نفر راهنمای تور در سراسر كشور هستند كه از سازمان میراث فرهنگی و گردشگری كارت گرفتهاند؛ اما براساس تخمین رییس هیأت مدیرهی انجمن صنفی راهنمایان گردشگری تهران، فقط حدود ۱۰ درصد آنها بهشكل حرفهیی كار میكنند، یعنی شغل اصلیشان راهنمای تور است و از این راه، كسب درآمد میكنند.
محمدحسین یزدانی در گفتوگو با خبرنگار سرویس گردشگری خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، دربارهی كمبودهای مورد اشارهی آژانسداران در بخش راهنمای تور و همچنین راهنمایان مسلط به زبانهای غیرانگلیسی، اظهار كرد: درست است كه بیش از ششهزار راهنمای تور دارای كارت در سراسر ایران داریم، اما نهتنها در كشور ما، بلكه در سایر كشورها نیز راهنمای گردشگری، شغل دوم یا سوم محسوب میشود و این اصلا غیرطبیعی نیست؛ ولی با این حال، گروه دیگری هم هستند كه فقط از این راه كسب درآمد میكنند و راهنمای تور، شغل اصلی و حرفهیی آنها بهشمار میآید.
او ادامه داد: بهطور تخمینی و نه براساس آمار دقیق، میتوان گفت فقط حدود ۱۰ درصد از آن ششهزار و ۲۰۰ نفر راهنما، بهصورت حرفهیی این شغل را دنبال میكنند، یعنی حدود ۶۰۰ نفر و بقیه، این كار را بهعنوان شغل دوم یا سوم دارند؛ اما آنها هم دورههای آموزشی را گذراندهاند و تجربهی تور هم دارند.
یزدانی گفت: این موضوع اصلا «مشكل» تلقی نمیشود، چون در تمام این سالها، بازار كار گردشگری داخلی یا خارجی آنقدر قوی نبوده است كه از همهی ظرفیت ششهزار نفر استفاده و برای آنها اشتغالزایی دائمی و حرفهیی ایجاد شود.
وی همچنین خروج عدهای از راهنمایان تور از كشور یا ترك كردن این حرفه از سوی برخی دیگر را امری بدیهی دانست و بیان كرد: وقتی شرایط كاری در حرفهای خاص فراهم نباشد، قطعا باید انتظار داشت كه عدهای آن را ترك كنند و این مسأله فقط خاص راهنمایان تور نیست.
رییس هیأت مدیرهی انجمن صنفی راهنمایان گردشگری استان تهران همچنین دربارهی كمبود تعداد راهنماهای غیرانگلیسیزبان كه به اعتقاد آژانسداران، با توجه به افزایش درخواست سفر از بازارهای آسیای شرقی به ایران بهزودی این مسأله به یك چالش جدی تبدیل خواهد شد، اظهار كرد: ۳۰ درصد از راهنمایان دارای كارت، به زبانی غیر از انگلیسی تسلط دارند و تعداد آنها در گروه زبانهای خاص مانند چینی و روسی بسیار كم است؛ اما فعلا این موضوع به مشكل تبدیل نشده است، ولی اگر در طولانیمدت جمعیت گردشگران، بویژه از بازارهایی مانند چین، روسیه یا حتی اسپانیا زیاد شود، حتما با كمبود مواجه میشویم.
او با اشارهای به جمعیت راهنمایان چینیزبان، گفت: در حال حاضر حدود ۱۱ راهنمای تور چینیزبان دارای كارت و با تجربه در سراسر كشور داریم و دست كم ۱۶۰ مترجم چینیزبان هم میشناسیم كه میتوان با آنها در تور همكاری داشت. با توجه به این شرایط فعلا مشكل در این گروه از گردشگران، حاد نیست.
یزدانی در ادامه تأكید كرد: بهطور قطع، با توجه به جمعیت فعال راهنمایان تور، با كمبودی مواجه نمیشویم؛ اما برای حل مشكل گردشگران زبانهای خاصی مثل چینی، روسی و اسپانیولی، بهتر است از راهنمای دو زبانهی مقصد و مبدأ استفاده كرد، یعنی راهنمایی كه از كشور مبدأ میآید و بهجز زبان اصلی گردشگران، به زبان انگلیسی هم تسلط دارد كه در این صورت میتوان از ظرفیت راهنماهای با تجربهی انگلیسیزبان در آن تورها استفاده كرد، این سریعالوصولترین راه حل ممكن است. بعد از آن هم میتوان دنبال استعدادیابی در میان مترجمان مسلط به زبانهای خاص و علاقهمند به حرفهی راهنمای تور بود.
او افزود: زمانی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری برای اینكه مشكل این بخش، بویژه گردشگران چینیزبان را حل كند، كمیتهای را تشكیل داد كه یكی از اهداف آن، آموزش راهنمای چینیزبان بود. بنابراین برای مترجمان چینی، دورههای آموزشی راهنمای تور برگزار كرد، در حالی كه این كار اشتباه بود، برای راهنما شدن باید علاقه داشت، وگرنه نتیجهای حاصل نمیشود، چه بسا كه این اتفاق هم افتاد.