دُرچه در ۱۲ كیلومتری جنوب غربی اصفهان واقع شدهاست. شهر درچه پیاز یكی از شهرهای نواحی اصفهان و واقع در شهرستان خمینی شهر است كه به سه قسمت درچه- اسلام آباد و دینان و ولاشان تقسیم میشود.جمعیت این شهر ۴۴۶۸۹ نفر (برآورد ۱۳۹۰خ.) میباشد.
موقعیت جغرافیایی
شهر درچه در ۱۲ كیلومتری جنوب غربی اصفهان در دشتی مسطح بنا گردیده كه با شیب ملایم یك در صدی به زاینده رود منتهی میشود سه عارضه طبیعی كوه سفید (كوه شیری) در جنوب شرقی، كوه قائمیه در غرب وكوه آتشگاه درشمال شرقی آن قرار دارد. این شهر با ارتفاع ۱۶۰۰ متر از سطح دریا وطول جغرافیائی ۵۱درجه و۳۲ دقیقه شرقی وعرض جغرافیائی ۳۲ درجه و۳۷ دقیقه شمالی، با تهران ۴۸ ثانیه اختلاف زمان دارد شهر درچه با۲/۱۲ كیلومتر مربع مساحت از محلههای قلعه، در، سعادت آباد، جزین، درب امامزاده، دینان، ولاشان، احمد آباد، اسلام آباد، فودان وشمس آبادومزارع اطراف آنها شكل گرفته كه از شمال به جاده نجف آباد، از جنوب به شهرستان فلاورجان، از غرب به روستاهای تیرانچی وجلال آباد واز شرق به محدودههای قانونی شهر اصفهان محدود است بر اساس تقسیمات كشوری جز بخش مركزی شهر خمینی شهر است. شایان ذكر است شهرستان خمینی شهر تنها شامل یك بخش است و مسئولان شهرستان علیرغم حائزشرایط بودن شهر درچه برای بخش شدن تاكنون مانع از دو بخشی شدن شهرستان شدهاند.
وجه تسمیه
این نام را رود خانه پر نشاط و با طراوت زاینده رود برای شهرمان و دو محل دیگر به نام درچه عابد (از توابع فلاورجان) و درچه كلماران (از توابع مباركه) به ارمغان، آوردهاست. بدین صورت كه رودخانه در ابتدای این سه محل دور نسبتا كوچكی پیدا كرده و در مورد درچه خودمان از جهت غربی شرقی به جنوبی شمالی تغییر مسیر میدهد، در روزگاران قدیم كشاورزان جهت معرفی و نام گذاری، نام دورچه را برای شهرمان و دو محل دیگر برگزیدند، در این راستا میتوان به اراضی مستعد صحرای دُر و همچنین قدیمیترین محله شهر، محله دُر كه در نزدیكی محل دور رودخانه قرار گرفته استناد نمود و بواسطه اینكه این محل به مركز تمدن یعنی اصفهان نزدیك تر بوده و در ایامی نه چندان دور كشت پیاز (پیاز قرمز كمرنگ) بصورت تك محصولی و خاص این منطقه متداول بودهاست و به تمام نقاط كشور حمل میشده با نام درچه پیاز صاحب آوازه و شهرت گشته و هم اكنون پیاز بومی رقم درچه در محافل علمی، تحقیقاتی بعنوان پایه مقاومت و سازگار به ثبت رسیده و از آن در اصلاح نژاد و تولید بذر پیازهای مقاوم و محصول استفاده فراوان میشود. شاین ذكر است كه رود زنده رود، با تغییر مسیری كه در این جا پیدا كرده مروارید و نگینی گرانبها بنام درچه را به ثبت رسانده كه صد البته مانند دُری گرانمایه و ارزشمند در میان شهرهای استان اصفهان میدرخشد. به همین دلیل اخیرا نام مرروارید اصفهان و نگین زنده رود در وصف شهر به كار میرود.درچه اكنون درمحاصره اصفهان قراردارد وبیشترین ترافیك جنوب شرقی این شهر را بدوش میكشد.
كشاورزی
این شهر در جلگه زاینده رود واقع ودارای خاك قهوهای ومتوسط بارندگی ۱۷۲ میلیمتر درسال در منطقه آب وهوای بیابانی وخشك كشور قرار گرفته لكن به بركت جریان رودخانه زاینده رود ومتوسط سطح آبهای زیر زمینی در عمق شش متری از رونق كشاورزی ویژهای برخوردار است عمده محصولات كشاورزی شامل غلات(برنج وگندم)، صیفی جات(خیار، بادمجان، سیب زمینی و..)، سبزیجات (هویج، گوجه، تربچه، پیازچه و…)، سردرختی(گیلاس، آلبالو، زرد آلوو….) میباشد. صنایع دستی عمده شهر قالی بافی و محصول عمده صنعتی آن نساجی است تاریخچه وآثار تاریخی هرچند آثار وسنگ نوشتهای دال بر قدمت تاریخی این شهر در دست نیست اما نزدیك بودن آن به شهر اصفهان وكوه آتشگاه وگذر زاینده رود از وسط آن نشان از قدمت فعالیت كشاورزی در زمان ساسانیان را گواهی میدهد از آثار تاریخی ومعروف آن مسجد امام حسن مجتبی (ع) واقع در محله جزین است كه گفته میشود محل اطراق لشكریان اسلام به فرماندهی حضرت امام حسن مجتبی (ع) میباشدودیگر درب امامزاده كه محل دفن دوتن از دختران امام موسی بن جعفر (ع) به نامهای رشیده خاتون وحمیده خاتون میباشد میتوان نام برد.
مشاهیر
آیت الله سید محمد باقر درچهای از اساتید آیت الله بروجردی
آیت الله سید مهدی درچهای
سید مجتبی میرلوحی مشهور به نواب صفوی
دكتر غلامحسین ابراهیمی دینانی مشهور به حكیم دینانی(از فلاسفه معاصر)
شهر درچه هجده سردار وقریب پانصد شهید را در صحنههای انقلاب ودفاع مقدس جهت اعتلای پرچم اسلام تقدیم نمودهاست.
استاد تقی سعیدی ولاشانی از اساتید موسیقی سنتی ایران
مرحوم استاد مرتظی امینی ولاشانی تخلص امین شاعر بنام این منطقه