ریپورتاژ آگهی
سازهای محلی خراسان جنوبی

سازهای محلی خراسان جنوبی

ابزارهای موسیقی در فرهنگ مردم خراسان جنوبی جایگاه ویژه ای دارند . به طور كلی سازهایی كه در استان خراسان جنوبی استفاده می شود به سه دسته كلی « سازهای زهی ، سازهای كوبه ای و سازهای بادی » تقسیم می شوند
  • 1400/12/05
  • استان : خراسان جنوبي
  • شهر : بيرجند
  • دسته : آداب محلی ایران
آدرس : بیرجند
تلفن : 66059000-021

ابزارهای موسیقی در فرهنگ مردم خراسان جنوبی جایگاه ویژه ای دارند . به طور كلی سازهایی كه در استان خراسان جنوبی استفاده می شود به سه دسته كلی « سازهای زهی ، سازهای كوبه ای و سازهای بادی » تقسیم می شوند . الف ) سازهای زهی كه عبارتند از : ۱) « دوتار » : ساز دوتار از سازهایی است كه عمومیت خیلی زیادی دارد و در همه جای استان خراسان جنوبی رایج است . سازی است از خانواده سازهای دسته بلند كه با پنجه نواخته می شود . ساز دوتار همراهی كننده آوازهای فراقی ، داستان هایی كه به حالت موسیقیایی در منطقه اجرا می شده است ، بوده و در طول تاریخ همواره در كنار آوازهای خراسان جنوبی وجود داشته است . ۲ ) به جهت همجواری با استان سیستان و بلوچستان ، « ساز قیچك » هم در استان خراسان جنوبی اجرا می شود و جزو سازهای زهی آرشه ای است . ۳) بر اساس نغمات محلی كه در موسیقی استان وجود دارد « ساز كمانچه » هم در استان خراسان جنوبی وجود دارد كه جزو سازهای زهی آرشه ای است . ب ) سازهای بادی كه عبارتند از : ۱ ) « سرنا یا سورنای » كه به معنای نای شادمانی است ، یعنی رواج عمده ای كه ساز سورنا در خراسان جنوبی دارد به دلیل حضور در آیین های سور است و كاركرد دیگری كه ساز سرنا از گذشته تا حال داشته است این بوده كه نغمات حماسی را با این ساز اجرا می كردند . ۲) « قوشمه یا قوش نی » یكی دیگر از سازهایی است كه در استان خراسان جنوبی وجود دارد و بیشتر در مراسم های سور یا جشن هایی كه از گذشته بوده ، حضور داشته است . ج ) سازهای كوبه ای یا پوستی كه شامل چند ساز بدین شرح است : ۱) « دهل » : دهل همیشه به جهت حفظ ریتم همراهی كننده ساز سرنا بوده چه در آهنگ های رزمی و چه در آهنگ های بزمی . در حركات آیینی كه هنرمندان انجام می دهند دهل باید باشد تا آنان بتوانند ریتم حركت را بگیرند و گروه بتواند هماهنگ تر این كار را انجام دهد . ۲ ) « دایره » : سازی است كه در استان خراسان جنوبی وجود داشته و بیشتر به جهت حضور در بخش موسیقی بانوان استان به كار رفته كه به آن پادایرگی می گویند كه بیشتر موسیقی آیین های سور و جشن بوده كه از گذشته استفاده می شده است . مثلا در مراسم جشن عروسی بسیاری از آوازهایی كه مربوط به لباس پوشاندن داماد و یا به تخت نشاندن عروس بوده و یا مراسم هایی كه در جشن های عروسی اجرا می شده است ، خانم ها با دایره یك سری آوازهای خاص را می خواندند . ۳) « نی » : جزو سازهای بادی است كه بیشتر آوازهای چوپانی یا شبانی را با آن اجرا می كردند و ساز نی همواره یار چوپانانی بوده است كه در دل شب و در تنهایی خویش از این ساز استفاده می كردند و به نوعی غم و دردی كه در وجودش بوده را با ساز نی ابزار می كرده است .

سازهای محلی خراسان جنوبی-qj5VhCWW1r