ریپورتاژ آگهی
قدمگاه خضر آمل

قدمگاه خضر آمل

.این اثر در تاریخ ۱۷ خرداد ۱۳۳۵ با شمارهٔ ثبت ۱۲۴۸ به‌عنوان یكی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. به زمانی كه سادات مرعشی، دوره دوم حكومت خود را بر شهر آمل در شمال ایران، و شهرهای دیگر طبرستان می‌گذراندند
  • 1400/12/03
  • استان : مازندران
  • شهر : آمل
  • دسته : عمارت های تاریخی ایران
آدرس : استان مازندران, آمل-ر آمل، خیابان رضوانیه، جنب كتابخانه عمومی شهر و روبروی بیمارستان ۱۷ شهریور واقع شده است
تلفن : 66059000-021

قدمت قدمگاه خضر آمل كه یك بنای شش ضلعی كوچك است به سده نهم هجری می‌رسد كه در آمل، خیابان رضوانیه، جنب كتابخانه عمومی شهر و روبروی بیمارستان ۱۷ شهریور واقع شده است .این اثر در تاریخ ۱۷ خرداد ۱۳۳۵ با شمارهٔ ثبت ۱۲۴۸ به‌عنوان یكی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. به زمانی كه سادات مرعشی، دوره دوم حكومت خود را بر شهر آمل در شمال ایران، و شهرهای دیگر طبرستان می‌گذراندند و هنوز حكومتشان توسط صفویان به پایان نرسیده بود. این قدمگاه و بناهای دیگری همچون «آرامگاه ناصرالحق» و «بقعه شمس آل رسول» در‌‌ همان زمان حكومت سادات مرعشی در شهر بنا شده‌اند. مرعشیان كه شیعه بودند، به مسائل مذهبی توجه ویژه‌ای داشتند و بناهای به یادگار مانده از آن زمان نیز همگی مذهبی‌اند. دست كم هشت مكان دیگر را با عنوان قدمگاه خضر نبی در استان‌های مختلف ایران یافت می‌شود. یكی در شهر فیروزكوه استان تهران است، دیگری در سیستان و بلوچستان و یكی دیگر در اكبرآباد كوار در استان فارس. در استان خوزستان دو قدمگاه خضر وجود دارد یكی در نزدیكی شوشتر و دیگری در نزدیكی رامهرمز. قدمگاه‌های دیگری با همین نام نیز در استان‌های قم، كردستان و اصفهان وجود دارند. در هویت این «بقعه» معروف به «قدمگاه خضر» در آمل ، دكتر منوچهر ستوده ، در جلد چهارم كتاب « از آستار تا استارآباد ،چنین می نگارد ؛ در تاریخ طبرستان و رویان و تاریخ رویان ، مولف می گوید ؛ ” حسن بن علی بن عبدالرحمن شجری معروف به « داعی صغیر » ، دستور داد خانه ای برای سادات علوی و حسنی این شهر در مصلای آمل بنا كنند و فرمود ؛ مجموع سادات آنجا خانه ها ساختند. گمان می رود این محله ، كه سادات در آن خانه بنا نهادند ، احتمالا می تواند همان « رضوانیه » امروزی باشد . در این محله ، امروزه هم مصلی است كه نماز جمعه منعقد می شود و هم دارای یك بیمارستان مجهز به نام هفده شهریور و كتابخانه عمومی قرار دارد ، كه این كتابخانه از موقوفات بقعه خضر است . ستوده در صفحه ۲۹ كتاب از آستارا تا استارآباد، در بخش معرفی آثار تاریخی آمل می نویسد ، در محل هلال احمر ایران ، سرپل مصلی ، پشت كتابخانه عمومی شهر ، گنبدی است به نام « خضر » ، كه ممكن است مدفن یكی از سادات باشد . داخل این گنبد محلی معروف به « هفت تن » است ، كه امكان دارد هفت تن از سادات حسینی در این جا به خاك سپرده باشند.در روایت دیگر آمده كه خضر نبی در گذر از ایران بوده كه به آمل آمده و اولین جایی كه نقل مكان كرد همین قدمگاه خضر نبی است. در روایتی دیگر آمده كه این بقعه مدفن هفت سید است. ظاهر بقعه‌ هم شبیه به «آرامگاه سه سید» در شهر است. هم بقعه و هم آرامگاه در‌‌ زمان حكومت سادات مرعشی بنا نهاده شده‌اند. در زمان احداث بنای قدمگاه خضر، این بقعه در مكانی واقع شده بود كه قبرستان شهر به شمار می‌رفت. از این نظر شاید بتوان گفت كه روایتی كه بقعه‌ را مدفن هفت سید می‌داند پذیرفتنی‌تر از بقیه روایت‌ها است. آقای كاظمیان، متولی این قدمگاه، نیز این روایت را تایید می‌كند و می‌گوید كه «از در ورودی بقعه كه داخل بروی، پیش پایت مدفن این هفت سید است.» این روایت در یك كتاب تاریخی به قلم منوچهر ستوده تایید شده. به نوشته این پژوهشگر كه كتاب های متعددی درباره تاریخ مناطق شمالی ایران نوشته درون این بقعه مدفن و مشهد هفت تن از پاكان روزگار علویان سادات حسینی و مرعشیان مازندران است . برخی مردم شهر معتقدند كه خضر پیامبر شبهای چهارشنبه برای نماز خواندن به قدمگاه می‌رود و برای این وقت در قدمگاه احترام خاصی قائل‌اند. خضر نبی بر اساس برخی روایات اسلامی از پیامبران بوده اما عده ای او را تنها از بندگان خوب خدا خوانده اند كه قبل از موسی پیامبر می زیسته و حیاتش تا كنون ادامه دارد. در فرهنگ محلی ابتدا شب‌ها فرا می‌رسند و بعد روزها و به همین دلیل در غروب سه شنبه كه باشی، شب چهارشنبه و زمان مراسم دعا و نیایش فرارسیده است.از قرن‌ها پیش در كنار این قدمگاه، رسمی زنانه وجود داشته كه شالوده گردهمایی زنانه دعا خواندن در این روزهاست.

قدمگاه خضر آمل-c4E1E3W5Jf