ریپورتاژ آگهی
آتشكده كازرون

آتشكده كازرون

آتشكده كازرون نیزیكی از پنج آتشكده ساخته شده به دست مهر نرسی است.این بنا در ده كیلومتری جنوب كازرون قرار دارد. بنای آن از سنگ و ملات
  • 1400/12/03
  • استان : فارس
  • شهر : کازرون
  • دسته : مناطق توریستی ایران
آدرس : فارس - كازرون- ‎ 10 كیلومتری كازرون- سمت راست جاده جدید كازرون به شیراز(روبروی روستای احمد اباد)
تلفن : 66059000-021

آتشكده كازرون نیزیكی از پنج آتشكده ساخته شده به دست مهر نرسی است.این بنا در ده كیلومتری جنوب كازرون قرار دارد. بنای آن از سنگ و ملات گچ ساخته شده است. در حال حاضر ویرانه ای از این آتشكده باقی مانده است.

آتشكده كازرون در سال ۱۳۱۸ و با شماره ۳۳۱ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است. كاربری احتمالی بنا در زمان ساسانیان آتشكده بوده كه با توجه به شواهد گوناگون، از جمله عدم تخریب آن در دوره‌های بعدی نظریات متعددی پیرامون كاربری آن مطرح می‌شود. مسیر جاده‌ای به سمت این آتشكده به شرح زیر است: از شهرستان كازرون به طرف منطقهٔ تفرجگاهی دریاچهٔ پریشان حركت كرده، حدوداً ۲ كیلومتر مانده به دوراهی كه یك طرف آن به دریاچه ختم شده و طرف دیگر جادهٔ جدید كازرون شیراز را پی می‌گیرد، در سمت راست و تقریباً در فاصلهٔ یك كیلومتری جاده بنایی چهارطاقی مربوط به دورهٔ ساسانیان قرار دارد.

توضیحات بیشتر پیرامون این بنا را بصورت گزیده‌ای از مقالهٔ «بنای كوچك عصر ساسانی در نزدیكی كازرون» «ماكسیم سیرو» كه در سال ۱۹۳۸ نوشته و در كتاب كازرونیه (مجموعه مقالات كازرونشناسی دفتر اول نشر كازرونیه ۱۳۸۱) مجدداً به چاپ رسیده‌است:

نقشهٔ عمارت، بی‌نهایت ساده‌است: تالاری مربع كه هر وجه آن با طاقی بیضی شكل به بیرون راه داشته و برفراز آن گنبدی نهاده بر گوشه‌بندی‌ها و فیل‌گوش‌ها. یكی از پایه‌ها و دوتا از طاقی‌ها ویران شده‌اند. (البته در حال حاضر دوتا از پایه‌ها و سه‌تا از طاقی‌ها ویران شده‌اند و همانگونه كه در عكس می‌بینید تنها دو پایه و یك طاقی از بنای مذكور به جا مانده‌است.)
ابعاد خارجی بنا، ۳۰/۵×۳۰/۵ متر، ضخامت دیوارها یك متر و دهانهٔ طاق‌ها ۵۰/۲ متر است. پایه‌ها از قطعه سنگ‌هایی كه ناهمواری‌های آنها را تراشیده‌اند، در چینه‌های منظم به كمك ملاطی ضخیم از گچ ساخته شده‌اند. این نحوهٔ سنگ‌چینی، به طوری كه در ریزش‌های سمت جنوبی و غربی ملاحظه می‌شود، در داخل پایه‌ها نیز ادامه داشته‌است. ضربی طاقی‌های بیضی، (ارتفاع از زیر دهانه طاقی تا كف زمین حدود ۴۰/۲ متر) كه یكی از آنها سالم باقی مانده، به كمك قلوه سنگ‌ها، كه اندازهٔ خاصی ندارند، انجام شده. این ضربی‌ها را فقط ملاط گچی كه در منطقهٔ كازرون كیفیت فوق‌العاده‌ای دارد برپا نگه‌داشته، ولی باید بگوییم این شیوه از ساختمان، استفاده از چوب‌بست و تخته‌بندی را ایجاب می‌كند. گوشه‌بندی‌های چهارگانه كه بر فراز سطح فوقانی طاقی‌های بزرگ ساخته شده، گنبد را نگه داشته‌اند.
گنبد به كلی خراب شده و از آن چیزی باقی نمانده‌است و بنابراین نمی‌دانیم آجری بوده یا از قطعات سنگ ساخته شده. به هر حال این گنبد طوری ساخته شده كه به قسمت زیرین خود اتصال نداشته و فقط روی آن نهاده شده‌است.
بر طبق نقشه این بنا یك چهارطاق است كه احتمالاً نیایش‌گاهی بوده كه مأمن و پناگاه یك محراب آتش بوده‌است. از آن جا كه این بنا در میان حصاری از تپه‌های كم ارتفاع قرار گرفته‌است، از فاصلهٔ دور دیده نمی‌شود و به همین جهت ما تصور می‌كنیم آتشكدهٔ كوچكی بوده خاص اهالی محل.
به دلیل روشی كه در ساختن این بنا به كار رفته و از روی مصالح آن در می‌یابیم كه هم زمان با بنای سروستان ساخته شده‌است. باید بگویم كه با دیدن این بنا در وهلهٔ اول گمان كردیم در مقابل یكی از چهار آتش‌گاهی كه به گفتهٔ طبری توسط «مهرنارسه» ساخته شده و پروفسور هرتسفلد بدون آن كه دقیقاً محل آنها را تعیین كند آنها را واقع در درّهٔ بین كازرون و فراشبند می‌داند، قرار گرفته‌ایم. به گفتهٔ هرتسفلد یكی از این چهار آتش‌گاه – كه دوتا بزرگ و دو دیگر كوچك بوده‌اند كه در زمرهٔ كوچك‌ها قرار داشته، آتشگاه فراشبند است كه شباهت‌های زیادی با بنای یاد شده دارد. به حال این بنا چه یكی از چهار آتش‌گاه مذكور باشد چه نباشد (ما نتوانستیم در این مورد اطمینان حاصل كنیم) باید گفت از همان گروه و متعلق به همان زمان یعنی دوران سلطنت بهرام‌پنجم (گور) می‌باشد.

 

آتشكده كازرون-71bgr1X3Qi