تاریخچه قالیبافی در شهر زیبای شیراز به قرن سوم هجری قمری بازگشته و از آن زمان تاكنون شاهد پیشرفت روزافزون این صنعت در منطقه بودهایم. گفتنی است كه این هنر ارزشمند از دوران كریمخان زند در شیراز به اوج خود رسیده و نام قالی شیراز بر سر زبانها افتاد. این قالی، كه اكنون با دستان هنرمند ایلات و عشایر شیراز و از جنس پشم، ابریشم و پنبه بافته میشود، در نوع خود منحصربهفرد و زیبا است. شماری از ویژگیهای فنی بافت در قالی شیراز به شرح زیر میباشند: دسته اول نوع گره: در بافت این نوع قالیها، از گره تركی و فارسی استفاده میشود. نوع تركی، در میان بافندههای روستاهای بوانات و ابوالوردی و همچنین ایلات عرب متداول است. و نوع دوم نیز در میان هنرمندان فرشباف روستای جنجگشت و نیریز رواج دارد. همچنین اهالی ایل باصری و قشقایی را نیز باید در این رده قرار داد. دسته دوم نحوه پودكشی: همه قالیهای شهر شیراز به دو صورت تختباف و لولباف بافته میشوند. دسته سوم نوع دارها: همه دارهای اصیل این شهر، از نوع افقی بوده و امروزه بهصورت محدود از دارهای ایستاده استفاده میشود. به طور كلی، قالیهای شیراز ازنظر طرح به دو گروه تقسیم میشوند. گروه اول، طرحها و نقشهای عشایری بوده كه از سالهای گذشته تاكنون تقریباٌ به یك شیوه مشخص بافته شده و دستخوش تغییرات زیادی قرار نگرفتهاند. ویژگی اصلی این نقوش و طرحها، حالت هندسی و خیالیبافی میباشد. گروه دوم، قالیهایی با نقشها و طرحهای كاملاٌ متقارن است كه اكثر آنها از فرشهای بافته شده در شهر و هنرهایی همچون كاشی، قلمكار و ترمه تأثیر پذیرفتهاند. در این روش، از شاخ و برگ، گلها و گیاهان و خطوط مدور استفاده شده و امكان ذهنیبافی كمتری وجود دارد. از میان متداولترین و محبوبترین نقشهای این گروه، میتوان به نقوش ماهی درهم، گیاهی، افشان و بتهای اشاره كرد. رنگهایی از جمله سرخابی، ارغوانی، طلایی، آبی، سرمهای، صورتی و لاكی، سبز، زرد، قهوهای و سفید در رده مهمترین رنگهای قالیهای زیبا و چشمنواز شیراز قرار میگیرند.