این شهر تا چند دهه پیش، یك از بخش های تربتجام شمرده میشد. از آثار تاریخی این شهر میتوان از مسجد مزار مولانازین الدین نام برد، كه متعلق به سال ۸۴۸ هـ. ق است.
مراكز دیدنی
مناره كرات
آرامگاه خواجه عبدالله
آرامگاه شاهزاده قاسم
آرامگاه مولانا زین الدین ابوبكر
مسجدغیاثیه شاهرخ
مسجدمولانا
روستای حسینی
روستای سوران
روستای آبقه
روستای پشته
كشاورزی و دام داری
فرآوردههای مهم كشاورزی این شهرستان عبارت اند از : تره بار، زیره، گندم، جو، پنبه، چغندر قند، زردآلو، انگور، توت، انار و انجیر. دامداری نیز به گونه سنتی رواج داردولی فرآورده های آن، جنبه صادراتی نداشته و از پشم دام برای قالیچه بافی استفاده می شود.
وجه تسمیه و پیشینه تاریخی
تایباد درگذشته «مغولآباد» «باخرز»، «طیبات»، «طایباذ»، «تائی آباد»، «تایب آباد»، «تایاباد»، «تایاباذ»، خوانده میشده است. نام نخستین این شهر «مغول آباد» بوده، كه مغولان در اوایل سده ۷ هـ . ق هنگام ورود به این ناحیه، آن را به نام خود خواندند. بعدها این محل، در اثر شیوع طاعون خالی از سكنه و ویران گردید. سال ها بعد، بار دیگر مردم در آن جا ساكن شده شهر را آباد كردند. نام «طیبات» به سبب سكونت شمار زیادی از عالمان، عارفان و مردان پاك از جمله شیخ زین الدین ابوبكر – پیر تیمورلنگ – در این شهر به آن اتلاق شده است. مردم محل بر این باورند، كه در شهر تایباد و پیرامون آن، بادی میوزد، كه مدت وزش آن در یك شبانه روز، (۲۴ ساعت) دوازده ساعت است، یعنی نیمی از یك شبانه روز، كه آن (۱۲ ساعت) را « تای» می نامند. از این رو به این شهر «تای باد» گفته اند.
ناحیه تایباد یا همان ناحیه باخرز، در دوران پیش از تاریخ و هم چنین در دوران های گوناگون پادشاهی ایرانیان، وجود داشته زیر نظر شاهان ایرانی، چون هخامنشیان و اشكانیان و پس از آن ساسانیان اداره می شده است. پس از لشكركشی مسلمانان، این ناحیه در ۳۱ هـ . ق، به تصرف عرب ها در آمد، و پس از آن طاهریان، صفاریان و سپس سامانیان، بر خراسان، از جمله تایباد چیره شدند. تایباد در سده ۶ هـ . ق دستخوش تاخت و تاز غزان قرار گرفت، و در آغاز سده ۷ هـ . ق، گرفتار حمله خانمانسوز مغول گردید، سپس تیمورلنگ، مردم این دیار را به خاك و خون كشید، با همه این بلاها، دیری نپایید كه بر ویرانه های خاك این سرزمین بار دیگر بناها برافراشته شد و آبادانی گذشته را اندك اندك باز یافت، و در سده ۱۳ هـ . ق، به اوج خود رسید.
در دوران قاجاریان ناحیه باخرز (تایباد) توسط خان ها و رؤسای عشایر، به ویژه ایل هزاره، اداره می شد. در اوایل دوران پهلوی، هزاره ها بر ضد حكومت مركزی قیام كردند، از این رو در ۱۳۱۲ هـ . ش، زمین های محمد یوسف هزاره (صولت السلطنه) – رییس ایل هزاره – با زمین هایی در یزد و فارس جابه جا شد و به آن حدود تبعید شدند. پس از شهریور ۱۳۲۰ هـ . ش و ورود متفقین به خاك ایران، صولت السلطنه از فرصت استفاده كرده به خراسان بازگشت و در بهمن ۱۳۲۰ هـ . ش، تایباد را اشغال و سپس دیگر نقاط باخرز را گرفت. وی با فرستادن نیرو در چند روز بعد شكست خورد و به كلات نادری گریخت و در ۲۹ اسفند ۱۳۲۰ هـ . ش به همراه خانواده خود تسلیم شد.
مشخصات جغرافیایی
شهرتایباد، مركز شهرستان تایباد، با پهنهای حدود ۹۷۰ هكتار، در خاور استان خراسان رضوی، در مسیر راه مشهد – اسلام قلعه واقع شده و از نظر جغرافیایی در ۳۳ درجه و ۴۴ دقیقه و ۳۰ ثانیه پهنای شمالی و ۶۰ درجه و ۴۶ دقیقه و ۱۵ ثانیه درازای خاوری و بلندی ۱۸۰ متری از سطح دریا قرار دارد. شهرستان تایباد، با پهنه ای حدود ۵۰۸۴ كیلومتر مربع، در شمال خاوری استان خراسان رضوی، در كنار مرز ایران و افغانستان قرار دارد. این شهرستان از شمال به شهرستان تربت جام، از باختر به شهرستان تربت حیدریه، از جنوب به شهرستان خواف و از خاور به افغانستان محدود است و هریرود در این ناحیه، مرز ایران و افغانستان را مشخص می سازد. هوای شهر تایباد معتدل و خشك است و بیش ترین درجه حرارت در تابستان ها، ۴۰ درجه بالای صفر و كمترین آن در زمستان ها، ۹ درجه زیر صفر است. میانگین بارندگی سالیانه این شهر، به ۲۴۰ میلیمتر می رسد. راه های دسترسی به این منطقه عبارت اند از:
۱) راه تایباد – تربت جام، به درازای ۶۲ كیلومتر.
۲) راه تایباد – اسلام قلعه، به درازای ۲۰ كیلومتر.
۳) راه تایباد – سنگان، به درازای ۶۷ كیلومتر.


