قلعهٔ دختر فیروزآباد در شش كیلومتری جاده فیروزآباد به شیراز در دامنه كوهی مشرف به جاده قرار دارد كه پس از طی مسافتی حدود ۳۰۰ متر می‌توان به قلعه رسید. جورجینا هرمان در كتاب تجدید حیات هنر و تمدن در ایران باستان، می‌نویسد: اردشیر ساسانی احتمالاً این قلعه را در اواخر دوران اشكانیان و زمانی كه هنوز بر اردوان پنجم، آخرین شاه دودمان اشكانیان، خروج نكرده بود ساخته‌است.
این قلعه حصین در سه سطح ساخته شده بود و ورود به آن از نازلترین سطح از طریق پلكانی مارپیچ كه به حیاط اصلی تراس میانی می‌رسید صورت می‌گرفت. سه طرف حیاط را اتاقهای چهارگوش دارای تاق ضربی در بر گرفته بود و طرف چهارم به تراس فوقانی كه روی آن ساختمان كاخ اصلی واقع شده بود، منتهی می‌گردید. تمامی كاخ را یك ایوان بزرگ دارای تاق ضربی و دو ایوان كوچكتر در دو سو تشكیل می‌داد.
ایوان بزرگ كه ۱۴ متر پهنا و ۲۳ متر درازا داشت به یك اتاق مركزی كه سقف آن به شیوه‌ای تازه، یعنی گنبد پوشانده شده بود منتهی می‌گشت. در جناحین این اتاق گنبد دار اتاقهای اضافی قرار گرفته و كل آنها در داخل یك دیوار خارجی مدور جای داشت. معماران رومی مشكل قرار دادن سقفی مدور بر روی بنایی چهار گوش در گوشه‌ها را با جلو آوردن تدریجی سنگ یا آجرها به شكلی كه پیوسته مدور تر می‌شد، حل كرده‌اند اما در قلعه دختر شیوه جدیدی به كار گرفته شد كه همانا استفاده از سكنج در گوشه هاست. این قلعه تماماً از سنگ‌های درشت ساخته و سنگ‌های نما، تراشیده شده‌اند ولی سنگ‌های پی‌ها و داخل دیوارها از قلوه سنگ‌های درشت رودخانه‌ای تشكیل شده‌اند. عظمت بنای این قلعه، مبهوت كننده‌است و دیوارهای بلند آن با همه شكستگی و ریخته شدن، هنوز هم شكوهی خیره كننده دارند.
در قسمتی از قلعه دهانه غاری دیده می‌شود كه به قول بعضی از محلی‌ها این غار راهی به كاخ اردشیر بابكان (كاخ ساسانی) در جلگه فیروزآباد داشته‌است. یعنی در زمان حمله دشمن به قلعه، محصورین قلعه می‌توانستند از طریق این غار با شهر ارتباط داشته باشند و بتوانند غذا و نیروی انسانی وارد قلعه كنند.
