خوراسگان
شهر خوراسگان درشرق اصفهان و در دو طرف بزرگراه جی قرار دارد كه شهر اصفهان را به استان های جنوبی و شرقی كشور متصل می نماید . این شهر در ناحیه تاریخی جی (به معنی زندگی و حیات) شهر سلمان فارسی صحابی گرامی رسول اكرم (ص) بر روی جلگه آبرفتی و حاصلخیز زاینده رود قرار گرفته است .
خوراسگان در ۵۱ درجه و ۴۶ دقیقه طول شرقی از نصف النهار گرینویچ. ۳۲درجه و ۴۴ دقیقه عرض شمالی خط استوا واقع است. ارتفاع این شهر از سطح دریا ۱۵۱۷ متر و دارای شیب تقریبی ۵/۲ درصد به طرف شمال شرقی و میزان بارندگی سالیانه در این شهر به طور متوسط ۱۱۰ میلی متر می باشد.
رساله جغرافیایی خوراسگان ، مساحت این شهر را با حومه ۴۷ كیلومترمربع ذكر كرده است كه شامل نواحی مسكونی و زمین های كشاورزی است .
از نظر تقسیمات كشوری خوراسگان تابع شهرستان اصفهان و مركز بخش مركزی این شهرستان و جمعیت آن در حال حاضر متجاوز از ۷۰۰۰۰ نفر می باشد این شهر تا چند دهه قبل خارج از شهر اصفهان بود ولی اكنون به شهر ملحق شده و شهر بزرگ اصفهان تا چند كیلومتر فراتر از خوراسگان گسترش یافته است و عملاً به صورت محله ای از محله های اصفهان درآمده است .
مردم شناسی:
مردم این سامان به خصایل تلاش و جدیت ، دیانت و پایداری شهره اند برحسب سنت های دیرینه و ثابت و محكم خود دارای یك نوع معیشت خودكفا و شیوه های پسندیده درامر زراعت هستند ده ها مسجد ، حسینیه و سقاخانه و امامزاده و برپایی باشكوه مراسم مذهبی اعیاد و وفیات نشان از علایق ریشه دار دینی این مردم دارد و تقدیم صدها شهید در جنگ تحمیلی نشانه استقامت آنان است .
بسیاری نام آوران از محدثان ، طبیبان و عالمان و كاتبان به این ناحیه منسوب اند.
احمدبن شهدل بن مفضل حنظلی ، ابوجعفر خوراسگانی از محدثان قرن دوم هجری و علی بن محمدبن عبدالله ، ابوالحسن خوراسگانی از محدثان قرن سوم و امیرتقی الدین محمدشهیر به شاهمیر خوراسگانی از شاعران و سیاستمداران نیمه دوم قرن دهم هجری كه در جوانی به هند رفت و مدت بیست سال در منصب صدارت و مصاحبت ابوالفتح قطبشاه (۹۵۷-۹۸۹.) بود . محمدباقر خوراسگانی اصفهانی از خوشنویسان ثلث و نسخ و محمد باقرسمسوری خوراسگانی از خطاطان و نستعلیق نویسان دوره قاجاریه . ملامحمدنصیرفایض ابهری (ابری ) از شعرای قرن ۱۲ هجری . محمدسعید بن الحاج علی الابهری (ابری ) جی ای الاصفهانی از كاتبان قرن ۱۱. ابوالفضل مطهربن عبدالواحد بن محمدالیربوعی البزانی (بوزانی ) الاصفهانی محدث قرن پنجم هجری و بسیاری دیگر كه شرح آن از حوصله این وجیزه بیرون است.
واژه شناسی:
واژه خوراسگان از سه جزء خور + آسه ( آس ) + گان تشكیل شده است . خور مخفف خورشید است و كلمه آس و یا آسه با كسرة نیمه ملفوظ همان است كه درواژه خراسان داریم و اگر امروز خراسان را «خوراسان» نمی نویسیم از باب مسامحه است و الا خراسان هم از دو جـزء « خور+ آسان» تشكیل شده است ، جزء اول به معنی خورشید است و جزء دوم « اسان » همان صفت فاعلی از مصدر آمدن است . بمعنی « آیان » است . فخرالدین اسعد گرگانی گوید:
زبـان پهلـوی هـركـو شنـاســد
خراسان آن بود كز وی خور آسد
خورآسان را بود معنی خورآیان
كز آن جا خور برآید سوی ایران
بنابراین خوراسگان همان خوراسان (خراسان ) است كه در مشرق اصفهان قراردارد و از آنجا خورشید برمی آید سوی اصفهان
فعالیت های بازرگانی :
فعالیت های بازرگانی بیشتر شامل فعالیتهای صنفی و خدماتی می گردد . تعداد واحدهای صنفی این شهر بالغ بر ۴۰۰۰ واحد می باشد .
فعالیت های اصلی مردم (بازرگانی ، كشاورزی ، صنعتی ، خدماتی و…) می باشد .
فعالیت های كشاورزی :
بیشتر از یك سوم جمعیت این شهر از طریق كشاورزی و دامداری امرار معاش می نمایند . به علت محدودیت اراضی كشاورزی خوراسگان و محدودیت آب و خاك تراكم جمعیت بیشتر، جمعیت فعال حوزه عمل این شهر به منظور اشتغال روزانه به شهر اصفهان و حوزه های روستایی بخش مركزی براآن شمالی و قهاب و مناطق دور و نزدیك عزیمت می نمایند ولی وقوع شهر در مجاورت شهر اصفهان مانع مهاجرتهای دائمی و طولانی می گردد .
فعالیت های صنعتی :
عده ای از زنان منطقه در منازل به شغل قالی بافی اشتغال دارند . در سالهای اخیر خاتم سازی در این شهر رونق فوق العاده یافته است و در كارگاه های متعدد ، صدها نفر به این كار مشغولند. همچنین واحد های صنعتی بزرگی مانند كارخانه قند و ۴۰۲ واحد تولیدی و صنعتی دیگر در محدوده خوراسگان دایر می باشد .
مراكز آموزشی :
حوزه علمیه امام جعفر صادق (ع) برادران
حوزه علمیه فاطمه زهرا (س) خواهران
دبستان دخترانه و پسرانه منطقه جی ۱۸۱ باب با تعداد ۱۵۴۶۷ نفر دانش آموز
مدرسه راهنمایی دخترانه وپسرانه منطقه جی ۶۸ باب با تعداد۸۳۵۲ نفر دانش آموز
دبیرستان ، پیش دانشگاهی و هنرستان دخترانه وپسرانه منطقه جی با تعداد ۵۹۴۱ نفر دانش آموز و هنرجو

