آرامگاه خواجه مراد

هرثمه بن اعین» مشهور به خواجه مراد از یاران امام رضا (ع) بوده است كه در سال ۲۱۰ ه. ق وفات یافته است

اكنون مقبره وی در ۱۴ كیلومتری جنوب شرقی مشهد در بلندیهای مشرف بر بینالود قرار گرفته است . حاج محمد علی درویش ملقب به نور علیشاه این محل را در زمان معاصر ساخته و هم تحت مراقبت و حفاظت خود قرارداده . و تعمیر نموده است .وی با این كار موجبات رفاه مسافرین را فراهم آورد . این بنا اكنون توسط اداره اوقاف و امور خیریه خراسان اداره می شود .
زمینهای خواجه مراد در جنوب مشهد ، ادامه همان گرانیت های مشهد است كه به دلیل سختی بسیار زیاد و مقاومت در برابر عوامل فرسایشی به صورت قلل كم و بیش مرتفع در سطح زمین نمود كرده اند
در بالای این ارتفاعات آرامگاه خواجه مراد یكی از یاران امام رضا ( ع ) قرار دارد . كه به واسطه این مكان زیارتی فروشگاهها و مغازه های زیادی در ارتفاع با حركت به سمت قله پدید آمده اند و این مكان زیارتی با وجود كوههای جالب و مغازه های متعدد برای كوهنوردان به نوعی تبدیل به یك مكان سیاحتی نیز شده است .
جدای از جذابیتهای صخره ها و كوههای بوجود آمده ، این مكان از نظر كانی شناسی بسیار غنی بوده و برخی از كانی های كمیاب در آنجا یافت می شود
به عنوان مثال مسكویت پرمانند یكی از این كانیهاست كه در شرایط تشكیل مواد آذرین در توده های گرانیتی این پهنه یافت می شود . ضمن اینكه بلورهای زیبا و كشیده تورمالین نیز در این مكان به وفور به چشم می خورد .
برای رفتن به این مكان جالب از مسیر فرعی جاده بهشت رضای مشهد یك انشعاب به سمت دست راست جاده جدا می شود كه با قرار گرفتن در این مسیر به سمت این كوههای زیبا حركت می كنید .

امروزه این بنا توسط اداره اوقات و امور خیریه خراسان مدیریت می شود

جالب است بدانید حاج محمد علی درویش علاوه بر اینكه این بنا را ساخت و از آن محافظت نیز كرد ، رفاهی نیز برای مسافران فراهم كرد. 

زمینه ساخت ارامگاه خواجه مراد ، گرانیت های معروف مشهد است كه از سختی بالایی برخوردار است. این گرانیت ها كه در برابر فرسایش و خوردگی مقاوم هستند ، كم و بیش در ارتفاعات سطح زمین نمو پیدا كرده اند و شاید این یكی از دلایلی باشد كه نور غلیشه ، این بنا را در ارتفاعات كوه بینالود ساخته است.

اگر به این آرامگاه رفته باشید ، متوجه محیط با صفا و دل انگیز اطراف آن شده اید. درواقع به دلیل اینكه آرامگاه خواجه مراد در بین شكاف كوه به وجود آمده است ، منظره ای زیبا به خود گرفته است. اگر به قله این كوه صعود كنید ، چشم اندازی از اطراف مشهد خواهید داشته كه بسیار زیبا و دل انگیز است.

در كنار آرامگاه خواجه مراد ، مقبره ای برای حاج محمدعلی سرابی نیز ساخته شده كه می توانید این مقبره را نزدیك آرامگاه اصلی ببینید.

همانطور كه گفتیم ، بنای آرامگاه در شكافی از كوه قرار گرفته است. این ارامگاه اتاقی با ابعاد ، 4 متر در 4.5 متر است كه در اطراف آن نیز اتاق های كوچك و جدایی ساخته شده است. این اتاق های جدا از آرامگاه درواقع استراحت گاهی برای زائران و مسافران است.

این آرامگاه در نتیجه بازسازی و مرمتی كه انجام شده است ، نسبت به بنای اولیه خود كه توسط جاج محمد علی درویش ساخته شد ، بسیار بزرگ تر است.

مقبره خواجه مراد ، دارای ایوانی با آینه كاری و گلدسته هایی با ارتفاع كم و كاشی كاری شده است. در نمای شمالی آرامگاه ، ایوانی بزرگ با ارتفاع 5 متر ساخته شده است. این ایوان همچنین دارای آینه كاری نیز هست. پشت ایوان نیز با كاشی های هفت رنگ تزئین شده است و رنگ و جلای خاصی به ارامگاه داده است.

در دوطرف این آرامگاه ، گلدسته های كم ارتفاع را می بینید كه با كاشی پوشیده شده اند و به نمای ورودی ، زیبایی خاصی اهدا كرده اند.

آینه كاری ایوان داخلی این مقبره توسط خواجه اباصلت انجام شده است.

مشخصات بنای آرامگاه خواجه مراد

این بنای جای گرفته در دل كوه، در اصل یك اتاق چهار ضلعی به ابعاد ۴ متر در ۴٫۵ متر است. البته در اطراف آرامگاه تعدادی اتاق‌ جدا از هم نیز به چشم می‌خورند كه این اتاق‌ها جزو بخش‌های اولیه بنا نیستند و بعدا برای سكونت زائران ساخته شده‌اند. در حال حاضر بنای این آرامگاه بسیار بزرگ‌تر از حالت اولیه خود است.

اگر نگاهی دقیق تر به بنا بیندازیم، در نمای شمالی آن ایوان بزرگی به ارتفاع ۵ متر ساخته شده است كه تزیینات آیینه كاری زیبایی در آن انجام گرفته و جلب توجه می‌كند. همچنین قسمت پشت كناره‌های این ایوان بزرگ نیز با كاشی های هفت رنگ تزیین شده است كه جلوه خاصی به طراحی بنا داده است. از دیگر تزیینات شاخص بنا نیز می‌توان به وجود دو گلدسته كم‌ارتفاع كاشی‌كاری شده در بالای ایوان و در دو سمت آن اشاره كرد.

در كنار آرامگاه خواجه مراد، مقبره «حاج محمد علی سرابی» یكی از دراویش زمان معاصر منطقه خراسان كه در سال ۱۳۵۳ هجری شمسی از دنیا رفته‌اند، نیز قرار دارد.

آرامگاه خواجه مراد كجاست؟

آرامگاه منسوب به خواجه مراد از جاهای دیدنی استان خراسان رضوی به شمار می‌رود و در ۱۵ كیلومتری جنوب شرق مشهد و در دامنه كوه‌های امتداد یافته از رشته‌كوه بینالود واقع شده است. همچنین این آرامگاه با آرامگاه خواجه اباصلت كه یكی دیگر از بناهای تاریخی و مذهبی منطقه است، ۳ كیلومتر فاصله دارد.

امكانات آرامگاه خواجه مراد

خوشبختانه در سال‌های گذشته اقدامات بسیاری برای رفاه حال گردشگران در این منطقه انجام شده است. به‌عنوان نمونه در اطراف آرامگاه خواجه مراد اتاق‌هایی برای اقامت زائران، رستوران، پاركینگ، فضاهای اداری و بازارچه به چشم می‌خورند كه در راستای آبادسازی منطقه و كمك به رفاه حال گردشگران ایجاد شده‌اند. در بازارچه نزدیك آرامگاه خواجه مراد می‌توانید انواع سوغات شهر مشهد از جمله صنایع دستی را تماشا و خریداری كنید. 

شكی نیست كه بیشتر اهمیت گردشگری این منطقه به بعد زیارتی آن مربوط می‌شود، ولی از نظر سیاحتی نیز می‌توان به آن نگاه كرد. در واقع كوه‌ها و صخره‌های اطراف این آرامگاه مكانی بسیار جذاب و ایدئال برای عاشقان كوهنوردی و صخره‌‌نوردی در این منطقه هستند.