شهر رودهن

بخش رودهن در ۳۵ كیلومتری شمال شرق استان تهران و در دامنه های ارتفاعات و آبروفتهای كوهپایه ای دیواره جنوبی البرزواقع شده است.
ارتفاع متوسط این شهر از سطح دریا ۱۸۵۰ متر و وسعت آن بیش از ۲۰۰ كیلومتر مربع است.این منطقه بین طول جغرافیایی ۵۵ و ۵۱ و عرض جغرافیایی ۴۳و ۳۵ قرار دارد. به عبارت دقیق تر، مرز شمالی آن را خط الراس كوههای شمال لواسان تا گردنه امامزاده هاشم تشكیل داده است و در جنوب ، ارتفاعات كوه قوچ، سوری قلعه و … این منطقه را از ناحیه مركزی ایران جدا می كنند و آب و هوای معتدل دارد.
این بخش كه در حوزه شهرستان دماوند واقع است از دو شهر (رودهن) و (آبعلی) و دو دهستان( مهرآباد) و (آبعلی) و ۱۵ روستا وآبادی تشكیل گردیده و در مجموع بیش از ۳۰ هزار نفر جمعیت دارد كه در حدود ۲۵ هزار نفر آن در حوزه شهری و مابقی در روستا ها ساكن هستند.
بخش رودهن از شمال با شهرستان آمل در استان مازندران، از شرق با بخش مركزی دماوند، از غرب با بخش مركزی تهران( شهرهای بومهن و پردیس) و از جنوب با كو ها و كویر های ورامین و پاكدشت همسایه می باشد.
اكثر مردم بخش رودهن در حوزه های شهری كارمند و یا دارای شغل آزاد هستند و در برخی از روستا ها نیز مردم از طریق كشاورزی و دامداری امرار معاش می كنند.

روستا های این بخش را می توان به روستا های( مهرآباد، جورد، گلاهك، چنارغرب، وسكاره، آردینه،عباس آباد،خورین،چشمه ها، تخته ها،هزاردشت،تیرك، تجرك بالا و تجرك پایین) نام بردكه از این تعداد چهار روستا از جمله جورد، مهرآباد، وسكاره و گلاهك دارای دهیاری و شوراو روستا های چنارغرب و آردینه فقط دارای شورا می باشند. و مابقی روستاها بدلیل ثابت نبودن جمعیت در فصول مختلف فاقد شورا و دهیاری هستند.
عالی ترین مقام سیاسی در سطح بخش بخشدار می باشدكه در رودهن تا كنون شش بخشدار فعالیت نموده اند.
ازویژگی ها و امكانات بخش رودهن می توان به دو جاده بین المللی هراز( رودهن- آمل) و جاده ترانزیتی فیروزكوه( رودهن- فیروزكوه – قائم شهر)اشاره كردكه هر دو این محورهای مواصلاتی از شهر رودهن آغاز و استان تهران را به استان های سمنان و مازندارن متصل می نمایند.
همچنین این از این دو جاده مهم روزانه بیش از ۱۰۰ هزار خودرو در غالب مسافربری، باربری و شخصی تردد می كنندكه در ایام تعطیل به ۱۵۰ هزار خودرو نیز می رسد.
از دیگر امكانات این بخش می توان به وجودیكی از بزرگترین دانشگاهای آزاد اسلامی با حدود ۲۵ هزار دانشجواشاره كرد كه در دو قسمت مركزی و مجتمع در شهر رودهن بیش از ۲۶سال است كه فعالیت می كندو سالانه بیش از ۷ هزار دانشجو از این دانشگاه درجه(الف) بسیار بزرگ فارغ التحصیل می شوند. این دانشگاه بزودی به جمع دانشگاه های جامع كشور می پیوندد.
دانشگاه جامع – علمی كاربردی رودهن با ۲۰۰۰ دانشجو و دانشگاه پیام نور رودهن با ۵۰۰۰ دانشجو و دانشگاه پیام نور آبعلی با ۱۰۰۰ دانشجودر كنار دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن این منطقه را به عنوان قطب علمی استان تهران تبدیل نموده است و همین مساله در كنار وجود دو جاده هراز و فیروزكوه در رونق اقتصادی منطقه بسیار تاثیر گذار بوده و هست بطوری كه رودهن پیشرفت چشمگیری نسبت به شهر های حومه داشته و دارد.
فرهنگ و آداب ورسوم بخش رودهن
ساكنان بومی رودهن در مقایسه با مناطق پیرامون خود فرهنگی خاص و بسیار متمایز دارند. مهاجرت یا تبعید احتمالی این قوم از آذربایجان(رضایه سابق- ارومیه فعلی)می تواند بیانگراین تمایز باشد.ساكنان بومی این منطقه ویژگی های فرهنگی و اجتماعی خاص خود را تا حدودی حفظ نمودند گر چه طی دهه ی اخیر این ویژگی فرهنگی كم كم ضعیف شده است. با این حال با نگاه به همسایگان شهر رودهن متوجه می شویم بومیان رودهن از لحاظ فرهنگی و به ویژه زبان و و آداب ورسوم، وضیعت متمایزی دارند.
زبان مادری بومبان شهر رودهن آذری و شهر آبعلی گیلكی است. همچنین از نظر آداب و رسوم نیز به ویژه در مراسم جشن عروسی و سوگواری ها مانند عزاداری در ماه محرم، ویژگی های متمایزی با مردم اطراف خود دارند.
به عنوان مثال در مراسمات عروسی شهروندان رودهنی نیز همچنان از ساز و دهل قدیمی استفاده می كنند كه در نوع خود جالب و زیباست و همچنان مورد استقبال قرار می گیرد.
بخش رودهن دارای لهجه و گویش های مختلفی است كه همانطور كه گفته شد گویش مردم رودهن آذری و آبعلی گیلكی است.
روستا های مهرآباد و گلاهك نیز به گویش تركی یا همان آذری، روستا های وسكاره، جورد و وسكاره به گویش گیلكی و روستای چنارغرب به گویش لری صحبت می كنند.
آثار تاریخی و فرهنگی بخش رودهن
مهمترین آثار تاریخی و فرهنگی بخش رودهن عبارتند از : پل نمیر(قرن سوم)پل زنجیر یا فیروزكوه، بقعه مبارك امامزاده محمد تقی(ع) رودهن كه از فرزندان امام موسی كاظم (ع) می باشد،امامزاده حمزه(ع) مبارك آباد،امامزاده روح اله(ع) روستای جورد،امامزاده پیش(ع) روستای وسكاره، حمام و خانه تاریخی روستای جورد،ساختمان سابق هتل آبعلی،و… كه هر یك گویای تاریخ این بخش می باشد.
جاذبه های گردشگری و و مراكز تفریحی بخش رودهن
روستا های جورد و وسكاره
طبیعت بكر و زیبای روستا های جورد، و وسكاره در شمال شهر رودهن كه همچنان بافت بسیار قدیمی خود را حفظ نموده اند و از جاذبه های طبیعی خاص و جالبی برخوردارندو دهیاران واعضای شواری اسلامی روستا های وسكاره و جورد در تلاش هستند كه این دو روستا را جزء آثار ملی ایران به ثبت برسانند.
دشت سیاه پالاس
این منطقه در شمال شهر رودهن قرار گرفته و جزء پارك ملی لارمی باشد و دارای طبیعت زیبا و دست نخورده ایی است. این دشت زیبا دارای گونه های گیاهی و جانوری مختلفی است كه از جمله آن می توان به انواع گیاهان دارویی و سبزی كوهی و قارچ كوهی
و حیواناتی از جمله خرس، گربه وحشی، پلنگ، گرگ، شغال، روباه،مار،قوچ كوهی، اسب و الاغ وحشی و انواع پرنده ازجمله عقاب و… نام برد.
این دشت كه سراسر پراز گل های شقایق و زنبق وحشی و لاله سرخ می باشددر فصل بهار و تابستان چراگاه دام های عشایر مختلف استان تهران است كه از مناطق ورامین، پاكدشت، دماوند، بومهن، رودهن و… برای چرای گوسفندان به این منطقه كوچ می كنند.
اكثر مردم استان تهران جهت استراحت و تفرج به این دشت رفته و از طبیعت دست نخورده آن به نحو احسن استفاده می كنند.
یكی دیگر از ویژگی های این دشت وجود چشمه سار ها و رودخانه های فراوان است. در این رودخانه ها یك نوع ماهی قزل آلا در حال زیست می باشدكه به ماهی قزل آلای خال قرمز رنگین كمان معروف است و از نوع بی نظیر و كمیاب ماهی در دنیا به شمار می رود كه صید غیر قانونی آن مجازات های خاص خود را در پی دارد.
تنها راه دسترسی به دشت سیاه پالاس از داخل شهر رودهن و از بلوار شریعتی است.
پیست اسكی بین المللی آبعلی
پیست اسكی بین المللی آبعلی به عنوان اولین پیست اسكی ایران نام گرفته شده است كه در شمالشرق بخش رودهن و در جاده هراز واقع شده است و هر ساله در فصل زمستان پذیرای هزاران مسافر و ورزشكار می باشد.
پارك مركزی شهر رودهن
این پارك در مركز شهر رودهن قرار گرفته كه بسیاری از مسافران عبوری جهت استراحت در این پارك زیبا توقف می نمایند. این پارك تشكیل شده از آلاچیق جهت استراحت، فضای سبز، لوازم بازی جهت كوكان، لوازم ورزشی جهت بزرگسالان و چندین آبشار مصنوعی كه بزرگترین پارك شهر رودهن محسوب می شود.
شهربازی و كمپ مسافرتی رودهن
این شهربازی یا به عبارتی پارك كوهستان در حال حاضر با چند وسیله بازی و سرگرمی در حال خدمات دهی به مردم می باشدو توسط شهرداری در حال تجهیز است. در كناراین شهر بازی كمپ مسافرتی جهت مواقع ضروری و استفاده مسافران عبوری در نظر گرفته شده و دارای امكاناتی ازجمله آلاچیق، سرویس بهداشتی و نماز خانه و پاركینگ می باشد.
كمپ محمد داغی (بام رودهن)
این كمپ در بلندترین نقطه شهر رودهن قرار گرفته و دارای امكاناتی از جمله آلاچیق، فضای سبز، فضای پیاد روی و ورزش،سرویس بهداشتی می باشدو قهوه خانه سنتی و رستوران آن نیز در حال بهسازی و تجهیز است. از این نقطه می توان تمامی شهر رودهن را از نمایی فوق العاده زیبا نظاره گر بود بطوری كه شهر های پردیس و بومهن نیز دیده می شوند.
همچنین شهرداری رودهن در تلاش است كه جهت ساماندهی به كمپ كردشگری بام رودهن اقدام به ایجاد واحداث بزرگترین رصد خانه استان تهران در این نقطه نمایید كه در دست بررسی و مطالعه است. كه بعد از راه اندازی رصد خانه این نقطه به كمپ گردشگری، علمی و آموزشی بام رودهن تبدیل می شود.