شیراز را چه می نامند؟ شیراز را شهر باغ های زیبا می دانند. یكی از باغ های شگفت انگیز آن باغ باستانی دلگشا است. اگر در بهار به دیدن این باغ بروید بوی مطبوع شكوفه های تارنج و پرتقال تازه را حس خواهید كرد زیرا باغ پر از درختان نارنج است.
باغ دلگشا شیراز از نظر جغرافیایی در نزدیكی آرامگاه سعدی قرار دارد، این باغ یكی از زیبا ترین باغ های این شهر است كه قدمت آن به سه دوران ساسانیان، صفویان و قاجاریه می رسد. تیمور پس از بازدید این باغ زیبا، باغی در سمرقند ساخت و آن را دلگشا نامید. جشنواره بهاره گل های شمعدانی نیز سال هاست در این باغ برگزار می شود. این باغ در سال ۱۳۸۱ به شماره ثبت ۹۱۲ در میراث ملی ایران به ثبت رسید.
پیشینه باغ دلگشا
برخی بر این باورند كه تاریخچه این باغ به دوره ساسانیان قبل از اسلام می رسد و برخی آن را به دوره آل اینجو و آل مظفر نسبت داده اند. این باغ در نزدیكی قلعه ای باستانی قرار دارد كه در زمان هخامنشیان و ساسانیان ساخته شده است.
همچنین در دوره صفویه باغ دلگشا با توجه به آنچه در نوشته ها و تصاویری آمده است، یكی از باغ های مهم و تفریحی شیراز بوده است. این باغ در دوران تیموریان در زمان پادشاهی تیمور در بهترین وضعیت خود قرار داشت. تیمور تحت تأثیر باغ قرار گرفته بود ودستور داد باغی به همین نام در سمرقند بسازند.
بدترین شرایطی كه این باغ داشت در فاصله زمانی بین حكومت نادرشاه، پادشاه افشاریه تا آغاز دوران زندیه اتفاق افتاد. در این زمان صدمات جدی به این باغ وارد شد. اما خوشبختانه در زمان پادشاهی، كریم خان زند تعمیر و نوسازی شد. همچنین در دوره قاجاریه بناهایی نیز به این بنا اضافه شد.تك تك افرادی كه زمانی در این عمارت زندگی می كردند، تلاش های زیادی برای زنده نگه داشتن و درخشش آن آن انجام داده اند.
معماری باغ باشكوه دلگشا
باغ های معروف ایرانی جزو جاهای دیدنی شیراز هستند و سه ویژگی مهم مشترك دارند، ابتدا در مجاورت جریان آب قرار گرفته اند، سپس با دیوارهای بلند دیواركشی شده اند و در نهایت همگی دارای یك عمارت و حوض هستند.
باغ مملو از شالوده های دوست داشتنی پوشیده از درختان سرو و نارنج ترش است كه در فصل بهار منظره ای دلپذیر با شكوفه های زیبا و بوی معطر ایجاد می كند. مساحت باغ دلگشا حدود ۵۷ هزار متر مربع است، ورودی اصلی آن در ضلع جنوبی باغ است. همانطور كه در داخل آن قدم می زنید، با یك حوض هشت ضلعی و یك فواره زیبا در وسط آن روبرو خواهید شد.
تمام نهرهای جاری از طریق باغ در نهایت به این حوضه ختم می شود. در باغ های ایرانی معمولاً چهار نهر باغ را به چهار قسمت تقسیم می كنند كه الگوی چهار باغ را تشكیل می دهد. آب تمام نهرها از قنات نزدیك آرامگاه سعدی تامین می شود. این جریان آب پیوسته شادابی را به درختان بخشیده است. این باغ به غیر از درختان نارنج، با درختان سرزنده سرو، گردو، كاج، نخل و جودا تزئین شده است. در اواسط بهار، شكوفه های جذاب و عطر دلنشین آنها فضای باغ را پر می كند.
عمارت باغ دلگشا یا كلاه فرنگی
در تقاطع مسیر اصلی و فرعی این باغ، عمارتی به قدمت دوران زندیه قرار دارد. این عمارت به سبك معماری كاخ های ساسانی بیشاپور ساخته شده است كه از یك تالار و چهار طاقچه تشكیل شده است. عمارتی كه در مركز باغ ایرانی قرار دارد، كلاه فرنگی نام دارد، زمانی كه وارد ساختمان می شوید با سالن بزرگی مواجه می شوید كه دارای چهار اتاق بزرگ است.
یك حوض كاشی كاری آبی با یك فواره در مركز سالن وجود دارد كه ساختمان را بسیار زیبا می كند. سقف ها از چوب ساخته شده اند كه با گچ و قطعات آینه ای خیره كننده روی سطح تزئین شده اند. آنها معمولاً گنبدی شكل هستند. یك بالكن در مركز عمارت و دو ستون همچنین منظره ای فوق العاده از یك استخر بسیار دوست داشتنی دارد. عمارت باغ بر اساس معماری كاخ های ساسانی ساخته شده و شامل یك تالار و چهار بخش ویژه پادشاهان است. بالكن این باغ با خط نستعلیق تزئین شده و نظرتمام بازدیدكنندگان را به خود جلب می كند. علاوه بر این، باغ دگشا شیراز به درختان بلند نارنج نیز معروف است. همچنین ایوانی در طبقه دوم با منظره استخر را به نمایش می گذارد.
سقف چوبی ایوان كه توسط دو ستون ایستاده است با نقاشی های رنگ روغن دوست داشتنی، نقوش گل و طرح های پرنده تزئین شده است. همچنین دو ورودی منبت كاری در سمت چپ و راست عمارت وجود دارد كه به تالار بزرگی با چهار طاقچه باشكوه منتهی می شود.
علاوه بر این، آینه كاری های متنوع، نقاشی های رنگ روغن، سقف های چوبی و گچبری های تزئین شده با گل و … قطعا می تواند نظر شما را جلب كند. در وسط تالار حوض هشت ضلعی وجود دارد كه با كاشی كاری های آبی تزئین شده است. علاوه بر این، بر روی گنبد مانند سقف تالار، نقاشی های رنگ روغن زیبایی وجود دارد.
در طبقه دوم ساختمان تالار دیگری با پنجره های مشبك چوبی رو به باغ وجود دارد. همچنین دو ایوان كوچكتر در قسمت شمالی بنا با ستون های تكیه گاه وجود دارد. در ضلع شمالی عمارت باغ دیگری به نام طاووس وجود دارد كه پر از درختان سرو و درختان كاج و نخل و چند درخت پرتقال و نارنج در میان آنها پراكنده است.
موزه باغ دلگشا شیراز
این روزها این عمارت تبدیل به موزه شده و وسایل قدیمی وعتیقه های مختلف از جمله قرآن نوشته شده بر روی پوست آهو از دوران سلجوقیان، انواع سكه های عتیقه متعلق به دوره های مختلف تاریخ ایران، تمبرها، كبریت های عتیقه و قدیمی وجود دارد.
همچنین نقشه های قدیم ایران از دوران هخامنشیان تا قاجاریه و حدود ۴۰ رادیو قدیمی در معرض دید عموم قرار گرفته است. در طبقه اول موزه مجموعه ای از سكه‌های باستانی را می بینید كه قدمت آنها به دوران مختلف از هخامنشیان تا پهلوی می‌رسد. لباس، قاب فرش، گلدان، دوچرخه های قدیمی را در این موزه زیبا خواهید دید.
جالب ترین و عجیب ترین قسمت موزه به گفته گردشگرانی كه آمده اند قسمت رادیوها هست، می توانید ۵۰ رادیو را ببینید كه چگونه به تدریج پیشرفته شده اند. یكی از این رادیوهای جالب این موزه به جای باتری یا برق با بنزین كار می كند و ساختار مهندسی شگفت انگیزی دارد.
در داخل غرفه، موزه ای وجود دارد كه به شما این امكان را می دهد كه علاوه بر لذت بردن از زیبایی های باغ، از دیدن اشیاء باستانی نیز لذت ببرید. شما مطمئناً عاشق این موزه خواهید شد و گذر زمان را در اینجا فراموش خواهید كرد.
درختان نارنج در باغ دلگشا
باغ دلگشا یكی از معدود ترین باغ های باستانی است كه قرن ها به اصالت خود باقی مانده است، قبلاً خانه بسیاری از افراد مهم بوده است. آخرین ساكن آن، دختر قوام الملك از درباریان قاجار بود. او با خانواده اش آنجا زندگی می كرد. داستان های زیادی پشت این باغ زیبا و باشكوه نهفته است.
جالب اینجاست كه در سرتاسر باغ درختان نارنج ترش زیادی وجود دارد كه نماد شیراز محسوب می شوند. با این حال، این درختان از اواسط فروردین تا اواسط اردیبهشت شكوفه می دهند و بوی مطبوع و دلپذیری را در هوای این باغ پخش می كند. در واقع به دلیل احاطه شدن این باغ در میان درختان نارنج ، نام دلگشا را به خود اختصاص داده است.
بهترین زمان برای بازدید از باغ دلگشا
به طور كلی در هر زمانی از سال امكان بازدید از این باغ وجود دارد، اما اگر علاقه مند به دیدن شكوفه های درختان نارنج و پرتقال باغ دارید باید بگوییم كه بهترین زمان آن فروردین و اردیبهشت است. در فصل پاییز و زمستان درختان باغ دلگشا بدون برگ هستند، این بدان معنی نیست كه زیبایی خود را از دست داده اند، اما این باغ در بهار چیز دیگری است. در فصول سرد می توانید از موزه داخل عمارت باغ دیدن كنید.
به طور كلی، ایده آل ترین زمان برای بازدید از جاذبه های شیراز فروردین و اردیبهشت است كه شكوفه های نارنج سربرآورده و كل شهر مملو از بوی مطبوع آن می شود.
مدت پیشنهادی بازدید از باغ دلگشا : ۱ تا ۲ ساعت می باشد
ساعات كاری باغ دلگشا : در بهار و تابستان از ساعت ۸ صبح تا ۱۱ شب و در پاییز و زمستان از ساعت ۸ صبح تا ۱۰ شب می باشد.
شماره تماس باغ دلگشا شیراز : ۳۷۳۰۹۸۹۹ – ۰۷۱
هزینه ورودی باغ دلگشا : ۱۵۰۰ تومان برای هر نفر می باشد.
آدرس باغ دلگشا شیراز : شیراز، محله سعدیه جنوبی، بلوار هفت تنان، خیابان نارنجستان
غذاخوری های نزدیك باغ دلگشا شیراز
چندین رستوران زیبا با فضای مدرن و سنتی در نزدیكی باغ دلگشا وجود دارد. از جمله كافه آرامیس و فست فود منیره، بستنی فروشی سرونزا و كافه و غذاخوری كریم خان مكان های خوبی برای استراحت و امتحان كردن غذاها و نوشیدنی های خوشمزه هستند. باغ تاریخی دلگشا در حال حاضر یكی از معروف ترین مكان های تفریحی در شیراز است كه توسط شهرداری شیراز اداره می شود.
اقامتگاه های نزدیكی باغ دلگشا
اگر می‌خواهید شب را در نزدیكی باغ دلگشا بگذرانید و به سایر جاذبه های گردشگری شیراز نیز دسترسی داشته باشید، تعدادی هتل خوب در شیراز برای شما وجود دارد. اگر به دنبال هتل های لوكس و مدرن در شیراز هستید، می توانید هتل رویال شیراز یا هتل بزرگ شیراز یا هتل تخت جمشید را انتخاب كنید. از دیگر هتل ها و اقامتگاه های نزدیك باغ دلگشا می توان به هتل آناهیتا، هتل پرسپولیس، هتل ارم، هتل ساسان، هتل اطلس، و هتل ارگ اشاره كرد.
جاذبه های نزدیك باغ دلگشا شیراز
از دیگر جاذبه های گردشگری شیراز در نزدیكی باغ دلگشا می توان به آرامگاه سعدی، آرامگاه حافظ، باغ نارنجستان قوام، موزه هفت تنان، پارك كوهپایه و آرامگاه خواجوی كرمانی اشاره كرد. همچنین بازدید از شاه چراغ یا دروازه قرآن نیز بسیار لذت بخش است.
سخن آخر
باغ های ایرانی دارای سه ویژگی مشترك هستند، یكی اینكه در مجاورت جریان آب قرار گرفته اند، دومی دیوارهای بلندی دارند و سومی یك عمارت و حوض در وسط آن ها قرار دارد. باغ دلگشا شیراز نیز از این قائده مستثنی نیست. مساحت باغ دلگشا حدود ۵۷ هزار متر مربع است و قدمت آن به سه دوران ساسانیان، صفویان و قاجاریه بر می گردد، این باغ به غیر از درختان نارنج، با درختان سرزنده سرو، گردو، كاج، نخل و جودا پر شده است.
درختان باغ دلكشا در اواسط بهار شكوفه می زند و بوی نارنج همه باغ را پر می كند، ما به شما پیشنهاد می كنیم كه حتما از این باغ زیبا دیدن كنید، این باغ در سال ۱۳۸۱ به شماره ثبت ۹۱۲ در میراث ملی ایران نیز به ثبت رسیده است. سامانه رزرواسیون تریپ به شما كمك می كند به راحتی از آخرین نرخ بلیط هواپیما مطلع شوید و از امكانات پرواز و نرخ آن بهره مند شوید. شما در كمترین زمان به انواع قیمت ها در تاریخ مورد نظر خود دسترسی خواهید داشت و مناسبترین قیمت بلیط را پیدا خواهید كرد.