جوكندان:
جوكندان با ۳۲ روستا بزرگترین دهستان شهرستان تالش می باشد. از سمت شمال در ۵كیلومتری شهر لیسار و از جنوب در ۵ كیلومتری شهر تالش (هشتپر)قرار دارد و از سمت شرق به دریای كاسپین از غرب به رشگاجی و اردبیل متصل است.بازار انوش محله با جمیعت ۲۵۰۰ نفر بزرگترین روستای این دهستان است . با توجه به وسعت و جمیعت اهالی خواهان ارتقاء این دهستان به بخش و شهر را دارند.
جمعیت :
دهستان ساحلی جوكندان از نظر موقعیت جغرافیایی بین عرضهای ۳۷ درجه و ۴۸ دقیقه تا ۳۷ درجه و ۵۵ دقیقه شمالی و طولهای ۴۸ درجه و ۵۱ دقیقه تا ۴۸ درجه و ۵۸ دقیقه شرقی در شمال غرب استان گیلان قرار گرفته است.مساحت این دهستان ۱۱۲.۵ كیلومتر مربع و تراكم نسبی جمعیت آن ۱۶۳ نفر در كیلومتر مربع می باشد. بر اساس آمار كارگاهی آبان ماه ۱۳۸۱ تعداد ۵۱۵۳ خانوار و ۲۴۵۴۹ نفر جمعیت دارد.
بقعه و مساجد :
این دهستان دارای زیارتگاه بقعه قدیمی ” قوشه جد “، سید فضل اله (رح)از نوادگان شیخ صفی الدین اردبیلی (رح) كه بنای آن قدمتی نزدیك به ۵۰۰ سال دارد.مسجد جامع سید جمیل میرشهابی(رح)، مسجد جامع انوش محله، مسجد جامع ترك محله، مسجد ابوالفضل بازار جوكندان و مسجد امام حسین چلونصر از مساجد بزرگ این دهستان می باشد . جوكندان دارای ۲۰ مسجد می باشد .
ییلاقات و مناطق دیدنی :
ییلاقات بسیار جالب و دیدنی آسبومار، كرورنگی بیر، بوبناپشت، قازیو هونیو، رنگینه هونی كه آرامگاه فیروز شاه زرین كلاه در این ییلاق می باشد، با گلهای بسیار زیبا كه چشم هر بیننده‌ای را به خود جلب می‌كند.تالاب جوكندان بخشی از منطقه حفاظت شده لیسار محسوب می شود.این تالاب جزو تالاب های دریایی ساحلی است و یكی از تالاب های نادر در استان گیلان محسوب می شود. در كنار این تالاب چشم اندازهای زیبایی همچون جنگل های جلگه ای هیركانی و جنگل های كوهستانی هیركانی را می توان مشاهده كرد. مساحت این تالاب ۲۳۸ هكتار است و در ۷ كیلومتری شمال شهر تالش واقع شده است. ساحل قرق یكی از مناطق زیبای ساحلی شمال در این دهستان واقع است. ساحل جوكندان كه همه ساله مسافرانی زیادی به آنجا می آیند مسیر بسیار زیبای ترك محله به دیگولی برای كوهنوردی بسیار عالی است.
وجه تسمیه یا علت نامگذاری جوكندان :
جوكندان به معنی جون كندون به زبان تالش حاكی از مشقتهای مردم در آبادانی این منطقه
جوی كندان بعلت تغییر مسیر رودخانه پی سرا جهت عبوراز زمینهای خان منطقه
جاده :
یكی از خطرناكترین و پرحادثه‌ترین جاده‌های اصلی كشور بین آستارا و تالش از این دهستان می‌گذرد و هر ساله در منطقه میانكیل (مایكل)حد واسط روستای تره تا چلونصر تصادفات شدیدی رخ داده و خسارتهای مالی وجانی فراوانی وارد می‌شود. كه در حال حاضر این جاده در حال تعریض شدن است و یه بصورت اتوبان بین تالش تا آستارا مورد بهره برداری خواهد شد.
محصولات كشاورزی :
محصولات كشاورزی معروف جوكندان ازگیل، گیلاس، آلوچه، توتون، ترب، سیر، كیوی و برنج می‌باشد.كه در سال ۸۹ در حدود۳۰۰۰ تن معادل ۲۰ میلیارد ریال فروش كیوی داشته كه در سطح كشور یكی از مرغوبترین كیوی ها در منطقه جوكندان به عمل می آید.
فیلم هایی كه در جوكندان ساخته شده است :
جوكندان در سالهای گذشته پذیرای بازیگران بزرگ كشور بوده كه در قالب فیلم تاریخی وزیبای پس از باران هنر نمایی كردند؛كه این فیلم بارها از صداسیمای ایران پخش شد كه پس از آن نیز دربسیاری از كشور ها از جمله آلمان به تصویر كشیده شد؛پس از باران پای كارگردانان بزرگ زیادی را به جوكندان باز كرد كه حاصل ان ساخت تعداد زیادی از فیلم های كوتاه شد كه به جشنوارهای گوناگونی فرستاده شد.مكان های بازی این فیلم در خا نه های دو تا از خان های سابق جوكندان در ترك محله جوكندان بودكه دریاچه ی پشت كوه گرد كوه نیز یكی از سكان س های بازی بود كه راه رشت را در فیلم نشان می دادوهمچنین قبرستان شیخ تربه نیزیكی از محل های بازی این فیلم بود.كه این فیلم پس از باران باعث شد كه گوشه ای از زیباییهای جوكندان در دید عموم مردم ایران قرار بگیرد.و فیلم دیگر فیلم گلنار بود در دهه ۶۰ در ساحل جوكندان برای كودكان و نوجوانان تهیه شد. فستمهایی دیگری از فیلمهای آلما ، به رنگ خدا ، مریم مقدس و …
غذاهای محلی جوكندان :
چغرتما: مرغ + پیاز + تخم‌مرغ + آب لیمو یا آب نارنج
لونگی: ماهی (معمولاً سفید) + مغز گردو + سبزی جعفری + سیرتر یا خشك + پیاز + خاویار ماهی
واویشكا: دل + جگر + قلوه + پیاز + گوجه‌فرنگی + دانه انار (گاهی تخم مرغ)
انواع كوكو: كوكوی اشبل، كوكوی گردو، كوكی سیب زمینی و شامی یا كوكی گوشت چرخ كرده و…
میرزا قاسمی: بادنجان، گوجه فرنگی، سیر، تخم مرغ، ادویه و رب گوجه فرنگی…
مرغ محلی ، بوقلمون محلی و ماهی سفید بصورت شكم پر یكی از غذاهای اصلی اهالی جوكندان است كه برای مهمانیها تدارك می بینند.
تورش تره( پته) :سبزی (جعفری، گشنیز، اسفناج، تره، چغندر)، برنج، سیرخام، ترشی (آب نارنج یا آب انار)، آلوچه سبز، تخم مرغ، ادویه.
انواع چاشنی: بورانی بادمجان، بورانی اسفناج، زیتون پرورده، اشپل (خاویار ماهی)، ماهی شور، ماهی دودی ، كولی ، سیاه كولی و شاه كولی …
اكثر مردم این دهستان و بخشهای مختلف آن به شغل كشاورزی وكاشت برنج مشــغولند و مدتی است كه كاشت كیوی در بخش های مختلف این دهستان و همچنین در بخش های تالش بزرگ رونق گرفته واكثر مردم مرزاع برنج خود را تغییر كاربری دادند وبه علت مغرون به صرفه بودن كیوی این محصول را جایگزین كردندمحصولات كشاورزی معروف جوكندان ازگیل، گیلاس، آلوچه، توتون، ترب، سیر، كیوی و برنج می‌باشد.كه در سال ۸۹ در حدود۳۰۰۰ تن معادل ۲۰ میلیارد ریال فروش كیوی داشته كه در سطح كشور یكی از مرغوبترین كیوی ها در منطقه جوكندان به عمل می آید.
