در میانه راه شهر قم به شهر اراك روستایی به نام ابراهیم آباد واقع است كه تنها قنات آن دارای تاریخ بیش از یك هزار سال است.مادر چاه این قنات مخروطی شكل است زیرا قطر دهانه میله آن حدود یك متر و قطر محل اتصال میله به كوره به حدود ۱۰ حلقه میرسد.میلههای بعدی پس از مادر چاه كه تعداد آنها به ۴۰ حلقه میرسد هركدام حدود ۱۰۰ متر عمق دارند و مادر چاه نیز دارای عمقی حدود ۱۱۰ ذرع میباشد..
-عمق مادر چاه حدود ۱۱۰ ذرع برابر با ۱۱۴ متر
-عمق ۴۰ میله پس از مادر چاه،هر یك ۱۰۰ ذرع،مشهور به چاههای ۱۰۰ منی
-مزد لایروبی هر حلقه از ۴۰ میله در هر بار،۱۰۰ من گندم(۳۰۰ كیلوگرم)
قناتهای مذكور دارای ۱۸ كیلومتر طول ۶۱۵ میله در طول مسیر و آب قنات در هر كشتمان حدود ۹۶ هكتار زمین را به زیر كشت میبرد.
AB و A’B’ دو تختهای میباشند به شكل افقی در دهانه چاه قرار داده شدهاند، OO’ وسط دو تخته میباشد كه ریسمانی آن دو را به هم وصل میكند،دو ریسمان OO2 و OO1 با زاویه قائمه وسط تختهها را به بستر كوه در همان راستا متصل و محكم مینمایند.از طرفین هر تخته دو ریسمان شاقولدار،روی هم چهار ریسمان شاقولدار میآویزند تا سر شاقولها در وسط كوره معلق و بدون حركت بماند،سر شاقولها را در دو میله محل O1 و O’1 در روی ریسمان مشخص میكنند.ریسمان دیگری عمود بر ریسمان OO2 و O’O’2 از دو كوره در راستای سر شاقولها به سمت یكدیگر با زاویههای ۹۰ درجه جهت طناب راستا كه O1C و O’1C’ باشد مشخص نموده و دو نفر استاد كار به حفر میله از دو طرف آنقدر ادامه میدهند تا به هم برسند.البته در ضمن كار با اندازهگیری جهت راستای شاقولها و ضربات تریك از خطای خود جلوگیری مینمایند.(تریك ضربهای است محكم كه مقنی با كلنگ به وسط دهانه كوره(پیشكار)وارد آورده و مقنی دیگر در كوره میله قابل صدا را تشخیص داده و بدان پاسخ میدهد).
از سال ۱۳۱۸ تا ۱۳۷۸(به مدت ۶۰ سال)فقط دو نفر از محلیان با تهور توانستهاند به درون مادر چاه بروند،یكی از آنها یك مقنی محلی و دیگری از مالكین همان روستا بوده است ولی درون میلههای صد منی بسیاری رفتهاند.طنابی كه این افراد را به قعر چاه برده طناب ضخیم و محكمی بوده است كه بیش از ۱۰۰ متر طول و بیش از ۱۰۰ من وزن(یك خروار،۳۰۰ كیلوگرم)داشته و از روستا بار یك الاغ قوی هیكل چالاك كرده و به محل بردهاند.
افرادی كه به درون چاههای ۱۰۰ منی رفتهاند خبرمیدهند كه انتهای میله چاهها در سنگ حفر شده است و دیوارهها همه آبزا میباشند و در مورد مادر چاه اظهار میدارند كه دیوارهها آبزاست و با صدای عجیبی به قعر چاه ریزش میكند.ترس از این چاه به خاطر مخروطی شكل بودن آن است كه مقنیان درون آن بدون دسترسی به دیوارهها فقط معلقاند و جز صداهای وحشتناك آب و تاریكی چیزی مشاهده نمیكنند.محلیان مجموعه این چهل میله پس از مادر چاه را چاههای«سرزا»مینامند.
البته مادر چاه قنات ابراهیم آباد اراك عمیقترین مادر چاه در ایران نیست بلكه عمیقترین مادر چاه قنات بیدخت گناباد خراسان میدانند كه عموما عمق آن را حدود ۳۰۰ متر نوشتهاند ولی یك مجله رسمی در شال ۱۳۳۰ نوشت كه،عمق مادر چاه قنات بیدخت گناباد ۳۵۰ متر است.
یكی دیگر از ویژگیهای خاص قنات،زندگی مقنیان در اطاقهای حفر مانندی است كه در عمق زمین در كنار بستر كوره قنات حفر و در دل زمین میكندند و درون آن زندگی موقتی داشتند،این جایگاهها در یزد به«بوكن»و در میمه اصفهان به «مرد خانه»شهرت داشته اند.
