۱- مردمان روستای كیسم
مردمان این روستا افرادی مهربان و سخت كوش می باشند و در هر زمانی اماده كمك به یكدیگر و یا سایرین هستند ، كلیه ساكنین روستا در انجام امور با هم دیگر همكاری خوبی دارند و در بسیاری از امور به همدیگر كمك می كنند ، شغل اغلب مردم روستا كشاورزی به همراه دامداری و در بعضی فصل ها ماهیگیری میباشد .
مردم روستای كیسم افراد متدین و مومنی هستند و در انجام امور مذهبی هرگز كوتاهی نمی كنند ، بسیار پایبند به به اصول اخلاقی و دینی می باشند و در بسیاری از مراسم مذهبی شركت می كنند .
همچنین نوجوانان و جوانان روستا علاقه زیادی به ورزش كردن دارند به طوری كه در بسیاری از نقاط این روستا زمین فوتبال یا والیبال وجود دارد .
در اخر اینكه روستای كوچك كیسم با تمام كوچكی خود مردمانی با دلی بسیار بزرگ همچون دریا دارد .
۲- محیط زیست و جغرافیای روستای كیسم
كیسم در طول جغرافیایی ۵۶/۴۹ و عرض ۱۵/۳۷ با وسعتی حدود ۲۵۰ كیلومتر مربع در جنوب شرقی شهرستان آستانه اشرفیه واقع شده است .
كیسم در گذشته مقر حكومت خانواده كیا بوده و در حال حاضر آرامگاه سید حسین كیا در این محل زیارتگاه مشتاقان است .
كیسم در مركز مثلث جلگه مركزی گیلان كه رئوس آن را امام زاده هاشم ، چمخاله و انزلی تشكیل می دهند قرار گرفته و از چهار طرف به وسیله سپید رود ، نهر حشمت رود و دهسام احاطه شده است كه به وسیله ی یك پل خشتی قدیمی در شمال و یك پل جدید در جنوب ، با دو طرف خود ارتباط پیدا می كند . پنج كیلومتر از طول ۸۰۰ كیلومتری سپید رود به صورت حرف L ، جنوب و غرب كیسم را محصور كرده است . مردم كیسم گیلك هستند و در گفتار خود گیلكی را به كار می برند و همه فارسی بلدند . بارندگی سالانه به ۱۲۰۰ میلی متر می رسد . میانگین حرارات گرمترین ماه سال ۲۱ درجه سانتی گراد و سردترین ماه سال ۶ درجه سانتی گراد است . هر سال زمستان ۲ تا ۳ بار برف می بارد كه از نیم متر تجاوز نمی كند .
رود پر آب و دایمی سفیدرود ، خاك حاصل خیز و رطوبت و باران فراوان از جمله ویژگی های كیسم است . به علاوه كار خانواده ها در شب های طولانی زمستانی صنایع دستی متنوع حصیربافی شامل : حصیر ، زیر انداز ، كلاه ، خورجین و سفره و نیز نجاری ، خراطی و توربافی و ساخت قایق چوبی (نو) می باشد . سپید رود بسیار خوش منظره و آرام است . كناره های بلند و نیز پست و هموار آسفالت شده ، درختان و بوته های متنوع سایه دار ، در كنار رودخانه ، فضای باز و آزاد برای ماهیگیری تفریحی ، بركه های كناره ای ، مسیر پر پیچ و خم دار ، جریان آب با سرعت های مختلف حتی حوضه باتلاقی در پایین محله كیسم ، سكوهای طبیعی و پل مصنوعی روی رودخانه ، این محیط پر جاذبه و متنوع را برای انواع مختلف جانوران و پرندگان به صورت مامن مناسب ، در آورده است . انواع حواصیل از جمله اگرت پرنده كاملا مشخص كناره آب است . بیشترین تغذیه و فعالیت حواصیل ها ، در گرگ و میشی هوا ، سپیده دم و شامگاه است . تجمع آن ها اغلب ما را در پیدا كردن ایستگاه ماهیگیری مناسب ، راهنمایی می كند . به علاوه اردك ها ، كشیم ، راسو ، سمور ، شغال از جانوران جالب و غالب منطقه به حساب می آیند . آرامش طبیعی رودخانه همراه با زوزه ی شغال ، غار و غور قورباغه و صدای پرندگان عجین شده است .
۳- محصولات روستای كیسم
كیسم مهمترین مركز كشت برنج آستانه اشرفیه ، از تولید بالایی در پیله ابریشم ، چای ، بادام زمینی ، حبوبات و صیفی جات برخوردار است ، اما از گذشته دور مهمترین منبع در آمد و ارتزاق كیسمی ها رودخانه سفید رود بوده است .
روستای كیسم دارای بهترین نوع برنج در سطح استان گیلان می باشد و دلیل ان هم وجود خاك حاصل خیز ، بارندگی مناسب ، زمین های مكانیزه شده و از همه مهمتر داشتن كشاورزانی با تجربه می باشد .
روستای كیسم علاوه بر برنج ممتاز و عالی كه دارد ، دارای محصلول چای بسیار خوبی نیز می باشد كه به دو شكل دستی و كارخانه ای به دست می اید .
یكی دیگر از محصولات روستا ی كیسم ماهی می باشد ، كیسم از دیر باز تا كنون محل تجمع ماهی گیران بوده است و هر ساله ماهی گیران بسیاری برای صید ماهی به این روستا می ایند.
در این روستا ماهی های زیادی وجود دارند كه از جمله انها می توان به ماهی سفید ، ماهی كپور ، ماهی فلوت ، ماهی كولی و… اشاره كرد .
۴- اماكن دیدنی و زیارتی روستای كیسم
روستای كیسم دارای اماكن دیدنی و زیارتی بسیاری است .
اماكن دیدنی روستا از جمله مكان های دیدنی روستای كیسم می توان به ساحل زیبا و ارام رود خانه سپید رود و همچنین طبیعت بكر و سر سبز ان اشاره نمود ، یكی دیگر از مكان های زیبای روستای كیسم بازار بالای محله ان می باشد .
اماكن زیارتی روستا
روستای كیسم دارای اماكن زیارتی نیز می باشد ، از جمله انها می توان به زیارتگاه اقا سید حسین كیا ، زیارتگاه اقا ركابدار و مسجد سفید اشاره كرد كه هر ساله بسیاری از مشتاقان برای انجام امور مذهبی همچون عدای نذر ، زیارت اهل قبور و زیارت مقبره امام زاده اقا سید حسین كیای كیسم به این مكان ها می ایند.
۵- تاریخ روستای كیسم
روستای كیسم دارای قدمت تاریخی زیادی میباشد .
در گذشته این روستا مقر حكومت خانواده كیا بوده است و نام این روستا نیز نشعت گرفته از نام این خاندان می باشد به طوریكه طبق تحقیقات انجام شده از بزرگان روستا نام روستا در اول كیاسم بوده و دلیل ان هم این بود كه هنگامی خانواده كیا در كیسم زندگی می كردند جای سم اسب هایشان در این محل به جا مانده بود و به همین دلیل نام محل را كیاسم گذاشتند و بعد ها به مرور زمان نام ان به كیسم تغییر پیدا كرد .

