روستای خانقاه

روستای خانقاه از توابع بخش مركزی شهرستان پاوه در استان كرمانشاه، با مختصات جغرافیایی ۴۶ درجه و ۲۱ دقیقه طول شرقی و ۳۵ درجه و ۱ دقیقه طول شرقی، در ۳ كیلومتری جنوب غربی شهر پاوه و ۱۲۰ كیلومتری كرمانشاه قرار دارد. این روستا به وسیله كوه‏های دالانی و آتشگاه محصور شده است.

روستای خانقاه در یك ناحیة كوهستانی استقرار یافته و از سطح دریا در حدود ۱۳۸۰ متر ارتفاع دارد. آب و هوای آن در بهار و تابستان ملایم و مطبوع و در زمستان‏ها سرد است.
تاریخ پیدایش روستای خانقاه را كه در محدودة شهر قدیمی پاوه قرار دارد، به دورة یزدگرد سوم ساسانی نسبت می‏دهند. قلعه و دژ عصر ساسانی در نزدیكی شهر پاوه و پیوستگی تاریخی این شهر با آبادی‏های پیرامون خود، از جمله روستای خانقاه، این حدس و گمان را تقویت كرده است.
بنایی قدیمی به نام حوضخانه در داخل این روستا نیز نشانه دیگری از قدمت تاریخی این روستاست.
مردم روستای خانقاه به زبان كردی و با لهجه هورامی سخن می‏گویند، مسلمانند وپیرو مذهب امام شافعی اند.

×××××××××××××××××

به گزارش خبرنگار ایرنا، روستای خانقاه به دلیل برخورداری از آب و هوای معتدل، معماری پلكانی، خانه‏ های سنتی، مناظر و چشم‏ اندازهای كم‏ نظیر، پتانسیل‏های گردشگری قابل توجهی دارد؛ به همین دلیل در فصول بهار و تابستان گردشگران زیادی به این روستا سفر می‏كنند.

این روستا به وسیله كوه‏های دالانی و آتشگاه محصور شده است.
روستای خانقاه در یك ناحیه كوهستانی استقرار یافته و از سطح دریا در حدود یك هزار و ۳۸۰ متر ارتفاع دارد و آب و هوای آن در بهار و تابستان ملایم و مطبوع و در زمستان‏ها سرد است.
تاریخ پیدایش روستای خانقاه را كه در محدوده شهر قدیمی پاوه قرار دارد، به دوره یزدگرد سوم ساسانی نسبت می‏دهند. قلعه و دژ عصر ساسانی در نزدیكی شهر پاوه و پیوستگی تاریخی این شهر با آبادی‏های پیرامون خود، از جمله روستای خانقاه، این حدس و گمان را تقویت كرده است.

بنایی قدیمی به نام حوضخانه در داخل این روستا نیز نشانه دیگری از قدمت تاریخی این روستاست.
مردم روستای خانقاه به زبان كردی و با لهجه هورامی سخن می‏گویند، مسلمانند و اكثریت(تمامی ) ان‏ها مذهب تسنن دارند.
براساس نتایج سرشماری سال ۱۳۸۵، روستای خانقاه ۱۹۰۰ نفر جمعیت داشته است.
درآمد اكثر مردم روستای خانقاه از طریق فعالیت‏های زراعی، دامداری، باغداری و امور خدماتی تأمین می‏شود و گروهی از روستاییان نیز در تولید صنایع دستی اشتغال دارند. شرایط مساعد آب، خاك و اقلیم، باغداری در روستا را رونق داده و گردو، انگور، توت سفید و گلابی از محصولات آن است.
مراتع سرسبز و حاصلخیز روستا ضمن رونق دامداری به تولید انواع لبنیات مانند شیر، ماست، كره، پنیر و روغن حیوانی منجر شده است. تولید انواع گیوه، كلاش و قالی نیز از محصولات صنایع دستی روستای خانقاه است.
روستای خانقاه در محدوده كوهستانی استقرار یافته و بافتی متمركز و متراكم دارد، خانه‏ های این روستا در شیبی ملایم و به شكل پلكانی ساخته شده ‏اند، به طوری كه بام یك خانه حیاط خانه دیگر است و اكثر خانه‏ ها دو طبقه‏ اند. بخش زیرین خانه به محل نگهداری دام و انبار اختصاص دارد و بخش فوقانی آن را اتاق‏های محل زندگی افراد تشكیل می‏دهد. آشپزخانه و سرویس بهداشتی نیز به صورت مشترك مورد استفاده قرار می‏گیرد.
كوچه‏ های روستا با درختان سرسبز و بلند، به ویژه در فصول بهار و تابستان مسیرهای دلگشایی هستند كه عبور از آن‏ها خستگی را می‏زداید و نشاط و شادمانی را جایگزین می‏سازد.
مصالح عمده به كار رفته در اكثر خانه‏ های قدیمی روستا شامل سنگ، چوب، گل و خشت است، كه به سهولت از اطراف روستا قابل تهیه است.مهم‏ترین ویژگی خانه‏ های قدیمی روستا هماهنگی آن‏ها با محیط اطراف است. به طوری كه سقف مسطح خانه ‏ها با دیوارهای سنگی و گلی همرنگ طبیعت، كمال درآمیختگی فضای كالبدی روستا با محیط طبیعی اطراف را نشان می‏دهد.
نوع معماری خانه‏ های روستاییان به نوع فعالیت و نحوه معیشت آنان بستگی دارد، به گونه‏ای كه خانه افراد شاغل در امور خدماتی با خانه افرادی كه در امر تولید صنایع دستی و یا دامداری اشتغال دارند به لحاظ وسعت، فضا و تزیینات متفاوت اند.
برخی از جاذبه‏ های طبیعی و گردشگری روستا عبارتند از:
چشمه شلم ناو كه از كوهستان‏های اطراف سرچشمه می‏گیرد و اراضی روستا و باغات آن را مشروب می‏سازد. این چشمه مناظر و چشم‏ اندازهای طبیعی منحصر به فردی دارد. اطراف این چشمه، به ویژه در بهار با درختان سرسبز بلند، گیاهان خودرو و گل‏های زیبای رنگارنگ وحشی محیط مناسبی را برای گذراندن اوقات فراغت گردشگران فراهم می‏آورد.
كوه دالانی با ۲۵۶۴ متر ارتفاع در زمستان‏ها با برف پوشیده می‏شود و شكوه و عظمت خاصی می‏یابد و در بهار و تابستان نیز با انواع گیاهان و گل‏های رنگین، زیبایی خیره‏ كننده‏ ای می‏ یابد.
كوهستان دالانی، محیطی فرح‏بخش و جذاب برای دوستداران طبیعت و كوهنوردان است.
كوه آتشگاه در مقابل روستای خانقاه قرار دارد كه با فرا رسیدن فصل بهار از انواع گیاهان و گل‏ها پوشیده می‏شود و زیبایی دلفریبی می‏یابد. دامنه این كوه با درختان زیبا و بلند بلوط جلوه بسیار زیبا و تماشایی دارد.
باغات اطراف و داخل روستا كه بسیار انبوه و گسترده‏ اند، طراوت و زیبایی وصف‏ناپذیری دارند. این باغات از جمله فضاهای تفریحی مردم روستا محسوب می‏شوند.
جنگل‏های انبوه بلوط اطراف روستا و دامنه كوه‏های مشرف به روستا را فرا گرفته‏اند و چشم‏ انداز بسیار زیبایی دارند. این جنگل‏ها از جمله جاذبه های طبیعی روستای خانقاه به شمار می‏روند و مورد توجه علاقمندان به طبیعت می‏باشند.
رودخانه خانقاه از میان روستا می‏گذرد و در اطراف آن درختان بلند و باغات سرسبز میوه فضای دلپذیری ایجاد كرده ‏اند. حواشی این رودخانه بخصوص در فصول بهار و تابستان بسیار زیباست و محل تفریح و تفرج مردم روستا و علاقه مندان به طبیعت است.
معماری پلكانی از مهم‏ترین جاذبه‏ های گردشگری روستای خانقاه است كه مانند مأمنی دنج و آرام در میان درختان بلند و باغات انبوه و گسترده قرار گرفته است.
بنای زیارتگاه باواشیخ حسن یكی از بناهای ارزشمند و تاریخی روستاست. بنای این آرامگاه از سنگ، چوب و خشت است و یكی از اماكن مذهبی مورد احترام مردم روستاست.
حوضخانه قدیمی از دیگر بناهای تاریخی روستای خانقاه می‏باشد كه از چگونگی ساخت و قدمت آن اطلاع دقیقی در دست نیست.
مردم این روستا همانند سایر مسلمانان اعیاد بزرگ مذهبی مانند میلاد حضرت محمد (ص)، عید فطر و عید قربان را گرامی می‏دارند و مراسم جشن و سرور برپا می‏كنند. در روز میلاد پیامبر (ص) نیز به مولودی خوانی می‏پردازند. مولودی‏خوانی در دوازدهم ماه ربیع‏ الاول، شب‏های جمعه و شب‏های سه‏ شنبه در تكیه و خانقاه دراویش برقرار می‏باشد. مراسم عرفانی ذكر و سماع دراویش در میان دراویش روستا متداول است.
از جمله بازی‏هایی كه در میان مردم این روستا اجرا می‏شود، می‏توان به كلاورفانكه، اختران، گوراو بازی، هفت سنگ، گل یا پوچ و خزلوكه اشاره كرد.
موسیقی، در میان مردم روستای خانقاه جایگاه ویژه‏ای دارد، به طوری كه مراسم ذكر و سماع دراویش نیز همراه با موسیقی اجرا می‏شود.
مهم‏ترین آلات موسیقی این روستا عبارتند از شمشال كه در مراسم ذكر و سماع خانقاهی و دف كه بیشتر در مراسم مذهبی نواخته می‏شود.
پوشاك مورد استفاده مردم این روستا، غالباً همانند البسه ساكنان سایر مناطق كردنشین ایران است.
از مهم‏ترین غذاهای رایج این روستا می‏توان به كلانه و بژی برساق اشاره كرد. كلانه تركیبی از نان فطیر، پیاز و كره محلی است و بژی برساق نوعی شیرینی محلی است كه از آرد گندم، ذرت، شیر، تخم‏ مرغ، زیره و زردچوبه پخته می‏شود و بسیار لذیذ و خوشمزه است.
از مهم‏ترین صنایع دستی و هنری كه در میان مردم روستا رواج دارد، به انواع قالی با رنگ‏های شاد و نقوش طبیعی و همچنین به گیوه یا كلاش می‏توان اشاره كرد.
روستای خانقاه جاده آسفالت و مناسبی دارد.
معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری استان كرمانشاه گفت : روستای خانقاه یكی از ۱۴ روستای هدف گردشگری استان كرمانشاه است كه در جریان سفر رییس جمهوری به استان به تصویب رسید.
علی رضا برشاهی در گفت و گو با ایرنا وجود راه ، آب و برق را از جمله زیر ساختهای موجود در این روستا عنوان كرد و گفت : مهمترین زمینه های سرمایه گذاری در این روستا را می توان ایجاد كمپ های اقامتی و فروشگاههای صنایع دستی عنوان كرد.
وی تاكید كرد: روستای زیبا و هدف گردشگری خانقاه برای دستیابی به جایگاه ویژه خود در صنعت گردشگری و تحقق اهداف بلند مدت در توسعه توریسم ، به عنوان فرصتی طلایی برای سرمایه گذاری مطرح است و سازمان میراث فرهنگی استان نیز از سرمایه گذاران در این منطقه ، حمایتهای لازم را به عمل می آورد.