روستای خافتر در استان فارس،شهرستان جهرم،بخش خفر و دهستان راهكان قرار دارد مسافت این روستا تا شیراز(مركز استان فارس) ۱۳۶كیلومتر، شهر جهرم ۵۶ كیلومتر و ۳۶ كیلومتر نیز تا شهر باب انار(مركز بخش خفر) میباشد.
موقعیت جغرافیایی روستا در استان فارس
خافتر درسمت جنوبی شیراز، شمال غربی جهرم، غرب شهرستان فسا و درشرق شهرستان فیروزآباد قرار دارد.
موقعیت جغرافیایی روستا در بخش خفر و دهستان راهكان
دهستان راهكان جنوبی ترین دهستان بخش خفر میباشد كه ازسمت غرب به بخش میمند (شهرستان فیروزآباد) متصل شده وبخش سیمكان شهرستان جهرم درجنوب غربی دهستان راهكان میباشد،جنوب این دهستان كوه گرم ازسلسله جبال زاگرس، شمال راهكان كوه سپیدار و شهرستان فسا در سمت شرق روستا می باشد.
خافتر درجنوب دهستان راهكان قراردارد كه كوه گرم ازطرف جنوب و رودخانه قره آقاچ از سمت شمال ان را احاطه كرده است و روستای سه چاه در جهت شرق روستا به فاصله۶ كیلومتر،روستای گریزان ۳ كیلومتری غربی و همین طور روستای قالینی ۹ كیلومتری غربی روستای خافتر قرار دارند.
شایان ذكر است كه رودخانه قره اقاچ روستای خافتر و روستای تادوان( مركز دهستان راهكان) را بهم متصل كره است وفاصله این دو روستا حدود۱۰ كیلومتر می باشد كه به علت عدم راه ارتباطی مناسب بین این دو روستا باید مسافت ۲۵ كیلومتری را از خافتر پیمود تا به تادوان رسید. همچنین روستای فتح آباد در شمال شرقی خافتر قراردارد.
وقتی كه از جهرم به سمت شیراز حركت می كنیم، در۴۵ كیلومتری محور ارتباطی جهرم، باب انار، شیراز بعداز عبور از پاسگاه انتظامی سنگرخوری، به راه ارتباطی فرعی روستای خافتر میرسیم كه درجهت غرب محور ارتباطی جهرم، شیراز قراردارد ودر ابتدای این راه روستایی، تابلویی نصب شده كه بیانگر مسافت ۱۱ كیلومتری برای روستای خافتر می باشد.
شغل اكثر اهالی روستای خافتر
شغل اكثر اهالی روستای خافتر كشاورزی و دامداری است وآب مورد نیاز كشاورزان روستا از چشمه روستا(قنات) تامین میشود.
محصولات زراعی روستا گندم،جو،برنج،دانه های روغنی،كنجد،عدس و…میباشد و از محصولات باغی روستا می توان به مركبات (پرتقال،لیموشیرین، لیموترش ، نارنگی،نارج)نخل بادام،گردو،سیب،انگور،انجیر،انار ودرختانی چون انار زیتون زردآلو، ازگیل و…اشاره كرد
از ویژگی های منحصر بفرد روستای خافتر وهمینطور بخش خفر آن است كه درختان سردسیری وگرمسیری در كنار هم به ثمر می نشینند به عنوان مثال شما میتوانید درختان سردسیری گردو وانگور را دركنار درخت گرمسیری خرما دریك باغ دركنار هم مشاهده كنید كه به خوبی رشد كرده و به ثمر نشسته است.
ولی به دلیل خشكسالی شدید درسالیان اخیر اكثرزمینهای كشاورزی روستا به صورت معطله(رهاشده)درآمده اند وبخش قابل توجهی از باغات روستا كه از آب قنات مذكور، مشروب می شده اند متاسفانه به علت خشكسالی شدید خشكیده اند.
دامداران روستا نیز به دلیل كمبود آب وپوشش گیاهی كافی برای چرای دامهای خود به دلیل خشكسالی شكایت دارند
شایان ذكراست كه قنات روستا نیز شدیدا به لایروبی احتیاج دارد تا بتواند آب بیشتری رادر اختیار مردم روستا قرار دهد.
پوشش گیاهی روستا
در رابطه با پوشش گیاهی روستا میتوان درختانی چون انجیر كوهی،گردوی كوهی،پسته وحشی(بنه)بادام كوهی(الوك) وگیاهانی چون آویشن، رزماری،پونه وپونه كوهی و… را نام برد.كه این گیاهان عمدتا دردامنه كوه ودر تنگه های كوه گرم خافتر رشد می كند. همچنین می توان به گون و درخت سدر(كنار) اشاره كرد.
اماكن فرهنگی روستا
در رابطه با امكانات فرهنگی روستا می توان به دبستان شهید باهنر ، مدرسه راهنمایی دخترانه، مسجد ، وامامزاده حسین روستا اشاره كرد.
شایان ذكر است كه دبستان روستا به علت فرسودگی ساختمان وكمبود لوازم كمك آموزشی وآزمایشگاهی نیازمند نوسازی وتجهیز می باشد.
همچنین مسجد وامامزاده ی محل نیز هرچندكه قابل استفاده می باشند ولی نیازمند تكمیل و تجهیز به امكاناتی چونان كتابخانه و… میباشد.
دانش آموزان دختر راهنمایی روستا وهمچنین دختران راهنمایی روستای همجوار(قالینی) در مدرسه ی راهنمایی دخترانه روستای خافتر تحصیل می كند. درحالی كه دانش آموزان پسر راهنمایی روستا درآموزشگاه راهنمایی روستای قالینی مشغول تحصیل اند.كه به علت كمبود تعداد دانش آموزان روستا، آموزشگاه روستا با آموزشگاه روستای قالینی ادغام شده است. كه از علل آن می توان به مهاجرت روستاییان به شهر اشاره كرد.
شایان ذكراست كه تعداد افراد تحصیل كرده در سطح روستا و تعداد دانشجویان روستا چشمگیر می باشد.
تاریخچه ی روستای خافتر
مردم روستای خافتر از گذشته تاكنون چند نقطه از نواحی روستا را برای سكونت خود انتخاب كرده اند كه بعد از مدتی،به دلایلی،ناچار به تغییر آن شده اند… البته از اماكن مسكونی متروك روستا خرابه هایی بر جای مانده است كه این اماكن وهمچنین محل مسكونی فعلی روستا فاصله چندانی نیز باهم ندارند.
به جز منطقه ای كه هم اكنون مردم روستا در آن مستقرمیباشند،سه منطقه مسكونی متروك دیگر نیز درسطح روستا به چشم می خورد كه ازعوامل جابجایی مردم بین این اماكن مسكونی،می توان به خشكسالی وبه تبع آن قحطی (كه حتی موجب مهاجرت از روستا نیز شده)،بیماریهایی چون وبا وآنفولانزا،هجوم مارها به روستا و ازدیادجمعیت،نیاز به زمینهای مناسب بیشتر برای ساختمان سازی و… را میتوان نام برد.
بنا به گفته اهالی روستا به ویژه كهنسالان ابتدا روستای خافتر دردامنه كوه گرم درسمت جنوب شرقی امامزاده حسین روستا قرار داشته است (خرابه های این مكان موجود میباشد.)وجمعیت زیادی را در خود جای داده بوده كه به گفته ی كهنسالان روستا بالغ بر۴۰۰مرد جوان در آن زندگی می كرده اند. وعده ای(افراد مسن) آن مكان را به نام خاور زمین می شناسند.
بعد ازمدتی به علت خشكسالی،قحطی، هجوم مارها و بیماریها،مردم از این منطقه فرار كرده وحتی از روستا خارج شده اند. به گفته برخی از اهالی حتی عده ای به كربلا و مشهد الرضا مهاجرت كرده و در آنجا ساكن شده اند.
بعد از گذشت مدتی كه وضعیت روستا به حالت طبیعی خود باز میگردد عده ای ازمردم كه از خشكسالی و قحطی جان سالم به در برده بوده و از روستا مهاجرت كرده بودند،به روستا بازگشته و روی تپه ای كه بین مردم به قلعه كهنه معروف است ساختمان سازی كرده،اطراف این تپه را دیوار كشیده و ۴قلعه را در ۴ سوی آن ساخته ودر آنجا زندگی می كرده اند.
با گذشت زمان و افزایش جمعیت روستا،به علت كمبود فضای كافی برای ساختمان سازی مردم روستا تصمیم به نقل مكان می گیرند و به نقطه ای دیگر از روستا رفته و در آنجا كه باز هم بین مردم به قلعه كهنه مشهور است رفته ودر آنجا سكنی می گزینند كه البته دور آن منطقه نیز دیوار وقلعه سازی می كنند.
مردم سالیان زیادی در این مكان ساكن بوده اند ولی بعد از چندی (بابغ بر۳۰سال پیش)،به علت عدم فضای كافی برای گسترش روستا باز هم تصمیم به نقل مكان گرفته،و درمكان فعلی روستا ساكن می شوند. شایان ذكر است منطقه ای كه هم اكنون روستا درآن مستقر است،می تواند گنجایش رشد چند برابری جمعیت روستا را داشته باشد و فضای مناسب و كافی را برای گسترش روستای خافتر در اختیار اهالی قرار دهد.
خافتر در لغتنامه دهخدا
خافتر.[تَ] (اِخ) دهی است از دهستان گوكان، بخش خفر، شهرستان جهرم. واقع در ۲۰ هزارگزی جنوب خاور باب انار و ۶ هزارگزی جنوب راه فرعی خفر به گوكان. ناحیه‌ای است كوهستانی و گرمسیری و مالاریائی دارای ۱۷۷ تن سكنه كه مذهبشان شیعه و زبانشان فارسی است. آب آنجا از چشمه و محصولات آن غلات و خرما و مركبات است. شغل اهالی زراعت و باغ‌داری و راه مالرو میباشد. (از فرهنگ جغرافیائی ایران ج۷). قریه‌ای است در چهار فرسنگ و نیم میانه جنوب و مشرق شهر خفر. (فارسنامه).
