روستای تنگراه

روستای تنگراه در یك نگاه :

روستای زیبای تنگراه در ابتدای ورودی استان گلستان از محور شرق واقع شده و به بیان دیگر دروازه ورود و خروج به استان به شمار می آید ، كه با نقطه تلاقی سه استان گلستان ،خراسان شمالی(بجنوردبا ۱۷۰كیلو متر)وسمنان(شاهرودبا۱۹۰كیلومتر) است ، و بر حاشیه جاده بین المللی ترانزیتی تهران – مشهد و نیز مسیر زیارتی هشتمین امام همام (امام رضا (ع) قرار دارد. این روستا با گرگان مركز استان ۱۷۰ كیلومتر و با مینودشت مركز شهرستان ۴۰ كیلومتر و با فرودگاه شهر كلاله ۲۰ كیلومتر فاصله دارد.

بقایای تمدن و پژوهش ها و بررسی های باستان شناختی نشان از یك پشینه تاریخی بسیار كهن و غنی از فرهنگ و تمدن در این مرز و بوم دارد. تاكنون حدود ۱۵۶ اثر در شهرستان مینودشت شناسایی شده است . كه از این تعداد ۱۱۲ اثر تاریخی – فرهنگی در فهرست آثار ملی كشور به ثبت رسیده است ، سهم گالیكش از این شمار ۹۵ اثر می باشد . ( با احتساب آثار شناسایی شده و به ثبت فهرست آثار ملی كشور رسیده ) و روستای تنگراه از این آمار ۴۲ اثر را به خود اختصاص داده است. و از حیث آثار شناسایی شده و یا به ثبت رسیده در فهرست آثار ملی كشور مقام نخست را دارا است .

۶ اثر زیر مهمترین آثاری هستند ، كه توسط هیئت بررسی و شناسایی پارك ملی گلستان شناسایی و در فهرست آثار ملی كشور به ثبت رسیده اند:

۱- تپه قلعه تخت سلیمان – روستای تنگراه – قدمت : تاریخی – اسلامی – شماره ثبت : ۹۳۳۰ – تاریخ ثبت : ۲۷/۵/۸۲

۲- غار میس غایه – محدوده پارك ملی گلستان – قدمت : تاریخی – اسلامی – شماره ثبت : ۹۷۳۳ – – تاریخ ثبت : ۲۷/۵/۸۲

۳- محوطه باستانی دره قبرستان – جنوب پارك ملی گلستان – قدمت : اسلامی – شماره ثبت : ۹۷۳۴ – تاریخ ثبت ۲۷/۵/۸۲

۴- محوطه باستانی تخت كردها – محدوده پارك ملی گلستان – منطقه تخت كرد ها – قدمت : اسلامی – شماره ثبت : ۹۷۴۰ – تاریخ ثبت : ۲۷/۵/۸۲

۵- محوطه باستانی خدای قلی – محدوده پارك ملی گلستان – قدمت : اسلامی – شماره ثبت : ۹۷۱۷ – تاریخ ثبت ۲۷/۵/۸۲

۶- تپه تخته گل – محدوده پارك ملی گلستان – قدمت : هزاره پنچم تا هزار اول پیش از میلاد – شماره ثبت : ۹۷۲۱ – تاریخ ثبت : ۲۷/۵/۸۲

جاذبه های صنایع دستی :

فكرودست انسان در ساخت صنایع دستی دخالت داشته و وراز ورمز فنون آن دست به دست،سینه به سینه از نسلی به نسلی دیگرمنتقل شده و تولید صنایع دستی ازگذشته های دور تا به امروز ادامه داشته است.هر رشته صنایع دستی تبلور اعتقادات ،ابتكار،اندیشه،ذوق وخلاقیت وشیوه معیشت قوم وملتی می باشد.با توجه به شرایط زیستی مناسب ،روستای تنگراه از گذشته كانون صنایع دستی ارزشمندی بوده است،مهمترین صنایع دستی در این روستا عبارتند از : نوغانداری وابریشم بافی ،نمد مالی ، وبافت قالی وقالیچه.

ابریشم بافی :

در بین صنایع دستی روستای تنگراه،ابریشم بافی جایگاه ویژه ای به خود اختصاص داده است. ودرمیان روستائیان این منطقه زنان روستایی به كار نوغانداری وابریشم بافی می پردازند.ابریشم بافی دروستای تنگراه به همان سبك وشیوه قدیم واز وسایل ابتدایی استفاده می كنند. وزنان بیش از مردان به كار نوغانداری وابریشم بافی می پردازند. انواع دست بافته های سنتی ابریشمی عبارتند از : انواع شال وروسری – انواع چادرشب – انواع دستمال – انواع روسری – انواع نوار …

نمدمالی :

بدلیل داشتن شرایط آب وهوایی واقلیمی مناسب دراین شهرستان ووجود مراتع وچراگاهها، دامپروری وپرورش گوسفند بسیارمورد توجه است، وبه همین سبب شرایط پرداختن به نمدمالی مهیا می باشد. از این رو در روستا تنگراه نمدمالی رواج دارد. وزنان نمدمال بیشتر در فصل بهار وتابستان بعد از چیدن پشم گوسفندان، به نمدمالی می پردازند.

جاذبه های طبیعی و گردشگری :

با توجه به قرار گرفتن روستای تنگراه در بهترینموقعیت جغرافیایی ( در منتهی الیه شرق استان و در پای دامنه رشته كوههای البرز شرقی ) و نیز داشتن شرایط مناسب و ایده آل آب و هوای و خاك حاصلخیز و استعدادهای خدادادی ، این روستا از شهرستان مینودشت دارای مكان های زیبا و چشم اندازهای بدیعی است ، كه هر كدام از آنها تجلی قدرت ، جمال ، رحمانیت و بیانگر عنایت خداوند در آفرینش روستای تنگراه می باشد. از این رو می توان روستای تنگراه را « شاهكار آفرینش» نامید. در شرح زیر به معرفی مهمترین جاذبه های طبیعی روستای تنگراه اشاره می شود.

۱) پارك ملی گلستان :

بهشت زمینی وسرسبز طبیعت ایران یعنی بوستان گلستان در منطقه كوهستانی و در منتهی الیه شرق جنگلهای شمال كشور و در بخش گالیكش و روستای تنگراه ودرفاصله ۴۵ كیلومتری شرق مینودشت و ۱۵۰كیلومتری شرق گرگان و ۱۱۵كیلومتری غرب بجنورد و در مسیر جاده بین المللی تهران – مشهد واقع شده است. این بوستان پارك ملی گلستان با برخورداری از مناظر بدیع و زیبا،حیات وحش متنوع و رویشگاه های مختلف گیاهی ، از نظر تفرج متمركز و گسترده دارای قابلیت های فراوانی است ، كه انواع علاقمندان به طبیعت را میتوان به سمت خود جلب كرد .

در این بوستان علاوه بر وجود یك هشم گونه های گیاهی ، یك سوم گونه های پرندگان و بیش از ۵۰ درصد پستانداران كشور وجود دارد . و بدلیل برخوراری از منابع آبی متعدد نظیر چشمه ها و رودخانه ها ، نهرها و آبشار ها میتوان به چشمه و آبشار آق سو ،آبشارگلستان، چشمه دماغ اشاره كرد.چشم انداز دیدنی این بوستان «دره آبشار» در كنار جاده بین المللی و پنج كیلو متری شرق «تنگه گل» با آبشار زیبا و بلند آن ، دره آلمه ، دره آل دانلی و دره شمالی قورقان است.

برخی از مسیرهای جالب و اكوتوریستی پارك ملی گلستان شامل ارتفاعات دیه او كجی ،دیوارهای صخره ای فرغون بای كوهنوردان بسیار ارزشمند بوده ، و مسیرهای آلمه ، شالق و تنگه گل ، به سوسگرد برای پیاده روی گروهی و گردشهای علمی و آموزشی قابل توجه است .

آبشارهای زیبای پارك(گلستان و آق سو) و بخشهای جنگلی آن ، از جمله جنگلهای افرالی ، ،مزارلی ،آل دالی ،زاو ،آلمه،جمشید آباد ،آدم چاقران ،آق سو ،ییلاق سر دار ، آله باغ و تنگه گل برای علاقمندان به مشاهده حیات وحش و طبیعت زیبای این مناطق بسیار جذاب می باشد.

در حال حاضر مراكز تفریحی مختلفی برای استفاده علاقمندان در نظر گرفته شده و امكاناتی در آن مستقر گردیده است ، از جمله این مراكز می توان تفرجگاه های گلشن ، گلستان ، آبشار و همچنین مجتمع كمپینگ گلزار را نام برد. موزه حیات وحش میرزا بایلو در ضلع شرقی پارك نیز بازدیدكنندگان را با انواع حیات وحش پارك و كشور آشنا می سازد. یك مركز تجمع بازدید كنندگان با بخش های مختلف از قبیل سالن آمفی تاتر و موزه تاریخ طبیعی و اداری در ابتدای غربی پارك است. علاوه بر كانون های تفریحی بر شمرده شده ، تعدادی مهمان سرا در قسمت های مختلف پارك كه در مورد بازدیدكنندگان و محققین قرار می گیرد. سایر امكانات رفاهی و ضروری شامل امكانات سرویس بهداشتی و نظافتی ، نمازخانه ، ساختمان نگهبانی و آب لوله كشی می باشد.

این بوستان دارای دو ورودی غربی و شرقی است. ورودی غربی از طریق گرگان ، آزادشهر ، مینودشت و گالیكش دسترسی به بوستان گلستان را امكان پذیر می نماید. و ورودی شرقی از مشهد ، بجنورد و آشخانه به ابتدای شرق بوستان میسر است. سایر راه های ارتباطی به بوستان اغلب فرعی می باشند ، كه بصورت شوسه و خاكی بوده و از بخش های شمالی و جنوبی به بوستان وارد می شوند.

۲)آبشار گلستان :

آبشار گلستان در پارك ملی گلستان و در كنار جاده بین المللی و ۵ كیلومتری شرق تنگه گل ۱۵ كیلو متری روستای تنگراه واقع شده است.. ارتفاع آبشار حدود ۵/۱۹ متر و دارای آب همیشگی است ، كه از چشمه های شمالی آبشار تغذیه می شود. آب آبشار گلستان سرانجام وارد رودخانه « مادرسو » بوستان می شود و نهایتا به رودخانه گرگانرود می ریزد.

محیط های اطراف آبشار صخره ای بوده و در واقع بخشی از آبشار در قسمت بالا دست قابل رویت نیست. محیط های پیرامون آبشار از جنگل های پهن برگ خزری پوشیده شده است. بسیاری از مردم علاقمند و بازدید كننده از پارك ملی گلستان و زائرین امام هشتم از آبشار دیدن

می نمایند. در مجموعه تفرجگاه آبشار ، امكانات سرویس بهداشتی ، سطل زباله ، نمازخانه ساختمان نگهبانی و آب لوله كشی شده وجود دارد.

۳)آبشار آق سو :

آبشار آق سو به فاصله ۱۷ كیلو متری روستای تنگراه و در انتهای شرق پارك ملی گلستان واقع است . حوضچه های طبیعی این آبشار بصورت ارگانیك و پله ای آب را از سرچشمه آبشار با ارتفاعی معادل ۳۰ متر به انتهای مسیر می رساند.

منبع:

hesarnavi.blogfa.com