دهكده ییلاقی و سردسیر كمال الملك (كلّه) از توابع شهرستان كاشان می باشد كه در ۴۰ كیلومتری شمال غربی این شهرستان واقع شده است . این دهكده زیبا در نزدیكی مشهد اردهال و در جوارحرم مطهر حضرت سلطانعلی ابن محمد باقر (ع) (۱۵ كیلومتری) آن قرار دارد.
در طول قرنهای گذشته همواره شخصیت های علمی و قضات باسوادی در این دیار می زیسته اند كه مهمترین سند این مطلب وجود خاندان غفاری وآخرین بازماندگان آنها از كمال الملك تاسرهنگ علی اكبر غفاری (وكیل آیت الله طالقانی) در این دیارمی باشد.
شجره نامه ای كه این خاندان را بعد از ۴۰ نسل به اباذز غفاری می رساند ، در مقبره خاندان غفاری در كلّه روی لوحی برنزی و طلایی رنگ حكاكی شده است .
این روستا از دیر باز به مهد علم و فرهنگ در بین روستاها و حتی شهر های اطراف معروف بوده كه وجود هنرمندان و عالمان و كاتبان برجستهدر گذشته و امروز دلیل این مدعاست .
روستای سر سبز وتاریخی كمال الملك ، كلّه
دارای ابنیه تاریخی بسیاری است كه دركنار اماكن بی نظیر طبیعی وگردشگری اش می تواند برای مخاطبین تازگی و جذابیت منحصر به فردی داشته باشد. این اماكن به قدری كم نظیر و ماندگارند كه در كتاب مرجع و نفیس تاریخ كاشان به چهارمورد از این اماكن اشاره شده كه در این بخش به این موارد اشاره ای می كنیم
۱-قدمگاه علی
در ارتفاع ۱۹۰۰متری كوه زیبا وی تجر كوه كلّه شكاف بزرگی خود نمایی می كند كه دران مكان شكافهای است در سقف كه به صورت دائم و یكواخت(قطره قطره)اب ازانها جاری است و مردم قدیم تاامروز آن رااز معجزات حضرت علی (ع) میدانند.
۲-آبجه كَهره
در جنب قدمگاه نیز چشمه ای است كه ان راهم ازمعجزات مولا میدانند این چشمه ابی گوارا دارد كه فقط به قدردهانه گلابدانی آن آب میاید از عجایب آن این كه در قدیم رسم بوده كه در سرچشمه فرد سر خود رادرون سوراخ چشمه می كرده و با صدای بلند و ۳مرتبه می گفته:های آبجه كهره سه مهمان عزیزت بمدا(آمده) آب سر ده وآب در هربار گفتن زیاد میشده
۳-سوراخ سه میله
در ۵۰۰ متر پایین تر از قدمگاه علی در ارتفاع ۱۵۰۰ متری سوراخی است كه هر گاه در طول سال بخصوص بهار ۳ روز پیاپی باران ببارد آب ازاین سوراخ ناگهان جستن می كند و به شیب كوه جاری شده آبشارهای زیادی با مناظر زیبا در مسیرش ایجاد می شود.
شخصیت های مهم روستا عبارتند از:
۱-محمد غفاری كلّه كمال الملك
بزرگترین نقاش كشورمان (پدر نقاشی ایران سبك رئالیسم استاد تا ۱۲ سالگی در كلّه می یسته و نیز خواندن و نوشتن و ذائقه بی نظیر نقاشی اش را در این دهكده زیبا كسب كرده است (متولد ۱۲۲۶) شمسی در كلّه كاشان – متوفی ۱۳۱۹ در نیشابور)
۲-میرزا بزرگ غفاری(پدر استاد كمال الملك)
ایشان در نقاشی و دورنما سازی استاد بوده و از تصویرگران كتابهای چاپ سنگی بوده كه بیشترین نقش را در نبوغ استاد داشته است.
۳-ابونصرفتح الله خان شیبانی كلّه .(متولد ۱۲۰۰ شمسی كلّهمتوفی ۱۲۶۵ تهران )شاعر حماسه سرا و چیره دست دوره قاجاریه وی ۱۸۷ سال قبل در كله به دنیا آمده
۴-محمدجلال الدین ابن عبدالغفار خطاط و كاتب.(تولد ۱۲۲۰ كله-فوت ۱۲۷۶ كله)
۵-ملا لطف الله تاج (حاجی تاج كله ای) تولد۱۲۷۵ش ،كله فوت ومدفن۱۳۴۰
واعظ بزرگ دوره قاجاریه -خانه تاریخی تاج(خانه هنر مندان وموزه مردم شناسی كاشان)منزل شخصی ایشان است
۶- ابوترب خان نقاش باشی ، برادر كمال الملك
۷- ابوالحسن نقاش باشی (صنیع الملك ) عموی كمال الملك
۸- قاضی عبد المطلب غفاری كله متولد ۱۰۰ كله (پدر قاضی احمد كله ) به دعوت نادر شاه (نماینده قاضیان كاشان ) در دشت مغان جهت دتاجگذاری و تایید پادشاهی نادر شاه افشار حاضر بوده .
۹- معزالدین خان غفاری كله حاكم كاشان ، قم و نطنز (در سال ۱۱۲۰ ش ) به دستور كریم خان زند (در اداره حكومت كاشان )زبانزد مردم بود .
۱۰- قاضی احمد غفاری كله – پدر معزالدین خان كله . سنگ قبر تاریخی ایشان در زمان مرمت مقبره خاندان غفاری در كله (به دست سرهنگ علی اكبر غفاری) كشف شد كه چند سال قبل به غارت رفت . (ت ۱۰۵۰ ش كله – فوت ۱۱۳۵ ش كله)
۱۱- فرخ خان امین الدوله غفاری(ت ۱۱۸۷ ش –فوت ۱۲۴۶ ش )
از رجال نامی و كارآمد دربار ناصرالدین شاه .مزرعه فرح آباد كله تیول فرخ خان بوده . از اماكن دیدنی كله عمار ت بسیارزیبا حوض خانه و حمام تاریخی امین الدوله فرح آباد كله است كه در گذشته به فردوس مشرقی مشهور بوده است .
۱۲ – نظام الدین غفاری (مهندس الممالك وزیر عدلیه ناصرالدین شاه وزیر معادن مظفرالدین شاه مولف كتب مختلف ریاضیا ت وی در تاریخ ضرابی كاشان وجود معادن سنگ مرمر در كله (تجركوه و كوه كره ) را پیشبینی كرده بودند (ت ۱۲۱۸ ش برزآباد كله – متوفی ۱۲۹۳ ش تهران). سرهنگ اریا وزیر راه رضا خان
۱۳-معاون الدوله غفاری(محمد جلال الدین خطاط كله كاتب و منشی ایشان بودند)از كارگذاران و شخصیتهای بزرگ حكومت مظفرالدین شاه.
۱۴-جهانشاه صالح (ت۱۲۷۵ ش كله كاشان)
وزیر بهداری ورئیس دانشكده پزشكی تهران.وی به كله بسیار علاقه داشت و با همكاری ایشان در سال ۱۳۳۵ درمانگاه كمال الملك در كله تاسیس شد.
و بسیاری دیگر
