وندرنی علیا یكی از روستاهای خوش آب وهوای منطقه بیلوار (پشت دربند) شهرستان كامیاران از استان زیبای كردستان میباشد این روستا از شمال به كوه لوجار واز جنوب به كوه نسار میرسد این روستا دارای ۷۰خانوار میباشد كه بالغ بر۴۰۰نفر جمعیت دارد از قسمت شما ل همجوار است با روستاهای مامن و گرماب از غرب به روستای ساكنه از جنوب به روستاهای دارتوت و هشلی واز مشرق با روستاهای خران وهنیاندر كه از توابع استان كرمانشاه هستند میباشدشغل اصلی مردم روستا كشاورزی ودامداری می باشد.
تافگه در زبان كردی به معنی آبشار و یا آبی است كه با سرعت و تندی در مسیر خود حركت می كند .همچنین نام یكی از مكان ها ی زیبای روستای وندرنی علیا ست كه در قسمت شرقی روستا مشرف به رود خانه است هم اكنون یك چشمه در این مكان وجود دارد كه در تابستان خنكای آبش زبان زد همه است. تافگه با پیشوند میرگ به معنی مرتع میان این اهالی معروف است و به طور عام میری تافیه یا تافگه تلفظ می شود.
برده زردیابرزردگه نام یكی دیگر از قسمت های روستاست كه در كمر كش كوه معروف خوره تاوkhoarataw) ) واقع شده است كه در میان اهالی بر زر دگه خوانده میشود.این مكان در فصل بهار به خاطر داشتن مراتع جولانگاه چوپانان و به سبب داشتن چشم انداز های زیبا تفریگاه جوانان است.
كچك ره ش نام صخره ی بزرگی است كه در جنوب شرقی روستا مقابل دیدگان اهالی خود نمایی میكند پایین تر ازآن چشمه و درختان بادام بید و چنار صفای بی نظیری به آن حوالی داده است كه در میان مردم به مه ل هو معروف است .شاید به خاطر داشتن ملخ و و پرندگان دیگر به این نام خوانده میشود چون مه ل در زبان كردی به به معنی پرنده یا هر جنبنده ای است كه پرواز می كند ومی پرد .
لوجار نام مكان دیگری ازاین روستاست نام كوهی كه كه روستا در دامنه ی آن آرمیده است . جار در لهجه محلی به معنی قطعه زمینی است كه قبلا كشتگاه گندم یا جو بوده و بعد از درو مرتع حیوانات میشود و لو نام گیاهی كوهی است خودروست و از آن در قدیم علوفه تهیه می شده است .هم اكنون تولیدی دانه های شن وماسه به همین نام لوجار به مدیریت آقای هدایی ایجاد شده است.
مكان های دیگری نیز در اطراف این روستا هستند كه هر یك با نام محلی خاصی خوانده می شوند مانند:شط گاشمار – ری بایم – زقیل – بان رقان –مینا خانم (كه نام باغ بسیار زیبایی است روبروی آبادی كه چشم اندازی ویژه به روستا بخشیده است . این باغ متعلق به یكی از خان های منطقه بوده كه تفرجگاه تابستانی آنها به حساب می آمده است وحالا در اختیار یكی از اهالی به نام آقا حسین است.) ومكان های دیگری كه هر كدام بنا به دلاتیلی با نام های محلی خاصی اسم گذاری شده اند .
