كوه ساورز

كوه زیبا و سرسبز ساورز با ارتفاع ۳ هزار متر از سطح دریا یكی از زیباترین كوه‌های استان و دارای پوشش گیاهی متنوع و كم‌نظیر است.

یكی از عوامل اصلی تنوع آب و هوایی و نیز زیبایی‌های استان چهار فصل كهگیلویه و بویراحمد وجود كوه‌های سر به فلك كشیده و با صلابتی است كه خود باعث ایجاد اقلیم‌های متفاوت شده‌اند.

كوه زیبا و سرسبز ساورز با میانگین ارتفاع ۳ هزار متر، طول بیش از ۳۰ كیلومتر و وسعتی معادل ۳۵۰ هزار هكتار یكی از كوه‌های سلسله جبال زاگرس جنوبی است كه در استان كهگیلویه و بویراحمد قرار دارد.

ساورز در حد فاصل بین دو شهرستان چرام و بویراحمد واقع شده است اما به جهت قرار گرفتن قسمت اعظم این كوه در شهرستان چرام جزو سرحدات این شهرستان محسوب می‌شود.

كوه ساورز مانند اكثر كوه‌های زاگرس دارای كشیدگی شمال به جنوب است و از ضلع شرقی به مناطق دیلگان، دلی خلیفه‌ای، دلی‌می، سادات امام‌زاده علی، رودخانه سادات، كوه دمه و دشت‌راق و از ضلع غربی به مور رودك، طسوج، كوه پهن و دامور، از شمال به تنگ سرداب، جوی‌خانه و كوه نیر و از جنوب به سفیدار و باغچه جلیل منتهی می‌شود.

وجود چین خوردگی‌های منظم و یكنواخت در ضلع شرقی این كوه و نیز سر‌سبزی دامنه‌ها و ارتفاعات كه مانند دامنی زیبا بر پهنه ساورز سرافراز كشیده شده است شكوهی خاص را به این كوه بخشیده است.

وجود چندین گونه گیاهی منحصر به فرد در كوه ساورز

كوه ساورز به جهت قرار گرفتن در اقلیم سردسیری و نیز خاك غنی كه در دامنه‌های آن وجود دارد سرشار از گونه‌های گیاهی متنوع و حتی منحصر به فرد است به‌طوری كه بیش از چهار گونه گیاهی منحصر به فرد و اختصاصی در این كوه وجود دارد.

پوشش گیاهی متراكمی همچون چوك، لیزك، موسیر، چویل، جاشیر، گینه، گز، كارده، خركول، خاری، ریواس، تره‌كوهی، پونه‌كوهی، آویشن، حلپه، درمه، برنجاس و…. و درختانی چون ارزن، شهن، تاگ، بادام كوهی و ده‌ها گونه دیگر بهاری بی نظیر را در ارتفاعات و دامنه‌های این كوه سرسبز بوجود می‌آورد.

ساورز پرآب ترین كوه استان بعد از كوه دنا

ساورز از لحاظ وجود منابع آبی نیز بسیار غنی است و بعد از كوه دنا پر آب‌ترین كوه استان به شمار می‌‌آید و روخانه‌های پرآب و خروشانی چون رود طسوج، رودخانه سادات، رودخانه دلی‌می و ده‌ها چشمه خروشان و پرآب دیگر از این كوه سرچشمه می‌گیرند.

وجود چشمه‌ساران و رودخانه‌های متعدد در دامنه‌ها و كوهپایه‌های ساورز باعث بوجود آمدن روستاها و مناطق ییلاقی در حاشیه این كوه شده و هرساله عشایر مناطق كهگیلویه و چرام و البته طبیعت‌دوستان با فرا رسیدن فصل بهار به سمت ساورز سرازیر می‌شوند تا از مواهب این كوه پربركت بهره ببرند.

خاموشی آوای دلنشین كبك‌های ساورز با صفیر گلوله شكارچیان

كوه ساورز كه به سبب برخورداری از پوشش گیاهی متنوع و چشمه‌ساران متعدد دیرزمانی مأمن انواع و اقسام وحوش بود امروزه با چالش بزرگ انقراض گونه‌های جانوری خود به خصوص خرس و كبك روبرو شده است.

و این چنین شد كه چكاچك شاخ پازنان و نوای دلنشین كبك‌ها جای خود را به صفیر مرگبار گلوله‌های شكارچیان بی‌شمار داده است، شكارچیانی كه با خیال راحت می‌آیند و می‌زنند و می‌برند و كسی هم جلودارشان نیست.

ساورز سرافراز چشم به راه همت مسئولان

متأسفانه امروزه به دلیل همین بی توجهی‌ها هیچ اثری از كل و بز در كوه ساورز نمانده و نسل خرس كوه ساورز در خطر انقراض كامل قرار دارد و در كمال تأسف شكار نامحدود و ناجوانمردانه كبك آن هم در فصل جفت‌گیری و تخم‌گذاری نسل این پرنده زیبا را در این كوه با خطر انقراض جدی مواجه كرده است.

غروب زیبای ساورز
امید می‌رود با توجه به ظرفیت‌های گوناگون و كم‌نظیر كوه ساورز، مسئولان محیط زیست و منابع طبیعی به فكر حمایت جدی از گونه‌های جانوری و گیاهی این كوه باشند تا نسل‌های آینده نیز نظاره‌گر ساورزی سرافراز و سرسبز باشند.