از پلیس راه اصفهان – قم كه وارد جاده دهق – علویجه شوید، پس از پشت سر گذاشتن ۲۷ كیلومتر به جاده ای خاكی می رسید كه اختصاص به مخابرات دارد و پس از ۲ كیلومتر گذر در این جاده به غار سنگریز (غار علویجه) در كوهی كه به همین نام مشهور است، خواهید رسید.
این غار از جمله غارهای زیبای آهكی است كه دارای استالاگتیت (چكنده) و استالاگمیت (چكیده) های فراوانی است كه شوربختانه به دست ناآگاهان تخریب و از زیبایی های آن كاسته شده است.
در حدود ۴۰۰ متری شمال دهانه این غار و درست در پشت همین كوه غارچاهی وجود دارد كه تاكنون هیچ گونه گزارشی از آن منتشر نشده است. دهانه غارچاه در سطح زمین قرار گرفته و هیچ عوارض طبیعی همچون سنگ یا درخت جهت ایجاد كارگاهی امن برای فرود و صعود در نزدیكی آن موجود نمی باشد.
ارتفاع دهانه غار چاه از سطح دریا ۱۸۴۰ متر با مختصات جغرافیایی (“۱۱.۸ ‘۳ ۳۳ N) و (“۱۹.۴ ’۱۳ ۵۱ E) می باشد و ژرفای چاه ۲۵ متر از سطح زمین مجاور است و دهانه ای حدود ۵ متر دارد. شكل ظاهر آن قنات گونه و چاهی كاملا خطرناك و ریزشی می باشد و چنانچه در هنگام فرود دقت لازم به عمل نیاید باعث ایجاد خطرات ناگواری خواهد شد.
این غارچاه مربوط به دوران سوم زمین شناسی (كرتاسه) است كه بر اثر نفوذ آب در سنگ های آهكی و ماسه سنگ ها ایجاد شده كه به اصطلاح «Sinkhole» نامیده می شود.
برای پیمایش این چاه باید از وضعیت هوا مطلع شد، زیرا چاه مذكور در میان كوه های اطراف محاصره شده و تمام آب های ناشی از بارندگی منطقه به درون آن سرازیر می شود.
این گروه، پس از ۲۵ متر فرود با استفاده از ابزار و وسایل فنی غار نوردی به كف چاه رسیده و با بوی زننده ناشی از لاشه حیواناتی مانند بز كوهی، كل، قوچ و میش و . . . مواجه شد كه چنانچه از شواهد پیداست به علت نبود حصاردور دهانه چاه مورد نظر حیوانات به دلایل گوناگون به درون آن سقوط كرده اند. پس می توان به دلیل بی توجهی مسولان حیات وحش قمشلو غار چاه سنگریز را گورستان حیات وحش قمشلو نامید.
چاه سنگریز مانند قیفی است كه پایین آن تنگ تر شده و به دو دهلیز تقسیم می شود. یكی از دهلیزها پس از ۲۰ متر طول به چاهكی دو متری منتهی شده كه در آنجا به تابلو زرد رنگ پناهگاه حیات وحش قمشلو برخوردیم كه درون چاه سقوط كرده است.
دهلیز دیگر را پس از عبور از تنگ راهی به صورت سینه خیز به طول ۱۵ متر ادامه دادیم كه به تالار كوچكی منتهی شد.
لازم به یاد آوری است كه به دلیل ریزشی بودن چاه مذكوربا هر بارندگی مقدار زیادی سنگ ، خاك و زباله های منطقه درون چاه سرازیر می شود بنا بر این چنانجه كف این چاه لایه برداری شود تعداد زیادی اجساد حیوانات گوناگون به دست خواهد آمد كه البته بعید به نظر می رسد همه این حیوانات قبل از سقوط به درون غار مرده باشند و فقط كالبد بی جان آن ها به همراه آب شستگی در غار افتاده باشد.
منبع : كویرها و بیابانهای ایران
