روستای گیلار كش كه قدمتی بالغ بر ۵۰۰سال دارد از توابع پیركوه در مسیر پیر كوه – وسمه جان – كمنی قرار داشته و بیشترین سهم باغات فندوق و خشكبار را به خود اختصاص داده است.
این روستای زیبا و دیدنی سر شار ازچشمه ها و كوهسار بوده كه در فصل بهار در نوع خود بی نظیر است. آب زلال و اعجاب انگیز جی كلیز – كوهپایه های روكوه دشت -علفزارهای گوچال – دامداری ناكاخانی – چراگاههای اشتر دشت و گیكول و سنگ چشمه – زرشك جنگلی لیه چاك – اربو حسی چال – آستانه پیلاسنگ از جمله مواردی است كه می توان این روستا را متمایز از دیگر مناطق دیلمان دانست .
این روستا با تمامی مراتع از “لیاز دره” روستای” آسیابسر “تا كوله چا سر و رودخانه “خشكامكر ” روستای “كمنی” توسط حاج محمد ولی خان صمدی مقدم كه فردی وارسته و عارف و از همرزمان میرزا كوچك خان جنگلی بودند از امیر شاهی و صوفی خان املشی به قیمت ۷۱۰ تومان خریداری می شود و اولین باغ فندق در” لیه چاك ” توسط این مرد دور اندیش با آوردن نهال فندق از الموت قزوین ایجاد می گردد و با آوردن آب چشمه “جی كلیز “به مسافت ۴۶۰۰ متر با كلنگ و ایجاد كانال آبیاری موجب تحولی شگرف در اقتصاد منطقه می شود .
در حال حاضر طایفه های صمدی مقدم – یوسفی – مجیدی – احمدی – نوبخت – اشرف پور و… ساكن این روستا بوده و برخی نیز در زمستان به اطراف لنگرود روستاهای چنگل – تیكسر – برمه كوچ می كنند.
این روستا مزین به نام شهید علی یوسفی بوده و مردم در مراسم روز عاشورا با عبور از این مزار شهید به سمت آستانه پیلا سنگ در لیه چاك حركت كرده و به عزاداری می پردازند.
امامزاده و گورستان پلاسن گیلاركش مربوط به هزاره اول قبل از میلاد است و در شهرستان سیاهكل، بخش دیلمان، دهستان پیركوه، روستای گیلاركش واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۶ دی ۱۳۸۶ با شمارهٔ ثبت ۲۰۶۱۵ به‌عنوان یكی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
پناهگاه سنگی گیلاركش :
برای رفتن به سیاهكل، اگه از رشت حركت كنیم باید به طرف شرق بریم. پنجاه كیلومتر كه از مركز استان فاصله بگیریم به سیاهكل می رسیم. از سیاهكل هم باید ۳۷ كیلومتر پشت سر بذاریم تا به روستای گیلاركش برسیم. منطقه ای كوهستانی با آب و هوای سردسیری. پناهگاه سنگی گیلاركش، در شمال روستای گیلاركش واقع شده كه از توابع دهستان پیركوهِ دیلمانِ و در سمت پایین روستا، در ارتفاع ۱۷۸۰ متری، روی دیواره ی صخره ای قرار داره. بنا به گفته ی اهالی محل در این دیواره صخره ای ، چندین سوراخ به ابعاد متفاوت وجود داشته كه بر اثر زلزله ی سال ۶۹ بیشتر اونا بسته شد. این پناهگاه رو به سمت مشرق و مُشرف به رودخونه ی گیلاركش. آب این پناهگاه، از همین رودخونه ی گیلاركش تامین می شد. دهانه ی اصلی پناهگاه، یك و نیم متر عرض و حدود ۲ متر ارتفاع داره. درباره ی این پناهگاه پژوهش های همه جانبه صورت نگرفته و متاسفانه، چوپانان منطقه از این پناهگاه، استفاده ی موقت می كنن.
