منطقه حفاظت شده چهل پا

منطقه حفاظت شده چهل پا در سال ۱۳۹۰ حفاظت شده معرفی شد.

موقعیت عمومی منطقه
این منطقه واقع در شمال و شمال شرق شهر شهرستان اندیمشك و به فاصله ۱۵ كیلومتر از شهر اندیمشك قرار گرفته كه به كوه تنگوان معروف است. موقعیت آن N3231 و N3240 شمالی و E4828 و E4818 شرقی می باشد .

وسعت منطقه
منطقه چهل پا ۱۶۷۰۰ هكتار وسعت دارد.

ویژگی و سیمای عمومی منطقه (شامل وضعیت توپوگرافی، چشم انداز، پوشش گیاهی، وضعیت عمومی حیات وحش و گونه های شاخص و كریدور ها)
یكی از زیستگاههای مهم بز كوهی در استان خوزستان به شمار می آید. كه بدلیل صعب العبور بودن و عدم دسترسی شكارچیان، آنها توانسته اند نسل خود را حفظ كنند و با جمعیت مناسب كه دارند به راحتی در منطقه مشاهده می شوند. منطقه چهل پا به طور كلی كوهستانی با دیواره های صخره ای بسیار بلند و دره های صخره ای و صعب العبور بسیار عمیق و گاهاً غیر قابل دسترسی است كه در دامنه های جنوبی به تپه ماهورهای كم ارتفاع منتهی می گردد. دارای آب و هوای گرم و خشك كه در زمستانها معتدل و بهار نسبتاً معتدلی دارد منابع آبی آن عمدتاً دریاچه سد دز، در ضلع شمالی، رودخانه دز در ضلغ شرقی و تعدادی چشمه از جمله چشمه سلام و خردم در ارتفاعات می باشد .عمده محل تمركز حیات وحش (كل و بزها) در دامنه های صخره ای و غیر قابل دسترسی مشرف به دریاچه سد و رودخانه دز و دره های بسیار عمیق ضلع شرقی و شمالی منطقه می باشد این منطقه در حدود ۵۰ كیلومتری شمال منطقه حفاظت شده و پناهگاه حیات وحش دز قرار دارد .

پوشش گیاهی
عمده پوشش گیاهی منطقه به صورت مرتعی است ولی تك درختان و درختچه ها به صورت پراكنده در منطقه دیده می شود كه از جمله آنها بادام كوهی، كنار، رملیك، جاز (بنگله) ، انجیر،گز و پده، این پوشش در دامنه شمالی عمدتاً از نوع بادام است كه در دامنه های جنوبی بیشتر از نوع كنار و رملیك می باشد.

حیات وحش منطقه
گونه شاخص منطقه بز كوهی (كل و بز) است كه از جمعیت بسیار خوبی برخوردار است سایر گونه هایی كه در منطقه زیست می كنند كه شامل پلنگ، گرگ، كفتار، روباه ،شغال، گربه وحشی، خرگوش، تشی، خدنگ، شنگ(سگ آبی)، خارپشت ، انواع خفاش می باشند. شاخص پرندگان منطقه كه بیشترین جمعیت در منطقه دارد كبك و تیهو است. پس از آن می توان به كبوتر چاهی، كمركولی، بلدرچین ، سهره طلایی اشاره كرد در دریاچه سد دز می توان پرندگان آبزی و كنارآبزی را مشاهده كرد. در خصوص خزندگان، دوزیستان و بی مهرگان منطقه تا كنون مطالعه ای صورت نگرفته ولی می توان انواع مارها ، مارمولكها، لاك پشت خزر ی، انواع كپور ماهیان، وزغ ها و قورباغه ها را مشاهده نمود.

جاذبه های اكوتوریستی
این منطقه علاوه بر چشم اندازهای زیبا خودكه حاصل وجود دره های ژرف ارتفاعات بلند ، چشم اندازهای زیبای سد و دریاچه سد دز و پوشش گیاهی خوب منطقه است. علاوه بر آن در بخش شمالی منطقه فوق امكانات مناسبی جهت حضور افراد در محیط بوده كه بنام پلاژ نامیده می شود. در این منطقه دریاچه عمق وجو دارد كه امكان شنا ، اسكی روی آب و … محیا ساخته است. مضاف بر آن ارتفاعات مشرف به دریاچه امكان كایت سواری ، صخره نوردی و … فراهم نموده است.

وضعیت عمومی اقتصادی و اجتماعی
روستاهای محدوده منطقه شامل روستای پاپی كم و روستاهای حاشیه و مؤثر بر منطقه شامل قلعه قاسم ، گل محك، سرپله، گركرمعلی و قلعه مختار می باشند. بیشتر مردم منطقه از علاقه مندان به حیات وحش و طبیعت آن محل می باشند همچنین گروهی از شكارچیان شهرستان نیز علاقمند به حفظ نسل وحوش بخصوص كل و بز منطقه می باشند. این افراد از اقشار مختلف از جمله فرهنگیان هستند كه هم اكنون به عنوان همیار با این اداره كل همكاری می نمایند. مسئولین محلی از جمله مسئولین سد و نیروگاه دز با ممنوعیت شكار و صید بسیار موافق و حتی یكی از اهداف مشترك آنان با این اداره كل محسوب می گردد چرا كه كنترل و محدودیت ورود افراد مسلح در حفاظت فیزیكی از تأسیسات و ابنیه سد و نیروگاه بسیار مؤثر است.