منطقه حفاظت شده سراج

موقعیت جغرافیایی منطقه

منطقه حفاظت شـده به وسـعت ۶۰۹۸۰ هكتار در مختصات جغـــرافیایی N2653 تا N2644 عرض شمالـی و E5358 تا E5331 طول شرقی در منتهی الیه ناحیه غربی استان در حوزه استحفاظی شهرستان بندر لنگه در حد فاصل بین بندر مقام و بندر چارك، مجاور نوار ساحلی خلیج فارس در۱۱۰كیلومتری بندر لنـگه و۴۰ كیلومـتری بندر چـارك واقع شده است.

تاریخچه حفاظت منطقه

این منطقه به دلیل ارزشهای زیستی و زیستگاه گونه های كل و بز – قوچ و میش و جبیر طبق مصوبه ۱۷۳ شورای عالی حفاظت محیط زیست در تاریخ ۹/۹/۷۹ بعنوان منطقه حفاظت شده تحت مدیریت اداره كل حفاظت محیط زیست هرمزگان قرار گرفت .
منطقه حفاظت شده سراج در حاشیه كرانه های نیلگون خلیج فارس دارای چشم انداز ها و مناظر متنوعی است، دشت ها، تپه ماهورهایی با شیب ملایم در جهت شمال ، شیب تند و عمیق در سمت جنوبی می باشد . بلند ترین نطقه این منطقه ۷۶۰ متر از سطح دریا ارتفاع دارد. این منطقه شامل جنگل های گرمسیری، مرتع، بوته زار و اراضی فاقد پوشش گیاهی و نوار ساحلی است این روند تغییر ارتفاع از سواحل تا قله های مرتفع در پهنه ای كم عرض ، جلوه هایی بكر و بدیع را در دیدگان هر صاحب ذوقی به تصویر می كشد .
با توجه به اقلیم منطقه پوشش گیاهی به تبع آن از عناصر مناطق استوایی تشكیل شده است . در دامنه ها و اراضی هموار و در دره ها با جهت شمالی منطقه درختان آكاسیا از گونه های شاخص و عمده محسوب می شود ٬ كه با تاج پوشش چتری خود سیمای جنگلی منطقه را به طبیعت زیبای ” اكوسیستم ساوانا ” شبیه كرده است . سایر درختان موجود در منطقه شامل كهور، كنار، عناب، كسور، انار شیطان، بادام وحشی و درختچه های گز، ناترك، استبرق، شمع، اسكنبیل می باشد . در حد جنوبی و در نواحی ساحلی انجیر معابد نیز دیده می شود.

ویژ گی و سیمای عمومی منطقه(شامل وضعیت توپوگرافی،چشم انداز، پوشش گیاهی و گونه های شاخص گیاهی، وضعیت عمومی حیات وحش و گونه های شاخص و كریدور ها)

سیمای طبیعی منطقه
منطقه حفاظت شده سراج در حاشیه كرانه های نیلگون خلیج فارس دارای چشم انداز ها و مناظر متنوعی است، دشت ها، تپه ماهورهایی با شیب ملایم در جهت شمال ، شیب تند و عمیق در سمت جنوبی می باشد . بلند ترین نطقه این منطقه ۷۶۰ متر از سطح دریا ارتفاع دارد. این منطقه شامل جنگل های گرمسیری، مرتع، بوته زار و اراضی فاقد پوشش گیاهی و نوار ساحلی است .

اقلیم
آب و هوای منطقه همانند دیگر نقاط استان نیمه استوایی و گرم و مرطوب می باشد. میزان بارندگی سالیانه ۱۵ تا ۱۲۰ میلی متر گزارش شده است. زمان بارندگی كوتاه و به صورت بارش باران شدید و تند می باشد. دوره خشكی در منطقه طولانی و گرم بوده و حداكثر درجه حرارت محیط در تابستان به بیش از ۴۰ درجه سانتی گراد می رسد .
رودخانه مقام كه از حاشیه منطقه عبور می نماید دارای آب شور با دبی متغییر در فصول مختلف سال است . سایر منابع آبی به صورت چشمه های كم آب و شور و پراكنده در سطح منطقه وجود دارد كه آب آن مورد استفاده دامداران قرار می گیرد .چشمه های جره سم٬ حشم ٬ نسوان و…

پوشش گیاهی
در دامنه ها و اراضی هموار و در دره ها با جهت شمالی منطقه درختان آكاسیا Acacia Arabica و Acacia tortilis از گونه های شاخص و عمده منطقه محسوب می شود . سایر درختان موجود در منطقه عبارت از كهور ، كنار ، عناب ، كسور ، انار شیطان ، بادام وحشی و درختچه های گز ، ناترك ، استبرق ، شمع ، اسكنبیل می باشد . در حد جنوبی و در نواحی ساحلی انجیر معابد نیز دیده می شود .

حیات وحش :
از پستانداران عمده منطقه می توان به قوچ و میش ، كل و بز ، جبیر ، خوك وحشی ، گربه وحشی ، كفتار ، شغال ، روباه و موش خرما ، خرگوش و تشی اشاره كرد .
جیرفتی ، هوبره ، قمری ، كوكر ، دودوك از پرندگان موجود در منطقه و انواع مار، آگاماها، بزمجه و لاك پشت دریایی كه برای تخم گذاری به سواحل ماسه ای حاشیه جنوبی این منطقه مهاجرت می كند، از خزندگان بارز منطقه حفاظت شده سراج می باشند.

مهمترین پرندگان موجود در منطقه:

جیرفتی، هوبره، قمری، كوكر، دودوك و انواع پرندگان شكاری از جمله بالابان و شاهین و حواصیل خاكستری اشاره كرد.

پستانداران عمده منطقه:

قوچ و میش ، كل و بز ، جبیر ، خوك وحشی ، گربه وحشی ، كفتار ، شغال ، روباه و موش خرما ، خرگوش و تشی اشاره كرد

انواع مار ، آگاماها ، بزمجه و لاك پشت دریایی كه برای تخم گذاری به سواحل ماسه ای حاشیه جنوبی این منطقه مهاجرت می كند، از خزندگان بارز منطقه حفاظت شده سراج می باشند.

جاذبه های اكوتوریستی
منطقه حفاظت شده سراج در حاشیه كرانه های نیلگون خلیج فارس دارای چشم انداز ها و مناظر متنوعی است، دشت ها، تپه ماهورهایی با شیب ملایم در جهت شمال ، شیب تند و عمیق در سمت جنوبی می باشد . بلند ترین نطقه این منطقه ۷۶۰ متر از سطح دریا ارتفاع دارد. این منطقه شامل جنگل های گرمسیری، مرتع، بوته زار و اراضی فاقد پوشش گیاهی و نوار ساحلی است این روند تغییر ارتفاع از سواحل تا قله های مرتفع در پهنه ای كم عرض ، جلوه هایی بكر و بدیع را در دیدگان هر صاحب ذوقی به تصویر می كشد.

وضعیت عمومی اقتصادی اجتماعی
روستا های اطراف ودر جوار مرز منطقه سراج شامل لعلمی ، غدیر كوهی، غدیر دریا، چیكو، طویری ، گزدان ، گل سرخ، گریشه، جفار ، طهوری، ارمكی رمیله ، بنود ، دشت خات، نخیلو، جزه ، میچاهیل ، كلات ، چیرو ، گرزه هر یك از این مناطق روستایی كه در سالیان اخیر به علت خشكسالی های پی در پی و نبود رونق فعالیت های اقتصادی ، كشاورزی ودامداری از رونق افتاده وجاذبه های مسكونی آنها كمرنگ شده است اما توان بالقو ه ای دارد كه با توجه به سوابق منطقه در آینده می تواند بروز تصرفاتی را در منطقه ایجاد كند.
مردم روستا های مجاور منطقه عمدتاً به كار ماهیگیری و تجارت مشغولند.

تعارضات مهم منطقه

از تعارضات مهم منطقه می توان به موارد زیر اشاره كرد:مناطق روستایی و جمعیتی ، اسكله ها و بنادر، شكار غیر مجازو فعالیت غیر مجاز كوخ نشینی، وجوددام بیش از ظرفیت منطقه ، منطقه ویژه توسعه منطقه میدان گازی كیش.
درگذشته كه وضعیت بارندگی مناسب بوده ودشتهای اطراف منطقه دارای علوفه كافی برای دامداری و دامپروری بوده این شغل یكی از منابع درآمدی روستاهای اطراف محسوب میشده واین دامداران در برخی از فصول سال از ارتفاعات كوهستان سراج به عنوان ییلاق استفاده میكردند و وجود مزرعه های لاور كلات ،جبران ،لاور عود و مسیجد در میان منطقه گواه این موضوع است .
درسال های اخیر كه روند بارندگی ها كاهش یافته و منابع علوفه ای مورد نیاز دامداران به شدت كاهش یافته است هجوم دامداران را به داخل منطقه افزایش داده است .
این مسئله رقابت شدیدی را برای چرای حیات وحش ایجاد نموده وشكار غیر مجاز را افزایش داده است وتخریب پوشش گیاهی و فرسایش خاك را به شدت افزایش داده است.
۸. تجهیزات و امكانات: این منطقه توسط ادراه حفاظت محیط زیست لنگه و پاسگاه محیط بانی باغویه تحت حفاظت قرار دارد.