منطقه حفاظت شده مظفری

منطقه مظفری با مساحت ۹۲ هزار و ۸۰۸ هكتار بین E5726 طول غربی تا E5757 طول شرقی و بین N3402 عرض جنوبی تا N3420 عرض شمالی واقع شده است.
بنه، كسور، اسكنبیل، گز، تاغ، قیچ، بادام كوهی، زرشك وحشی، درمنه، آنغوزه، زیره سیاه، گیاهان علفی، گل بوماداران، آویشن ، لاله قرمز، خارشتر، افدرا و برخی از گیاهان خانواده كاسنی پوشش گیاهی این منطقه را شامل می شود.
قوچ و میش، كل و بز، گرگ، آهو، گربه شنی، كاراكال، روباه، شغال، تشی، شاهین، كبك، تیهو، انواع باقرقره ، كبوتر­چاهی ، زاغ بور، غراب ، كمركولی ، انواع چك چك ، هوبره، شاهین، عقاب طلایی ، دلیجه ، قرقی، انواع گنجشك، بزمچه، انواع مارها و لاك پشت گونه های جانوری كه در این منطقه زیست می كنند.
از نظر توپوگرافی بیش از نیمی از منطقه را عرصه های كویری، بیابانی و تپه ماهور و بقیه اراضی را تیپ كوهستانی تشكیل می دهد.
وجود ارتفاعات صخره ای و دشت های باز در اطراف این منطقه شرایط مناسبی را برای حضور حیات وحش فراهم كرده است .علاوه بر این نیز به دلیل وجود میدان دید مناسب شرایط مطلوبی برای حفاظت كامل مناطق فراهم شده است .

منطقه مظفری بر اساس آگهی رسمی مصوبه شماره ۲۸۰ شورایعالی حفاظت محیط زیست مورخ ۱۲/۱۱/۸۶ به عنوان منطقه حفاظت شده معرفی گردید.

حدود اربعه
شمالاً: از روستا ابراهیم¬آباد به سمت شمال و غرب و در امتداد جاده تا روستا كجه و سپس ادامه راه تا تقاطع آن با راه حوض حاج¬میرك و سپس در خط مستقیم مفروض تا محل اتصال كال¬نمك و جاده روستا نیگنان.
شرقاً: از تقاطع كال با جاده به سمت شمال تا روستا ابراهیم-آباد
جنوباً: از محل اتصال جاده بشرویه به سمت شرق و عبور از جنوب كوه¬آونج و حوض¬آونج و در امتداد كال تا تقاطع آن با جاده
غرباً: از محل اتصال كال¬نمك و جاده روستا نیگنان به سمت جنوب و در امتداد كال¬نمك پس از عبور از جنوب كوه¬های سه¬كوهه و علی-جمال تا اتصال آن به جاده بشرویه.

وسعت منطقه: وسعت منطقه ۹۲۸۰۸ هكتار می¬باشد.

ویژگی و سیمای عمومی منطقه ( شامل وضعیت توپوگرافی، چشم انداز، پوشش گیاهی و گونه های شاخص گیاهی، وضعیت عمومی حیات وحش و گونه های شاخص و كریدورها)
از نظر توپوگرافی منطقه دارای ارتفاعات صخره¬ای و دشت های باز در پیرامون آن كه شرایط مناسبی را برای حضور حیات وحش در منطقه فراهم نموده است علاوه بر این نیز بدلیل وجود میدان دید مناسب شرایط مطلوبی جهت حفاظت كامل مناطق فراهم آمده است.
پوشش¬گیاهی: بنه، كسور، اسكنبیل، گز، تاغ، قیچ، بادام كوهی، زرشك وحشی، درمنه، آنغوزه، زیره سیاه، گیاهان علفی، گل بوماداران, آویشن, لاله قرمز، خارشتر, افدرا و برخی از گیاهان خانواده كاسنی می¬باشد.
حیات¬وحش: قوچ و میش، كل و بز، گرگ، آهو، گربه شنی، كاراكال، روباه، شغال، تشی، شاهین، كبك، تیهو، انواع باقرقره, كبوتر-چاهی, زاغ بور, غراب, كمركولی, انواع چك چك, هوبره، شاهین، عقاب طلایی, دلیجه, قرقی، انواع گنجشك، بزمچه، انواع مارها و لاك پشت می¬باشند. از نظر توپوگرافی بیش از نیمی از منطقه را عرصه های كویری، بیابانی و تپه ماهور تشكیل می دهد و بقیه اراضی را تیپ كوهستانی تشكیل می دهد.

جاذبه های اكوتوریستی
با عنایت به اینكه در منطقه حفاظت شده مظفری طرح مدیریت انجام نگرفته و در حال حاضر نیز قراردادی به شماره ۱۵۴۵۸ مورخ ۱۷/۱۲/۹۰ جهت اجرای طرح مطالعاتی- پژوهشی منطقه حفاظت شده مظفری با دانشگاه محیط زیست كرج به امضاء رسیده است، تاكنون هیچگونه سرمایه گذاری برای امر تفریح و تفرج از سوی این اداره كل در داخل منطقه صورت نگرفته است. شایان ذكر است با عنایت به وجود جاذبه های كویری هرساله تورهای كویرنوردی در منطقه انجام می شود و اثر طبیعی دم یوز از مهمترین آثار طبیعی گردشگری در منطقه می باشد.

وضعیت عمومی، اقتصادی- اجتماعی
از آنجایی كه مردم منطقه به امر كشاورزی و دامداری اشتغال دارند متاسفانه خشكسالی های اخیر در وضعیت معیشتی مردم بسیار تاثیر گذار بوده لذا این اداره كل در راستای جبران بخشی از خسارات حاصله و نیز در راستای مشاركت جوامع بومی در مدیریت منطقه اقدام به جذب نیروی قراردادی، شركتی و جذب سرباز از جوامع بومی مستقر در منطقه نموده است كه خود سهم بسزایی در مدیریت بهتر منطقه با آشنا شدن آنها از فواید حفاظت از منطقه بوده است همچنین به صورت ناچیز در اقتصاد ساكنین تاثیر گذاشته است.

روستای طاهرآباد با جمعیت ۱۵۰ خانوار و دارای طرح هادی مصوب و در حال اجرا، در حاشیه مرز شرقی و خارج از منطقه قرار گرفته كه فعالت های عمده معیشتی در آن زارعت و دامداری می باشد. روستای ابراهیم آباد با جمعیت ۱۲ خانوار و فاقد طرح هادی مصوب، در حاشیه مرز شرقی و خارج از منطقه قرار گرفته كه فعالت های عمده معیشتی در آن زارعت و دامداری می باشد. روستای گل پخون با جمعیت ۵ خانوار و فاقد طرح هادی مصوب، در حاشیه مرز شمالی و خارج از منطقه قرار گرفته كه فعالت های عمده معیشتی در آن زارعت و دامداری می باشد. روستای كجه با جمعیت ۱۳۰ خانوار و دارای طرح هادی مصوب، در حاشیه مرز شمالی و خارج از منطقه قرار گرفته كه فعالیت های عمده معیشتی در آن زارعت و دامداری می باشد. روستای چاه نو با جمعیت ۶۰ خانوار و فاقد طرح هادی، در حاشیه مرز شمالی و خارج از منطقه قرار گرفته كه فعالت های عمده معیشتی در آن زارعت و دامداری می باشد. روستای پلوند با جمعیت ۵ خانوار و فاقد طرح هادی مصوب، داخل منطقه قرار گرفته كه فعالت های عمده معیشتی در آن دامداری می باشد.

زراعت در منطقه با استفاده از آب چاه موتورها انجام می شود كه غالباً در حاشیه روستاها و داخل دشت ها پراكنده اند. انواع محصولات كشاورزی از قبیل پسته، جو، گندم، پنبه و غیره كشت می گردد. حدود ۱۰ هكتار از اراضی داخل منطقه كه شامل اراضی كشاورزی چاه موتور موسوم به ریگ آهویی، محدوده روستای پلوند و بندسارهایی كه در صورت بارندگی مناسب تحت كشت دیم قرار می گیرند مستثنیات منطقه می باشند.

تعارضات مهم منطقه
۱ – خشكسالی ها و كمبود نزولات آسمانی
۲- كمبود پاسگاه محط بانی، تجهیزات، نیروی انسانی و عدم استاندارد حفاظتی مناطق.
۳- تخریب زیستگاه بر اثر پیشروی شن های روان
۴- لزوم ارتقاء فرهنگ زیست محیطی جامعه
۵- چرای بی رویه دام های اهلی و به ویژه صدور پروانه چرای دام در داخل محدوده امن.
بر اساس تفاهم نامه منعقد شده در زمان ارتقاء سطح منطقه مبنی بر حذف ۱۰ درصد از سطح منطقه به بخش صنعت، با حذف ده درصد از منطقه حفاظت شده مظفری، محدوده معادن سنگ آهك شركت سیمان سفید، معدن مس شركت احیاء صنایع خراسان و معدن سنگ تزئینی آقای عباس طاهری از محدوده منطقه خارج گردیده است. در حال حاضر قسمتی از محدوده معدنی خاك صنعتی آقای رضا شهریاری در داخل منطقه و مرز جنوبی آن قرار دارد. ضمناً در جریان اصلاح مرز منطقه، روستای گل پخون، قسمتی از حریم جاده آسفالته طاهرآباد به كجه و اراضی كشت دیم واقع در محدوده ذكر شده از منطقه خارج شده است و ارتفاعات موسوم به چاه چشمه و قسمتی از جنگل تاغ طاهرآباد پس از بررسی و برداشت محدوده، جهت الحاق به منطقه پیشنهاد گردیده است. در محدوده پیشنهادی یك معدن سنگ لاشه در حال بهره برداری و فعال واقع گردیده است.

تجهیزات و امكانات
منطقه در حال حاضر دارای دو پاسگاه محیط بانی و یك انبار علوفه با تعداد ۴ نفر نیرو می¬باشد. همچنین طرح احیاء، تكثیر و پرورش گورایرانی در منطقه در حال بهره برداری است.

سایر ملاحظات
برخی از پیشنهادات این اداره كل در راستای بهبود وضعیت منطقه عبارتند از:
۱- زون بندی منطقه و اجرای طرحهای گردشگری:
۲- عدم برداشت بیرویه از منابع گیاهی
۳- استخدام نیروی محیط بان مطابق با استاندارد جهانی و ملزومات شاخصهای تنوع زیستی كشور.
۴- تجهیز پرسنل گارد به اسلحه و لوازم دفاع شخصی با توجه به مخاطرات موجود.
۵- خرید اراضی و مستثنیات.
۶- اجرای طرحهای مرتعداری بصورت دقیق وكارشناسی شده و خروج دام مازاد از مراتع منطقه
۷ – تامین بودجه جهت نصب دوربین های مداربسته در سطح منطقه جهت پایش لحظه ای
۸- تامین اعتبارات پژوهشی جهت امر تحقیق و پژوهش به منظور شناخت ظرفیتهای آن به منظور حفاظت و حمایت از منطقه