نام بازی: قایم موشك
نام محلی: گیزلَن پاچ
اهداف كلی: پرورش اعتماد به نفس در نزد كودكان به هنگام تنهایی، زایل كردن ترس تاریكی و تقویت جسمانی
اهداف جزئی: پرورش هوش، قدرت تصمیم گیری و خوب نگریستن
تعداد بازیكن: ۵ الی ۱۰ نفر
سن بازیكنان: ۶ الی ۱۴ ساله
ابزار لازم: ندارد
محوطه بازی: مكانی مانند باغ یا كوچه
شرح بازی:
بچه های داوطلب بازی، ترجیحاً در تاریكی عصر، در محوطه ای كه دارای كمینگاه و درخت و كنج و غیره جهت قایم شدن باشد، دور هم جمع شده و به قید قرعه مانند پشك انداختن و یا شیر و خط، یكی را به عنوان گرگ انتخاب می كنند.
گرگ در محلی موسوم به (هوا) كه می تواند تیرچه، درخت یا دیوار باشد پشت به بچه ها ایستاده و چشمهایش را می بندد و با كف دست روی آنها را می گیرد تا جایی را نبیند و بنابر قرار داد، از ۱ تا ۲۰ یا …، ۴۰ می شمارد تا سایر بازیكنان در این فرصت برای خود مخفیگاهی پیدا كنند.
بعد می گوید: قایم شدین؟ بیام یا نه؟ چنانچه اگر جوابی نشنید، به این مفهوم است كه همه قایم شده اند و شروع به جستجوی آنها می كند و هر كدام را كه پیدا كند و یا از دور ببیند، اعلام كرده، سریعاً به محل (هوا) برمی گردد و دستش را بر آن می زند و لفظ سُك سُك یا (اصطلاح غلط آن سَك سَك) را بر زبان می آورد.
لازم به ذكر است، موقعی كه گرگ، به جستجوی سایرین مشغول است، بازیكنی كه سُك سُك شده و یا سك سك كرده، می تواند دوستانش را با رمز و ایما از موقعیت مكانی گرگ باخبر كند. بدین صورت كه می گوید: سیب گفتم بیا، به گفتم نیا (آلما دسم گل، هِیوا دسم گَلمَه). بعد بر حسب موقعیت می گوید: آلما آلما آلما … و یا هیوا …
در خاتمه آنان كه برنده شده اند، هیچ! و اما بازنده ها، پنهانی اسم مستعاری مانند انواع میوه ها و حیوانات و غیره مانند كبوتر، گنجشك، قناری برای خود می گزینند تا گرگ یكی را انتخاب كند مثلاً كبوتر، كه گرگ دور بعدی بازی، اوست.
و چنانچه اگر هیچ بازنده ای نباشد و به قولی نتوانسته باشد كسی را سك سك كند باز خود گرگ بوده و چشم خود را با كف دست پوشانده، بازی از نو شروع خواهد شد. در این بازی هر كدام بیش از سه نوبت گرگ شده باشد، سوخته و به كلی از دور بازی كنار می رود.
نكات:
در بعضی مناطق به جای شمارش ۱ و ۲ و ۳ و … گفتن عبارت: (ده، بیست، سی، …، صد، حالا كه رسید به صد تا، دستمال آبی وردار، دار دار خبر دار، ماشین آقا نگهدار) رواج دارد.
سك سك و یا در زبان آذری، شُعبَه به معنای صفیر زدن و سوت كشیدن و اعلام خبر كردن است.
این بازی نام مخصوص به منطقه ی خود را دارد به طور مثال، در تهران: قایم موشك، اصفهان: قایم شدنك، مازندران: چش بتیكا، شوشتر: سرمامك … و بالاخره آذربایجان: گیزلن پاچ می نامند. قدیمی ترین نام این بازی سَرمامك است كه قدمت هفتصد ساله دارد.
در بعضی مناطق این بازی توسط بزرگسالان نیز اجرا می شود.
نتیجه بازی: كودك با اجرای این بازی، ضمن بهره برداری بیشتر از زمان برای درك مسایل و مفاهیم زندگی مانند تدبیر و تصمیم گیری، استفاده ی مناسب از فرصت ها و كمك به آشنایان در مواقع اضطراری را یاد می گیرد.
این بازی چون یك بازی عصرانه یا شبانه است، حس ترس از تاریكی را از بین می برد.
