بازی آی ترك گون ترگ

آی ترك گون ترگ (آنقلیچ ، آلتین قلیچ): به معنی ماه را می خواهم، خورشید را می خواهم، كه به احتمال قوی نمادی از طبیعت پرستی تركمن ها قبل از اسلام و زمانی كه مسلمان نشده بودند می تواند باشد.
اهداف بازی: انتخاب – نوع دوستی – همكاری و تعاون – بهبود سرعت – استقامت و عكس العمل – چابكی – دقت و هو شیاری – روحیه مشورت و تیز هوشی.
این بازی یكی از معتبرترین بازی های بومی و محلی تركمن ها می باشد. تعداد بازیكنان از ۱۲تا۲۲ نفر متغیر است، بازیكنان به دو گروه تقسیم می شود كه معمولا گروه ها به دختر و پسر مجزا می شود.
نحوه بازی: بازیكنان به دو گروه تقسیم می شوند، سپس گروه ها بازی را با گفتن آی ترك گون ترك شروع میكنند، بدین گونه:

دسته ی اول:ای ترك ,گون ترك

دسته ی دوم:هر كیمه گلجه گی گرك,بیزدن سیزه كیم گرك

دسته ی اول:اووی ینگه لی گرك, اردی تنگلی گرك,سایراب دورن دل لی گرك

دسته ی دوم:اوردا ,یقدا,الاقا

ترجمه :

دسته ی اول :دختری به سان ماه و خورسید می خواهم

دسته ی دوم:نصیب شما چه كسی خواهد شد ,از میان ما كدام دختر را

می خواهید

دسته ی اول:ما دختری می خواهیم با همراهانی در پیش و با باری از طلا و پول

در پس,كه زبانش چون بلبل گویا باشد

دسته ی دوم: اگر توانستی حمله من و بگیر

بالاخره یك نفر از دسته ی اول به دسته ی مقابل حمله كرده و سعی می كند تا دختری را از

ان دسته جدا نماید كه اگر موفق شد وی را به دسته ی خود می برد و در غیر این صورت

خود وی باید به دسته مقابل ملحق شود و این كار به صورت متناوب بین دو دسته انجام

می گیرد و بدین ترتیب بازی تا از هم پاشی یكی از دسته ها ادامه دارد.

(البته قابل ذكر است كه دربعضی مناطق مختلف تركمن نشین با كمی تغییر سروده و اجرا می شود. )

به طور مثال:

هر گروه برای خود سر گروهی به عنوان ریش سفید یا داور گروه تعیین می كنند و در فاصله ی ۲۰ الی ۵۰ متری هم قرار می گیرند, هر گروه به صورتیك زنجیر در خط مستقیمی دست های خود را به یكدیگر می دهند و سخت می فشارند تا یك زنجیر گروهی تشكیل دهند, ابتدای بازی با سخنانموزون و اشعار دلنشین كه بین دو سرگروه رد و بدل می شود آغاز می گردد.

الف:

آی تركمی؟ گون ترك؟ بیزدن سیزه كیم گرك

ay/terkmi/gon/terek……………bizden/sizeh/kim/gerek

(دختری همچون ماه و خورشید می خواهید؟ كدام دختر را از بین ما می طلبید؟)

ب:

اووی ینگنگه لی گرك آری تنگنگه لی گرك

oyei/yengeh/lee/gerek……………ardi/tengeh/lee/gerek

(دختری كه در جلویش ینگه هایش راه افتد,و در پشت

سرش تنگه های یول باشد و زبانی كه گویا باشد.)

الف:

ایل ایچینده كیم گرك هر كیمه گلجگ گزك

del/eichindeh/kim/gerek………..her/kimeh/geljeg/gezek

(از میان زبان ها كدام زبان را اختیار می كنی نوبت به

هر كس كه میرسد!)

ب:

بوغئزلارینگ ایچینده سایراپ دوران دیل گرك

boghilaring/eichindeh/sayrap/doran/dil/gerek

(آنكه زبان گویا و سرخ دارد. فلان دختر را می خواهم)

الف:

گلده-گوورده حالاغا/ اوردا-یئقدا آلاغا

gedeh/gorda/halagha/orda/yeghda/alagha

بیاببین بپسند اگر می توانی حمله كن و بگیر و ببر!)

گروه (ب) هر كسی خواسته شده باشد باید به طرف گروه(الف) حمله كند تا دست های بسته ی آن گروه را باز كند. اگر دست های آنان را توانستباز كند یك امتیاز می گیرد اگر نه خود همانجا می ماند و بر گروه (الف) یك نفر اضافه می شود. همین طور بازی ادامه می یابد تا اینكه یكی ازگروه ها تمامی اعضای گروه مقابل را به گروه خود منتقل می كند. این بازی جلوه ای از آداب و رسوم گذشته(كه الان بیشتر این بازی را درعروسی ها بعد از(كجاوه) یعنی وقتی عروس را می آورند به خونه یداماد این بازی را انجام می دهند.