تپه حصار واقع در حاشیه جنوبی شهر دامغان برای نخستین بار توسط اریخ اشمیت از دانشگاه پنسیلوانیا در سال ۱۳۱۲ مورد كاوش قرار گرفت. بر اثر این كاوش ها روشن شد كه این محوطه باستانی دارای سه دوره اصلی فرهنگی از اواخر نوسنگی تا پایان عصر مفرغ است . از زمان كاوش های اشمیت در تپه حصار این محوطه به عنوان یكی از محوطه های مبنا برای شناسایی فرهنگ های همزمان در فلات مركزی ایران مورد استناد باستان شناسان است .
در سال ۱۳۵۵ هیاتی از باستان شناسان دانشگاه پنسیلوانیا، تورین ایتالیا و مركز باستان شناسی ایران به سرپرستی رابرت دایسون و موریتزیو توزی كاوش هایی در تپه حصار انجام دادند. هدف از این كاوش ها بازنگری مواد به دست آمده و دوره بندی فرهنگی توسط اشمیت بود. بر اثر این كاوشها روشن شد كه تپه حصار در هزاره های چهارم و سوم قبل از میلاد یكی از مراكز مهم تولیدی برای ساخت انواع اقلام صادراتی نظیر اشیای سنگی و فلزی در فلات ایران بوده است.
درسال ۱۳۷۳ تپه حصار برای سومین بار مورد كاوش قرار گرفت . در آن سال قرار بود خط دوم راه آهن تهران- مشهد كه در زمان پهلوی اول در دل تپه حصار ایجاد شده بود ساخته شود این كاوش ها به سرپرستی احسان یغمایی ، نتایجی قابل توجه در برداشت از جمله كشف شماری گل نبشته به خط میخی بابلی قدیم كه هنوز خوانده نشده است . این گل نبشته ها كه قدمت آنها به حدود ۲۲۰۰- ۲۰۰۰ ق م بر می گردد، شاهد بسیار خوبی بر وجود مبادلات فرهنگی بین تمدن های بین النهرین و فلات ایران است كه جزئیات آن هنوز بر ما روشن نیست.
بر اساس یافته های به دست آمده و سن سنجی های مطلق به روش كربن ۱۴ تاریخ قدیمی ترین لایه های تپه حصار به اواسط هزاره پنجم قبل از میلاد باز می گردد.استقرار در تپه حصار ظاهرا” تا حدود۱۷۰۰ قبل از میلاد به طور پیوسته ادامه داشته است و پس از آن هیچگاه مورد سكونت قرار نگرفت. با وجود این در دوره ساسانی ساختمانی بزرگ دارای گچبری های زیبا در فاصله یحدود ۲۰۰ متری تپه حصار ساخته شد. در گمانهزنیهای سال ۱۳۸۵، بهمنظور تعیین محدوده واقعی این محوطه، با كشف گورستانی از عصر آهن (۱۵۰۰ تا ۵۵۰ پیش از میلاد) در غرب تپه حصار مشخص شد كه این محوطه، بر خلاف آنچه تصور میشد، پس از عصر مفرغ نیز مورد سكونتِ اقوامی بوده است.
