دریاچه مصنوعی شهدای خلیج‌فارس (چیتگر) در شمال‌غرب شهر تهران و در منطقه ۲۲ شهرداری این شهر قرار دارد.
این دریاچه از شمال و شرق به محور چهار باغ و از جنوب و جنوب غرب به پارك جنگلی چیتگر و از غرب به بافت مسكونی منطقه ۲۲ شهرداری تهران محدود می‌باشد.
سابقه طرح ساخت دریاچه مصنوعی شهدای خلیج‌فارس (چیتگر) به نخستین طرح جامع تهران كه پیش از انقلاب اسلامی و در سال ۱۳۴۷ تدوین شد، بازمی‌گردد.
اما از آن زمان تاكنون بسیاری ساخت چنین دریاچه‌ای را رویا می‌دانستند. با این وجود موضوع ساخت دریاچه مصنوعی شهدای خلیج‌فارس (چیتگر) در برنامه جامع دوم و سوم تهران نیز تكرار شد و در دوره اخیر شهرداری تهران، بالاخره برای نخستین بار و در این چند سال شهرداری تهران برای ساخت تنها دریاچه مصنوعی پایتخت شكل گرفت.
عملیات اجرایی ساخت دریاچه چیتگر در فضایی به وسعت حدود ۱۴۰ هكتار واقع در شمال پارك جنگلی چیتگر در محدوده شمال غرب پایتخت با سرعتی مضاعف دنبال می‌شود.
دریاچه چیتگر از بارش‌های فصلی و آب موقت رودخانه كن و روان آبهای تهران بهره می‌برد و می‌تواند در تعدیل هوای پایتخت و افزایش رطوبت هوا كمك كند.
این دریاچه با مساحت حدود ۳۵۵ هكتار و گنجایش ۳۵ میلیون مترمكعب آب در طرح جامع و طرح تفصیلی مصوب منطقه ۲۲ گنانجده شده است. همچنین این دریاچه به‌عنوان یك وسعت بزرگ آبی می‌تواند سفره‌های زیرزمینی تهران در غرب را سیراب كند. شهری كه آرام آرام سفره هایش رو به تخلیه رفته با اجرای این پروژه عظیم می‌تواند از احتمال فرو نشست خاك جلوگیری كند.
این دریاچه مصنوعی كه منبع تلطیف هوا در حوزه غرب تهران به شمار می‌رود در كنار پارك جنگلی چیتگر می‌تواند اثرات بسیار مطلوبی در كاهش آلودگی هوا داشته باشد.
با توجه به بافت پیچیده و ناهمگون و افزایش تراكم روزافزون جمعیت، شهر تهران با افزایش آلودگی بیش از حد استانداردهای بین‌المللی مواجه گردیده كه در این راستا به دلیل وزش بادهای موسمی از سمت غرب به شرق همواره محیط بكر و دست‌نخورده شمال‌غرب تهران مورد توجه مسئولین واقع گشته است.
پارك چیتگر با مساحت تقریبی ۹۵۰ هكتار از دیرباز مركز جذب جمعیت جهت گذراندن اوقات فراغت ساكنان شهر تهران بوده‌اند ولی به دلایل عدم استقرار كاربری‌های تفریحی مناسب و امنیت استفاده، بهره‌برداری دائمی از آنها میسر نبوده است.
به علاوه پیش بینی دریاچه مركزی با مساحت حدود ۳۵۵ هكتار و گنجایش ۳۵ میلیون مترمكعب آب در طرح جامع و طرح تفصیلی مصوب منطقه ۲۲، به عنوان یك گستره آبی تغذیه كننده سفره‌های زیرزمینی و منبع لطیف هوا در حوزه غرب تهران از یــك طرف و در تركیب با پارك جنگلی چیتگر با عملكرد گردشگری در سطح فرامنطقه‌ای شهر تهران از طرف دیگر پتانسیل‌های قابل بررسی در بازگشت سرمایه را دارا خواهد بود.
اهداف طرح:
– افزایش توان اكولوژیكی منطقه
– تلطیف هوای منطقه۲۲ و حوزه غرب تهران
– توسعه فضای تفرجی و تفریحی در شهر تهران
– احداث و توسعه فضای سبز ویژه شهری
– خلق فضایی متمایز از دیگر پروژه‌های تفریحی با توجه به وجود عنصر ارزشمند آب
– هویت بخشی به اراضی بایر و بكر شمال شرق بوستان جنگلی چیتگر و فضاهای شهری
– ایجاد فضایی امن و ایمن برای خانواده‌ها – توجه به نیازهای تفریحی مستمندان و ایجاد فضای مدرن و ارزان برای این قشر از جامعه
– اشتغال زایی و ایجاد فضای آموزشی و تفنّنی در بخش بازیهای آبی و آموزشهای آبی
– جلوگیری از تصرفات و ساخت و ساز‌های غیر مجاز در اراضی مجاور سایت
– ایجاد محیطی مناسب جهت تقویت اكوسیستم منطقه
– پاسخ به برخی نیازهای فیزیولوژیكی شهروندان
– ایجاد قطب فرهنگی و هنری و گردشگری در محدوده غرب تهران
– ایجاد محیط زیبا و دلنشین برای گردشگران و جلوگیری از سفرهای زائد برون شهری و حتی برون مرزی
مسیر دسترسی
شمال: تقاطع بزرگراه شهید خرازی با شهرك شهید باقری، تقاطع بزرگراه شهید خرازی با بلوار كاشان، تقاطع بزرگراه شهید خرازی با بلوار ساحل
شرق: بزرگراه شهید حكیم، بلوار كاشان، آزادراه آزادگان، خیابان هوانیروز
غرب: ۴۵ متری شهرداری، جاده آزادشهر، خیابان شهید میركمالی
منابع تأمین آب دریاچه:
– آب دریاچه از رودخانه كن (بوستان جوانمردان) با كانالی به طول حدود ۶ كیلومتر و نیز سایر منابع آبی منطقه با هماهنگی وزارت نیرو تأمین می‌شود.
جزایر دریاچه :
مجموعه تفریحی توریستی دریاچه شهدای خلیج فارس دارای۳ جزیره با نامهای شهدای تنب كوچك، شهدای تنب بزرگ و شهدای ابوموسی با عملكردهای فرهنگی، مذهبی، تفریحی، پذیرایی و هنری است. جزیره شهدای تنب بزرگ با مساحت ۱۰۰۰۰ متر مربع با كاربری فرهنگی و مذهبی، جزیره شهدای تنب كوچك با مساحت ۴۰۰۰ متر مربع با كاربری فرهنگی، اجتماعی و هنری، جزیره شهدای ابوموسی با مساحت ۱۳۰۰۰ مترمربع با كاربری خدماتی، تفریحی و پذیرایی مجهز به اسكله، قایق برقی و قایق امداد و همچنین قایقهای تفریحی و پدالی است.
ورودی‌های پیاده :
این مجموعه دارای ۸ ورودی اصلی است:
سه ورودی در شمال دریاچه
سه ورودی در شرق دریاچه
دو ورودی در غرب و شمال غرب ( آزاد شهر )
فضاها و محورهای تفریحی- سلامت :
– محورهای پیاده به طول حدود ۷ كیلومتر به صورت رینگ دور دریاچه
– محور دوچرخه سواری به طول حدود ۸ كیلومتر
– كوشك و رواق روی سد در جنوب دریاچه به طول ۸۰۰ متر
– محورهای پیاده فرعی داخل محدوده جنگلی
– دو اسكله ویژه قایقهای تفریحی و پدالی
– درشكه در محورهای عریض پیاده
فضاهای فرهنگی- مذهبی
– جزیره شهدای تنب بزرگ
– آمفی ﺗﺌﺎترهای روباز با ظرفیت ۱۰۰۰ و ۳۰۰۰ نفر در شرق و غرب سایت
– باغ هنر زمینی، پردیس فرهنگ و هنر ایرانی برای ترویج فرهنگ و هنر ایرانی
– موزه آب و خاك در غرب دریاچه
– غرفه‌های عرضه محصولات فرهنگی و اطلاعات گردشگری
فضاهای بازی :
– فضای بازی ساحلی با طراحی متناسب با پهنه شنی
– امكانات مختلف بازیهای آبی
– آبنمای موزیكال با امكان فضای بازی كودكان
– زمینهای بازی پینت بال در محدوده جنگلی
– فضاهای بازی كودكان در پهنه ساحلی
فضای تندرستی و سلامت :
– تجهیزات ورزشی و بدن سازی متناسب با نیاز سالمندان، كودكان و ناتوانان جسمی
– پردیس تندرستی
فضاهای ورزشی:
– زمینهای ورزشهای ساحلی در پهنه شمالی دریاچه
– ورزشهای ساحلی و آبی در حوزه آبگیر دریاچه
فضاهای ویژه و خاص:
– ایجاد آبشارهای مصنوعی ویژه
– ایجاد بزرگترین باغ صخره ای شاخص در پهنه ساحلی دریاچه
فضاهای خدماتی عمومی:
– پاركینگ‌های مسقف درضلع شمال، غرب و شرق دریاچه با گنجایش حدود ۲۰۰۰۰ واحد
– پاركینگ‌های دوچرخه در حاشیه فضاهای جمعی
– سرویس‌های بهداشتی به تعداد ۲۲۰ چشمه
– آلاچیق مذهبی و سكوی اقامه نماز
– پاركبان و انتظامات
– ایستگاه آتش نشانی در شرق سایت
– اورژانس و كمك‌های اولیه
– سیستم‌های حفاظتی و هشدار برای غریق و آتش سوزی
فضاهای پذیرایی و اقامت موقت:
– رستوران‌های واقع در بخش شرقی و شمالی و غربی سایت
– غرفه‌های تنقلات و اغذیه سرد
– آلاچیق
فضاهای سبز:
– اختصاص بالغ بر ۷۰ هكتار فضای سبز در كل مجموعه
– تپه‌های سبز چمنكاری شده همراه با كاشت درختان در بخش غربی و شرقی سایت دریاچه به عنوان فضاهایی با امكان دریافت دید و منظر
– انواع فرش گل
– انواع گیاهان تزئینی
