یخدان تاریخی زریسف كرمان با خشت گل بنا شده و نشان دهنده معماری كهن كویرنشینان است. یخچال زریسف مربوط به دوره قاجار است و در كرمان، خیابان زریسف(شهداء)، چهار راه آلاشت واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۵ اسفند ۱۳۷۹ با شماره ثبت ۳۵۱۰ به‌عنوان یكی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. عناصر تشكیل دهنده این یخدان : عبارتند از : مخزن ، حصار ، استخر ، چاله یخ ، و مهم تر از همه اینكه پلان مخزن دایره ای شكل است كه گنبدی از نوع پستو بر روی آن احداث كرده اند .- چال یا گودال یخدان، گنبد مخروطی شكل و یا به اصطلاح خول.گنبد مخروطی را با چینه گلی و ضخیم ساخته اند؛ تا بدین وسیله حرارت بیرون به درون كمتر سرایت كند.تونل ورودی چند متر با چال فاصله دارد تا هوای بیرون به سرعت وارد نشود.تاج دیواره های یخدان در قسمت تزئینی متشكل از حداقل یازده مثلث است.نقش این دیواره ها ایجاد سایبان روی یخدان و همچنین جویی بوده كه آب در آن یخ می زده است .این یخدان ها معمولا در كنار قنوات ساخته شده بودند و جوی هایی در كنار این یخدان ها بوده كه با قرار گرفتن آب در این جوی ها و سرمای زیر صفر شبانه كویر باعث یخ زدن آب می شده و این یخها را تكه تكه ؛جمع آوری می كردند و داخل چاله یخ می ریختند تا در تابستان از آن استفاده كنند . علاوه بر این یخ ها از برف های كه در زمستان جمع آوری می شد نیز استفاده می كردند . جوی ها و همچنین قسمتی كه به آن استخر می گفتند متاسفانه تخریب شده است. داخل این یخدان گودی یا چاله نسبتا عمیقی وجود دارد كه در حدود ۵ متر ارتفاع آن بوده كه باعث می شده یخ های جمع آوری شده همچنان تازه بماند و در طول تابستان از آن استفاده كنند.كف این گودی یا چال از سنگ یا آجر ساخته شده است . این سازه و خیلی از سازه های شبیه به این اثر خلاقیت و تراوش فكری مردمی است كه در جایی زندگی میكردند كه تابستانهای گرم و زمستانهای سردی داشته و این خصوصیت آنها را وا داشته تا از این موهبت خدادادی استفاده كنند و برای رفاه زندگی خود اندیشه ای نو در اندازند /حاصل ا این اندیشه معماری است كه اكنون سایر اقوام را به تحسین واداشته است .