وحدتیه شهری از توابع بخش سعدآباد شهرستان دشتستان استان بوشهر در جنوب ایران است.
موقعیت
وحدتیه در حدود ۹۰ كیلومتر با شهر بوشهر فاصله دارد و در فاصله ۲۸ كیلومتری شهر برازجان، مركز شهرستان دشتستان قرار دارد. این شهر از پیوستن دو روستا به نامهای بی براء و مزارعی در سال ۱۳۷۹ به شهری كوچك تبدیل شدهاست. كه دلیل نامگذاری آن نیز اتحاد و بهم چسبیدن این دو روستا است. در ضمن بزرگترین روستای استان نیز قبل از شهر شدن بهشمار میرفتهاست. این شهر تا پیش از استقرار شهرداری نیز روستایی دارای تاكسی تلفنی بودهاست.[نیازمند منبع] قبل از انقلاب ایران یعنی دز زمان پهلوی هر یك از روستاها كه فاصله شاید یك یا دو كیلومتری با هم داشتند از هم تفكیك بودند كه مرز ما بین آنها یك دره بود كه هم اكنون به مهمترین مكان تجاری شهر تبدیل شدهاست. هم اكنون روستاهایی مثل سرقنات، تلسركوب و اسلام آباد نیز از توابع دهستان وحدتیه به حساب میآید.
جمعیت
بر اساس سرشماری ۱۳۸۵ جمعیت آن ۱۱۰۲۳نفر (۲۲۵۰خانوار) میبود. شاید بتوان گفت حدود ۴۰ یا ۶۰ درصد اهالی شهر را مهاجرین یعنی كسانی كه از شهرها و روستاهای اطراف به این روستا نقل مكان كردهاند تشكیل دادهاند.
محصولات
وَحدَتیه شهری نفتخیز در شهرستان دشتستان است. مهمترین پیشه مردمانش كشاورزی است. و فراوردههای آن خرما و گندم است كه البته در چند سال اخیر با فراهم شدن امكانات كشت هندوانه و سایر فراوردههای جالیزی در آن رونق فراوانی گرفتهاست. قبل از جنگ ایران و عراق كشور عراق بزرگترین صادر كننده خرما به دنیا بود كه پس از جنگ، ایران جای آن كشور را گرفت. بیشتر نخلهای ایران در استان بوشهر و در شهرستان دشتستان قرار دارد. شهر وحدتیه نیز نخلهای بسیاری دارد. مردم این شهر از تمام قسمتهای نخل استفاده میكنند. از جمله برگهای آن زنبیلهایی درست میكنند كه برای حمل خرما به كار میرود. شاخههای بالای نخل برای ساختن خانههایی موقتی كپر چوب نخل نیز در قدیم برای ساختن خانهها مورد استفاده قرار میگرفت چون بسیار محكم بودند. و در جوانه(مریستم راس) آن چیزی بنام پنیز وجود دارد كه سفید رنگ است و بسیار خوشمزه و مقوی است. طبق نظریه كارشناسان بهترین نوع خرما از نظر مرغوبیت و كیفیت رتبه نخست كشوری را دارا میباشد. سالانه چهار هزار تن خرما به كشورهای حوزه خلیج فارس و كشورهای همسود صادر میكند.
شهر وحدتیه جاذبه های متعددطبیعی و تاریخی دارد.ازجمله این ظرفیت ها می توان به موارد زیر اشاره كرد: الف}جاذبه های طبیعی
۱.نخلستان های سرسبز
در شهرستان دشتستان حدود ۴.۵ میلیون اصله نخل وجود دارد.بخش اعظمی از این نخیلات در شهر وحدتیه قرار دارند.
۲.كوههای زیبا كوه های شهر وحدتیه به دلیل پدیده های طبیعی مناسب برای طبیعت گردی است.خیلی از مسیر هادر كوه توسط شركت نفت جاده هایی بعضا آسفالته برای تردد كشیده شده و می توان تا ارتفاع بالایی از این كوهها را با ماشین طی كرد.در این میان این كوه ها كوه موسوم به نرگسی در فصل بهارمحل رشد گل های نرگس است.تنگ پلنگی دارای كوه هایی به شكل های عجیب و غریب و دیدنی است.در میان كوه ها چندین آبشار زیبا وجود دارد كه معمولا در زمستان و فصل بارندگی جاری هستند.گونه های جانوری جالبی هم در این كوه ها زندگی می كنند مثل پلنگ ایرانی ،تشی،گراز ،خرگوش ،كفتارو….صخره پرستو ها رو از دست ندید…صدها پرستو كه در زیر صخره ای بزرگ مامن گرفته اند.در حاشیه رود خانه شاهپور و در دل كوهستان نیز با كمی كوه نوردی به سدی باستانی با مجموعه ای از كانال های انتقال آب به دشت می رسید كه موسوم به سد سبا ست و متعلق به دوره هخامنشیان.این كوهها بین دو رود دالكی و شاه پور و دو سد قرار گرفته .سد رئیسعلی بر روی رود شاهپور و سد دالكی(در دست احداث)بر روی رود دالكی.این كوهها برای علاقه مندان به صخره نوردی نیز جاذبه هایی بی نظیر دارد.
۳.رود ها و دریاچه های زیبا دشت وحدتیه محصور میان دو رود دائمی شاهپور و دالكی است.چند سالی است كه بر روی رود شاهپور سد رئیسعلی احداث شده است و دریاچه پشت این سد تبدیل به یكی از جاذبه های گردشگری شهر شده است.عملیات احداث سد مخزنی بر روی رود دالكی هم در سال ۱۳۹۲ آغاز شد.
ب)جاذبه های تاریخی
۱.سد های باستانی: دشت وحدتیه در طول سده های پیشین سكونت گاه بوده است.وجود سد های مربوط به دوران هخامنشیان و كانال هایانتقال آب به زمین های كشاورزی دشت وحدتیه از طرفی و وجود كارگاه باستانی تراش سنگ آسیاب از طرف دیگر گواهی بر این ادعاست.سد سبا در ارتفاعات شرقی شهر و سدی دیگر در دامنه كوهستان بامعماری جالب از این جمله اند.
آب و هوا
این شهر دارای آب و هوای تقریباً بیابانی است تابستان بسیار گرمی دارد بقول خودشان خرماپزان ولی در زمستان هوای بسیار مطبوعی دارد و تقریباً میتوان گفت بهار این سرزمین در فصل زمستان است. زمان بارندگیها معمولاً از آبان ماه شروع شده و نهایتاً تا فروردین ادامه دارد. شاید دو یا سه بار گزارش بارش برف نیز در این منطقه شدهاست درههای این منطقه بطور فصلی آب دارد و پس از اتمام بارندگی خشك میشوند.
گیاهان
كوهها و بیابانهای اطراف این شهر در فصل زمستان و تا اوایل بهار سرسبز و زیباست. از گلهای مشهور این شهر میتوان گل نرگس و گل شقایق را نام برد. در قسمتی از كوههای این شهر بنام نرگسی گل نركس بسیار زیاد میروید كه فضا را خوشبو و زیبا میسازد در فصول بارندگی گیاهان دارویی زیادی در این نواحی میروید. از جمله بنگو. سربرنجاس و…. از درختان جنگلی این شهر میتوان از درخت كنار، گز و.. نام برد. از میوههای وحشی این منطقه میتوان از لیجی نام برد كه هم بصورت خام مصرف میشود هم بصورت ترشی جات.
دنیای وحش
به دلیل تنوع اقلیم منطقه كه شامل كوه،دشت ،نخلستان،رود و دریاچه است گونه های زیستی بسیاری در منطقه وحدتیه یافت می شود.در كوه های منطقه طی سال های اخیر گونه كمیاب پلنگ ایرانی مشاهده شده است.[۳]در طی فصول مختلف گونه های محتلف مهاجر به دلیل وجود آب مناسب در این منطقه به اینجا كوچ می كنند.با شروع بهار هزاران قمری به این منطقه كوچ و در نخلستان های منطقه به زادو ولد می پردازند.
جانوران: پلنگ ایرانی ،گربه وحشی ،خرگوش ،شغال،كفتار ،تشی ،گراز ،سمور،موش صحرایی و … پرندگان:هوبره،كبك،تیهو،بلبل خرما،كبوتر،قمری،انواع پرندگان شكاری،جغدسفید،سبز قبا،لیكو،هدهد،پرستوو… خزندگان:چندین گونه مار و مارمولك و… حشرات:انواع سوسك ،چندین نوع مورچه ،چند گونه ملخ ،پروانه و…
ورزش
بیشتر مردم این شهر به فوتبال علاقه فراوانی دارند و دارای باشگاهای فوتبال زیادی است كه پیشرفت قابل توجهی داشتهاند. البته اهالی این شهر در ورزشهای رزمی نیز فعالیت خوبی دارند و حتی چند سال پیش باشگاه كاراته این شهر توانست در مسابقات كشوری خود را خوب نشان دهد.
درچند سال اخیر دو سالن سرپوشیده در شهر احداث شده.ورزشگاه شهید پاسالار نیز دارای زمین چمن می باشد.درسال های اخیر چند دوره مسابقات اسب دوانی در شهر برگزار شده است.
سوغات
مهمترین سوغاتی وحدتیه عبارت است از: خرما، رطب، خارك، حصیر و سایر محصولات بافته شده با برگ نخل، ظروف سفالی، قالی، قالیچه، گبه، گلیم، نمد، گیوه، عبا، ملحفه، قبا، ارده (شیره كنجد)، انواع حلوا، گرده و مشتك و انواع دیگر نان محلی، لورك و ماست و سایر لبنیات محلی، خاك شیر (درمان درد معده)، زیره (دفع باد شكم)، بنگو، گل گاوزبان و شنبلیله.
غذاهای محلی
یكی از قدیمیترین غداهای این شهر للك است. از دیگر غداها میتوان از شله ماشكی. حلیم. تلیت كشت. قلیه ماهی. پلو میگو. مشتك جیك ملو. شلشلك…. نام برد.



