دشت سوسن یكی از جاذبه‌های طبیعی استان خوزستان است كه در ۳۵ كیلومتری شمال غربی شهرستان ایذه قرار دارد.
دشت سوسن یكی از گذرگاه‌های رودخانه خروشان كارون است و توسط این رود به دو بخش شرقی و غربی تقسیم میشود. در واقع عبور رود كارون از میان دشت سوسن، موجب پیدایش اراضی حاصلخیز در این ناحیه شده است. این دشت از ماه بهمن تا خرداد، طبیعت بسیار زیبایی می‌یابد به طوری كه در این ایام افراد بسیاری به این منطقه مراجعه می‌نمایند تا از زیبایی چشم‌نواز آن بهره ببرند.
دشت سوسن علاوه بر طبیعت بسیار زیبا، دارای غنای بسیار بالای آثار تاریخی همچون تپه‌های باستانی، پل و بَرد گوری‌ها (سنگ مزار به شكل شیرهای سنگی كه به عنوان نمادی از شجاعت و دلیری شخص متوفی بر روی مزارها نصب می‌شده است) می‌باشد. وجود دو عامل زمین‌های حاصلخیز و راه‌های ارتباطی با دیگر نقاط در گذشته، عامل مهمی در پیدایش آثار و اماكن متعدد در این ناحیه بوده است كه اكنون در جای جای بخش سوسن* دیده میشود. یكی از این راه‌ها كه اصفهان و فلات مركزی ایران را به شوش و بین‌النهرین متصل می‌كرده، راه دز- پارت است كه در هر ۵ فرسنگ آن، قلعه‌هایی ساخته شده كه به نظر می‌رسد برای رفاه كاروانیان در طول مسیر ساخته شده و هنوز آثار آنها موجود است. این راه از اصفهان به دهدز و با گذر از پل شالو، به دو شاخه شده كه یكی به ایذه منتهی میشود و دیگری در امتداد رود كارون ادامه یافته است. در این منطقه هنری لایارد، در دو طرف رود نشانه‌هایی از یك جاده سنگفرش قدیمی دیده و می‌گوید: «بدون شك به همان جاده‌ای كه در دره شوش دیده بود، ارتباط پیدا می‌كرده است. این جاده معروف به اتابكی بوده ولی بایستی خیلی پیش از اتابكان احداث شده باشد. احتمالاً ویرانه‌های این جاده، بقایا و آثار یك شاهراه بزرگ قدیمی است كه از زمان داریوش احداث شده و دره شوش را به پرسپولیس مربوط می‌ساخته است».
شیرهای سنگی در دشت سوسن خوزستان
برای رسیدن به این منطقه زیبا، پس از عبور از جاده خروجی ایذه به سمت شمال و گذشتن از پیان و تاكوتر، به یك دوراهی میرسید كه سمت راست به سمت سوسن و سمت چپ شما را به سمت منطقه گلزار و بارگاه امامزاده سلطان ابراهیم در جوار دریاچه سد شهید عباسپور (سد كارون یك) می‌رساند. با رهسپار شدن به سمت سوسن، از روستای كَشگِلی (یا به گفته محلی‌ها كفش گلی) عبور كرده و پس از طی ۵ كیلومتر، به دوراهی دیگری میرسید كه هریك شما را به طرفین دشت سوسن راهنمایی می‌كند. جهت اتراق و كمپینگ در این محل مكان‌هایی وجود دارد كه برای این منظور مناسب است و از طرفی برای مردم محلی و زمین‌های كشاورزی مزاحمتی ایجاد نمی‌كند. در روستاهای دشت سوسن فروشگاه یا مغازه وجود ندارد اما با وجود آب چشمه كه از طریق لوله‌كشی به روستاها آورده شده، مشكلی برای تأمین آب وجود ندارد.
مردم این منطقه علاوه بر دامپروری، به كشت برنج و دیگر محصولات كشاورزی اشتغال دارند.
*سوسن یكی از بخش‌های شهرستان ایذه است كه از دو دهستان سوسن شرقی (با مركزیت جنگه) و سوسن غربی (با مركزیت ترشك) تشكیل شده است. بخش سوسن در منتهی‌الیه شرقی استان خوزستان و در مجاورت استان چهارمحال و بختیاری قرار گرفته است.
دشت سوسن،یكی از زیباترین جاذبه‌های طبیعی خوزستان
اراضی حاصلخیز دشت سوسن
سوسن نام منطقه ای وسیع است كه روستاهای زیادی در آن جای گرفته اند. دشت سوسن یكی از گذرگاه‌های رودخانه خروشان كارون است و توسط این رود به دو بخش شرقی و غربی تقسیم میشود. زمین حاصلخیز، آب فراوان و اقلیم مناسب تمام شرایط را برای كشت و باغداری مردمان خونگرم بختیاری این دیار فراهم كرده است.
در واقع عبور رود كارون از میان دشت سوسن، موجب پیدایش اراضی حاصلخیز در این ناحیه شده است. مردم این منطقه علاوه بر دامپروری، به كشت برنج و دیگر محصولات كشاورزی اشتغال دارند.
كشت برنج در اراضی حاصلخیر دشت سوسن
قدمت تاریخی دشت سوسن
ایذه از شهرهای جنوب غربی ایران است كه دارای پیشینه تاریخی كهن بوده كه قدمت آن به ۴۰۰۰ سال پیش برمی گردد و از آن به عنوان پایتخت بختیار یاد می شود. وجود دو عامل زمین‌های حاصلخیز و راه‌های ارتباطی با دیگر نقاط در گذشته، عامل مهمی در پیدایش آثار و اماكن متعدد در این ناحیه بوده است كه اكنون در جای جای بخش سوسن دیده میشود.
در این شهرستان آثار و سنگ نبشته هایی پیدا شده كه دوره ی عیلامیان باز می گردد. دشت سوسن نیز علاوه بر طبیعت بسیار زیبا، دارای آثار تاریخی ارزشمندی همچون تپه‌های باستانی، پل و بَرد گوری‌ها می‌باشد.
گورستانی جالب و متفاوت
یكی از نكات جالب توجه در این منطقه، گورستان های قدیمی آن است. این گورستان ها به نام شیر سنگی معروف شده اند چرا كه گذشتگان به رسم احترام شیرهای سنگی را به عنوان نماد شجاعت بر مزار جنگجویان خود نصب می كردند.
گورستانی كهن در دشت سوسن
روستاهای قدیمی
روستاهای قدیمی متعددی در این منطقه وجود دارد كه معروف ترین آنها «ثریا» است. خانه های ثریا با ساختاری پلكانی ساخته شده اند و به همین خاطر به نام ماسوله خوزستان شهرت دارد. جالب است بدانید قدمت این بناهای تاریخی در خوزستان به هزاران سال پیش بازمی گردد.
روستاهای قدیمی و پلكانی منطقه سوسن
شاهراه بزرگ ساخته شده در زمان داریوش هخامنشی
راه دژ – پارت كه از اصفهان به سمت غرب ایران یعنی ناحیه شوش كشیده شده و تا بین النهرین ادامه می یابد یكی از راه های كهن دشت سوسن است كه در هر ۵ فرسخ این مسیر كارونسراهایی به منظور رفاه حال مسافران در قرن های گذشته ساخته شده كه آثار مخروبه آن هنوز وجود دارد.
وجود نشانه ها و آثاری از یك جاده سنگفرش قدمی در دو طرف رود كارون باعث شد كه لایارد جهانگرد و باستان شناس بریتانیایی در مورد این جاده نظریه ارائه دهد: كه احتمالا این جاده كه به اتابكی معروف بوده خیلی قبل از زمان اتابكیان ساخته شده و آثار برجا مانده از یك شاهراه بزرگ است كه در زمان داریوش هخامنشی ساخته شده و پرسپولیس را به شوش وصل می كرده است.
پوشش گیاهی دشت سوسن
انار، بلوط، انجیر، گلهای شقایق و سایر گیاهان بومی از پوشش گیاهی این منطقه محسوب می‌شوند. برنج سوسن نیز در این منطقه بعمل می آید كه بسیار معروف است.
شبهای زیبا و پرستاره دشت سوسن
سفر به دشت سوسن
به طرف ایذه كه بروید در طول راه سد شهید عباس پور را می بینید. مسیر بعدی امامزاده ابراهیم است. این امامزاده پاركینگ دارد میتوانید خودروی خود را در اینجا پارك كرده با خیال راحت سوار قایق شوید و نیم ساعتی را تا دشت سوسن قایق سواری كنید. به طور معمول هر قایق ده نفر بدون بار را تا دشت سوسن حمل می برد. به زودی ارتباط تلفن قطع میشود و وارد دنیای جدیدی خواهید شد.
از قایق میتوانید جزیره های كوچك سرسبز را تماشا كنید. گاهی دستی به آب بزنید و از خنكای آن لذت ببرید. بعد از قایق سواری به منطقه سید احمد میرسید و پس از تخلیه بارها و وسایل از قایق، میتوانید چادرها را در محیطی خیلی زیبا و سرسبز بر پا كنید و برای گشت و گذار در این بهشت كوچك برنامه ریزی كنید.آرامش و سكوت این محیط زیبا بیش از هر چیز به دل می نشیند. تمیزی، زیبایی، طبیعت بكر، همه و همه شما را مسحور خواهد كرد. این منطقه روزهای بهاری بسیار مطبوع و شبهای خنكی دارد كه كنار آتش میتوانید لحظات به یاد ماندنی را سپری كنید و از تماشای آسمان پر ستاره این دشت زیبا لذت ببرید.
قایق‌سواری در روخانه كارون
جهت ماندن در این منطقه حداقل سه روز را به شما پیشنهاد می كنیم. روز اول به استراحت و گشت و گذار در اطراف و جمع آوری هیزم برای روشن كردن آتش بگذرانید. روز دوم میتوانید به صعود یكی از قله ها ی اطراف كه مسیر پلكانی دارد سپری كنید كه از آن بالا دیدن دهانه سد و مناظر اطراف بسیار شگفت انگیز است.
روز سوم را نیز به بازدید از چشمه و پر كردن بطریهای آب معدنی اختصاص دهید. این سه روز را میتوانید با شنا، ماهیگیری و در صورت همراه داشتن قایق بادی و عبور از رود روزهای ماندگاری برای خود رقم بزنید. همچنین میتوانید برنامه ای دیگر ریخته و به روستاهای اطراف سر بزنید و یا از اماكن تاریخی معروف ایذه دیدن نمایید.
همه جای دشت سوسن دیدنی است اما دیدنی های ثریا و ده حوض بی مانند است. در ده شیخ كه آخرین نقطه سوسن است پیاده شده با قایقی به آن سوی رود كارون بروید و مسیر روستاهای آن سوی دشت را در پیش بگیرید، اولین روستا ثریاست كه روستایی زیبا و پلكانی است. با گذر از ثریا و یك پیاده روی سبك در جاده خاكی به ده حوض می رسید. بالاتر از ده حوض روستای دانیال و ده كهنه نیز در مسیر است.
شرایط سفر به دشت سوسن
بهترین زمان برای سفر به دشت سوسن
این دشت از ماه بهمن تا خرداد، طبیعت بسیار زیبایی دارد، به طوری كه در این ایام و به خصوص ایام نوروز افراد بسیاری به این منطقه مراجعه می‌نمایند تا از زیبایی چشم‌نواز آن بهره ببرند.