بقعه و بارگاه عظیم و شكوهمند امامزاده محمد هلال ابن علی (ع) با سردرب و هشتی ورودی رفیع و بسیار زیبا و صحن های وسیع كه بدنه های داخلی آنها با كاشیهای معرق ومعقلی و كاربندیهای زیبائی تزئین گردیده و رواقهای مزین به انواع رسمی بندیهای معماری سنتی همراه با گنبد بزرگ و گلدسته های متعدد كاشیكاری ، این مجموعه زیارتی و سیاحتی را به یكی از دیدنی ترین اماكن این ناحیه مبدل ساخته است. قدمت بنای این بقعه به دورانهای قبل از صفویه مربوط میشود . آئینه كاری سقف حرم مطهر آن به نذر و به دستور كریم خان زند صورت گرفته است. گلزار شهدای آران نیز در مجاورت این بقعه قرار دارد و جلوه خاصی به این مجموعه داده است.
هلال بن علی (ع)
حضرت محمد هلال بن علی (ع) در شب اول ماه مبارك رمضان سال ۱۴ هجری قمری در مدینه منوره متولد گردیدند. امیرالمؤمنین(ع) برای ادای نماز مغرب به مسجد رفته بودند كه قنبر، غلام آن حضرت، خبر ولادت این نوزاد را به مولایش داد. حضرت با شنیدن این خبر خوشحال گردیدند و چون روی نوزاد را همانند ماه شب چهاردهم درخشان دیدند، برای ادای شكر این نعمت به آسمان نگاه كردند. چون چشمش به هلال ماه رمضان افتاد و ماه هم نو شده بود فرمودند: « اَلحَمدُلِله هذا هِلالً وَجهُهُ . شكر خدای را كه فرزندی به ما كرامت نموده كه رویش همچون ماه است ». به همین مناسبت او را « محمد هلال »نام گذاشتند و از آن پس بود كه به « هلال علی» شهرت یافت.
شناسنامه حضرت
نام : «محمد اوسط»
لقب : هلال مشهور به «هلال علی»
پدر : حضرت علی بن ابیطالب(ع)
مادر : امامه «نوه حضت رسول (ص)»
تولد : شب اول ماه مبارك رمضان «سال ۱۴ ه.ق»
محل تولد : مدینه منوره
زمان هجرت : بعد از واقعه عاشورا «سال ۶۱ ه.ق»
مسیر هجرت : طائف – طوس – قم – آران
میزبان : بابایعقوب
مدت اقامت در آران : سه سال
وفات : شب جمعه دهه آخر رمضان «سال ۶۴ ه.ق»
