ابهعنوان تنها موزه مردمشناسی استان مازندران، موزه بابل یكی از مهمترین مقاصد برای علاقهمندان به تاریخ در این منطقه به شمار میآید. بخشهای متنوع موزه، آن را برای بسیاری دیگر نیز جذاب كرده است. سفالهای منقوش هزاره چهارم و سوم پیش از میلاد گرفته تا اسكناسهای زمان قاجار و پهلوی در گنجینه بابل نگاهداری میشوند.
ین ساختمان كه حالا موزه بابل است، در سال ۱۳۰۷شمسی بلدیه یا به اصطلاح امروز شهرداری بوده. ساختمان را یك مهندس آلمانی در زمان رضاخان ساخته و در طراحیاش معماری نئوكلاسیك اروپا و ایران باستان را تلفیق كرده است. حالا ساختمان ۳طبقه مرمت و به موزه تبدیل شده كه بخشهای باستانشناسی و مردمشناسی آن دیدنی است.
معرفی موزه بابل
موزه بابل كه با نام گنجینه بابل نیز شناخته میشود، از مقاصد گردشگری و جاهای دیدنی بابل به شمار میرود. این مكان تنها موزه مردمشناسی مازندران است كه در ساختمان شهرداری سابق شهر بابل جای دارد و متعلق به دوره پهلوی است. این اثر در تاریخ ۸ مرداد ۱۳۵۴ با شماره ۱۵۲۶ در فهرست آثار ملی كشور به ثبت رسیده است.
موزه بابل كجاست؟
موزه بابل از جاهای دیدنی استان مازندران محسوب میشود و در میدان ولایت، خیابان مدرس قرار دارد. (مشاهده روی نقشه)
دسترسی به موزه بابل
برای دسترسی به موزه بابل، از خیابان مدرس به چهارراه گنجینه بروید. در این نقطه، موزه را در سمت چپ خیابان میتوانید مشاهده كنید.
تاریخچه موزه بابل
ساختمان موزه بابل كه در سال ۱۳۰۷ بهعنوان بلدیه یا شهرداری احداث شده بود، در سال ۱۳۷۴ با كاربری فرهنگی در اختیار میراث فرهنگی استان مازندران قرار گرفت و پس از مرمت و بازسازی، در بهمن سال ۱۳۷۵ بهعنوان موزه بابل افتتاح شد. این موزه با بخشهای باستانشناسی، مردم شناسی و یادمانهای چوبی، بهمدت چهار سال فعالیت داشت و سپس در سال ۱۳۷۹، پس از مرمت شیروانی و زیرزمین، بهعنوان تنها موزه مردمشناسی مازندران در سال ۱۳۸۲، بار دیگر كار خود را آغاز كرد.

بخشهای موزه بابل
این موزه از لحاظ محتوای نمایش به سه بخش باستانشناسی، مردمشناسی و یادمانهای چوبی تقسیم میشود و دارای فضاهایی همچون نمایشگاه موقت، كتابخانه و مركز اسناد تاریخی است. یكی از گرانترین اشیای موزه، قرآن خطی مربوط به دوره صفوی محسوب میشود كه نمونه آن بسیار كم است. از سكههای مربوط به دوره هخامنشیان گرفته تا اسكناسهای زمان قاجار و پهلوی در این مجموعه نگهداری میشوند.

باستانشناسی
بخش باستانشناسی كه در طبقه اول موزه بابل قرار دارد، شامل آثاری از دورههای پیش از تاریخ و اسلامی است. اشیا این بخش در یك اتاق و دو سالن قرار داده شدهاند و طیف وسیعی را در بر میگیرند. سفالهای منقوش هزاره چهارم و سوم پیش از میلاد از تپه حصار دامغان، تپه سیلك كاشان و محوطه باستانی شوش، سفال خاكستری رنگ داغدار تورنگتپه، ظروف خاكستری مازندران در اواخر هزاره سوم و اواخر هزاره دوم پیش از میلاد و همچنین ظروف سفالی قرمز رنگ منقوش اسماعیل آباد متعلق به هزار پنج میلادی، از قدیمیترین آثار این موزه هستند.
اشیایی از اواخر هزاره دوم و اوایل هزاره پیش از میلاد تا دوره پارت و ساسانی شامل مجسمههای سفالی، مفرغی، جنگافزارهای مفرغی و ظروف سنگی، از مجموعههای موجود در یكی از سالنهای موزه هستند. بسیاری از اشیای موجود در این موزه، از مناطق باستانی مازندران مانند بهشهر، ساری، قائمشهر، نكا و نور به دست آمدهاند و نمایانگر قدمت منطقه شمال كشور هستند.

سالن دیگر موزه در این بخش، به آثار دوره اسلامی اختصاص دارد و اشیایی مانند ظروف سفالی لعابدار از قرن سه تا ۱۰ هجری، آبگینه در اشكال تنگ، صراحی و پیاله در آن قرار گرفتهاند. زیورآلاتی از هزاره اول پیش از میلاد و دوره اسلامی نیز در این موزه قابلمشاهده هستند.
مردمشناسی
بخش مردمشناسی موزه بابل، كه در طبقه دوم قرار دارد، به تمام قومیتهای ساكن در این خطه میپردازد و در تالاری وسیع، اشیایی مانند وسایل كشاورزی، پوشاك مازندران، گیلان، تركمن، چادرشببافی زنان مازندران، صنایع دستی زنان تركمنصحرا و صنایع دستی مانند زریبافی و سفالگری، قرار داده شدهاند. در همین بخش نمایی از ازدواج و نوع پوشش عروس و داماد شمالی نیز در معرض دید عموم قرار گرفته است.
از دیگر فضاهای این بخش میتوان به قهوهخانه سنتی با وسایلی مانند تخت چوبی برای نشستن و استراحت، قلیان، چوبسیگار و منقل اشاره كرد. اشیا دیگری مانند وسایل روشنایی، وسیله خرد كردن قند، تخته خرد كردن سبزی و انواع قاشقهای چوبی كوچك نیز در این مجموعه قرار دارد.
در قسمت داروخانه سنتی در همین بخش كه با نام داروخانه یا عطاری معرفی میشود، اطلاعاتی از انواع گیاهان دارویی شمال و فهرست طرز استفاده از آنها، برای علاقهمندان در نظر گرفته شده است.
یادمانهای چوبی
سالن اختصاصی یادمانهای چوبی موزه بابل دارای اشیایی مانند در، پنجره، انواع منبت، مشبك، قاب و گره است. قدیمیترین اثر این بخش، صندوق مزار امامزاده علی از روستای سوادكوه و متعلق به ۸۳۳ هجری قمری است. دو لنگه در چوبی منبتكاری شده كه متعلق به مزار شاهزاده رضا هستند نیز در این بخش قرار داده شدهاند.

ساعات بازدید و بلیط موزه بابل
در ایام پاندمی كرونا، امكان بازدید از موزه بابل وجود ندارد
از ساعت ۹ صبح تا ۷ عصر میتوانید از موزه بابل دیدن كنید.
بهای بلیط (در سال ۱۳۹۹) چهار هزار تومان است.
پرسشهای متداول
موزه بابل كجاست؟
موزه بابل در میدان ولایت، خیابان مدرس قرار دارد.
موزه بابل چه بخشهایی دارد؟
این موزه از لحاظ محتوای نمایش به سه بخش باستانشناسی، مردمشناسی و یادمانهای چوبی تقسیم میشود و دارای فضاهایی همچون نمایشگاه موقت، كتابخانه و مركز اسناد تاریخی است.
آیا بنای موزه بابل ارزش تاریخی دارد؟
بله. این اثر در تاریخ ۸ مرداد ۱۳۵۴ با شماره ۱۵۲۶ در فهرست آثار ملی كشور به ثبت رسیده است.
چطور میتوانیم به موزه بابل برویم؟
برای دسترسی به موزه بابل، از خیابان مدرس به چهارراه گنجینه بروید. در این نقطه، موزه را در سمت چپ خیابان میتوانید مشاهده كنید.