پل محمدحسن خان

پل محمدحسن خان یكی از آثار تاریخی و مكان های دیدنی بابل است كه قدمت آن به اوایل حكومت كریم خان زند بازمی‌گردد. این اثر به دلیل احداث آن توسط جد «آقا محمدخان قاجار» محمدحسن‌خان، پس از پیروزی بر «كریم‌خان زند» و تصرف شهر بابل و نیز دیگر نقاط مازندران، برای قدردانی از مردم بابل، این پل را روی رودخانه‌ی بابل احداث كرده است.

پلی قدیمی مربوط به سده ۱۲ هجری قمری بر روی رودخانه بابلرود شهرستان بابل استان مازندران می‌باشد.

این پل از آثار دوره قاجاریه است كه به جای پل قدیمی‌تری ساخته شده‌است. به نوشته تاریخ بیهقی، در دوره غزنوی در این محل پلی چوبی وجود داشته‌است، كه به نوشته تاریخ طبرستان ابن اسفندیار، بعدها به دستور نصیرالدوله شاه غازی (۵۵۸-۵۳۶ ه. ق.) «زر به خروارها ریخته شد و پارو در میان زد و … پلی از خشت و آهك بنا كردند».

این پل در ۲ كیلومتری مركز شهر بابل و در جنوب قرار دارد و اطراف آن متشكل از ۵ محله شامل شهرك شهید چمران، شهرك فرهنگیان، محله سرپل محمدحسن‌خان بخش دو و سه و محله سرپل محمدحسن‌خان بخش مركزی است.

در اوایل حكمرانی كریم‌خان زند، به سال ۱۱۴۶، محمدحسن‌خان قاجار جد آغامحمدخان قاجار، كه شهر بارفروش (شهر بابل فعلی) و سایر نقاط مازندران را تصرف كرده و در جنگ بر كریم‌خان زند پیروز شده‌بود به پاس قدردانی از مردم بابل، با صرف هزینه ۱۲۰۰۰ تومان بر روی رودخانه بابل پل بزرگی احداث كرد كه تا امروز باقی مانده و به پل محمدحسن‌خان معروف است. این پل دارای هفت چشمه (طاق) اصلی و دو چشمه فرعی است كه ارتفاع آن از بستر رودخانه ۱۱ متر است. این پل با طول ۱۴۰ متر و عرض ۶ متر، یكی از پل‌های مهم استان از نظر مسائل اقتصادی و ارتباطی به شمار می‌آید.

تا سال ۱۳۴۳ ارتباط بابل و آمل از طریق همین پل ممكن بود تا اینكه در همین سال راه جدیدی كه از سوی غرب شهر آغاز می‌شد ساخته شد، اما با این كه سالیان زیادی از قدمت این پل می‌گذرد كماكان پابر جاست و ماشین‌های سنگین از آن عبور می‌كنند، كه این امر با خود انتقادهایی را هم بدلیل صدماتی كه می‌تواند به این اثر ملی وارد كند به همراه داشته‌است.

به همین منظور و بدلیل قابلیت عبور تنها یك باند سواره‌رو و ترافیك سنگین بر روی پل محمدحسن‌خان و به دلیل حجم ترافیك سنگین در محور قدیم بابل به آمل چندی پیش معاونت ساخت و توسعه راه‌های وزارت راه و ترابری تصمیم به ایجاد پلی بتنی یك‌طرفه در كنار پل قدیمی موجود گرفت،كه اكنون در حال استفاده می‌باشد.

این پل بزرگ‌ترین راه ارتباطی بخش‌های بندپی شرقی و بندپی غربی شهرستان بابل نیز می‌باشد.

این پل پیش از این یك‌بار بوسیله رضاشاه پهلوی مرمت شده‌است.

یكی از موارد شاخص این پل معماری صفوی بنا و استفاده از سفیده تخم‌مرغ (البته به گفته برخی زرده تخم‌مرغ و ساروج) در ساخت آن است.

این اثر در تاریخ ۲۲ اردیبهشت ۱۳۵۶ با شمارهٔ ثبت ۱۴۱۴ به‌عنوان یكی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.

آدرس :بابل جاده قدیم آمل
زمان :شبانه روز