قلعه سامه عقدا ، معنی لغوی سام به جانوری كه در اتش مسكون می شودبه آن سامندر می گویند . یعنی اندر آتش وسمندر مخفف آن است .ونیز به جایگاه امن وپناهگاه هم گفته می شود .سمندر ماخوذ از سالامندراوكلمه ای یونانی است .به نظر می رسد مالكیت قلعه سامه به كسی تعلق داشته كه اورا سام می گفته اند ولی در محل به قلعه سام سامه می گویند احتمالا این قلعه در دوران خود پایگاه امنی محسوب می شده است . بنای قلعه مستطیل شكل بوده ودر چها رگوشه آن برجهایی كوچك ودو طبقه وكاملا شبیه به یكدیگر احداث شده بوده است . این قلعه دیوارهای بلندی داشت اما به پای دیوار حصار خواجه نصیر نمی رسد تمامی مصالح ساختمانی قلعه را گل وخشت خام تشكیل داده است درساخت وسازهای جدیدجمجمه انسان وبقایای استخوان های آن از زیر خاك در آمده است .همچنین كوزه وظروف واشیائدیگر در آن دیده می شود درحال حاضر آثاری از خانه های قدیمی در آن باقی نمانده است ودر ضلع غربی قلعه چاهی با دهانه گشاد وجود داشته كه اقدام به پر نمودن آن نموده اند .هم اكنون اثار كمی از دیوارهای قلعه باقی مانده است استاد محقق افخمی نویسنده كتاب عقدا در زمینه ثبت آثار باستانی این شهر تلاش فراوانی مینماید.