خانه گنجه‌ای‌زاده از بناهای تاریخی شهر تبریز است و معماری مختلطی از سبك دوره قاجار و پهلوی دارد. این خانه ۳ هزار مترمربع مساحت دارد و اعیانی آن در ۳ طبقه متشكل از تعدادی اتاق در یك ردیف بدون اندرونی و بیرونی است
استفاده از زاویه‌های تیز در ساخت خانه گنجه‌ای‌زاده و پنجره‌های مستطیل شكل بدون خمیدگی‌های معمول بناهای ایرانی در ساختمان این بنا شاهد زنده آغاز معماری مدرن و فاصله گرفتن از معماری سنتی ایرانی در تبریز است.
هر چند تاریخ ساخت خانه گنجه‌ای زاده به اواخر قاجاریه برمی‌گردد، ساخت زیرزمین‌های خاص دوره پهلوی رنگ و بوی معماری عصر پهلوی را در مقایسه با معماری قاجار در این بنای تاریخی بیشتر می‌كند. این بنای تاریخی در حال حاضر بخشی از دانشكده معماری دانشگاه صنعتی سهند تبریز می‌باشد.
این بنا شامل دو بخش است. بخش شرقی متعلق به دوره قاجاریه و بخش غربی كه اوائل پهلوی اول به ساختمان قبلی اضافه شده است. نمای شرقی رو به طرف جنوب ساخته شده و پلان معماری آن با ساختمان قدكی قابل مقایسه است.
هسته اصلی این ساختمان اتاق طنبی (نشیمن) است كه در طرفین آن راهروهای ورودی و در جانبین آن اتاق‌های جانبی (گوشوار) قرار گرفته است. از پیش آمدگی اتاق‌های گوشوار به عنوان ایوان ستونداری استفاده شده است.
ایوان شامل ۵ دهنه می‌باشد كه با قوس‌های نیم دایره پوشش شده است. در بخش شمالی طنبی نیز ایوانی با ۳ دهنه وجود داشته است كه مشرف به حیاط اندرونی بوده است.
حیاط اندرونی شمالی در طول زمان از بین رفته و سمت شمالی طنبی را دیوار كشیده‌اند. این بخش ساختمان در ۳ طبقه شامل زیر زمین، طبقه همكف و طبقه اول احداث شده است. در زیر اتاق طنبی حوضخانه قرار دارد.
بخش غربی مجموعه مربوط به اوائل پهلوی اول است و ورودی آن شرقی به غربی است و هر بال راهرو ۳ اتاق و جمعاً دارای ۶ اتاق است. این بخش نیز در ۳ طبقه شامل زیرزمین، همكف و طبقه اول ساخته شده است.
این خانه دارای ایوان ستونداری در جبهه شرقی است. ازاره هر دو بخش از بنا با سنگ‌های اسپراخون حفاظت و تزئین شده و نماهای خارجی و زیرزمین‌ها آجری است. مصالح به كار رفته در ساختمان شامل سنگ، آجر، گچ، آهك و چوب می‌باشد.
پلان‌های معماری، تركیب دو بخش مجموعه، ایوان‌ها، راه پله‌های دو طرفه و كاربرد مطلوب آجر از خصوصیات بارز این بنا است.
این اثر با شماره ۶۰۲۱ در سال ۱۳۸۱ در فهرست آثار ملی كشور به ثبت رسید.
