روستای هجیج از توابع بخش نوسود شهرستان پاوه در استان كرمانشاه است و در درهای زیبا و در جنگلی انبوه قرار گرفته است .
این روستا از جمله پرجاذبهترین نقاط استان كرمانشاه و از مناطق دیدنی اورامانات است و در ۲۵ كیلومتری شهرستان پاوه قرار دارد.
روستای هجیج یكی از روستاهای پلكانی است با كوههای سنگی، مناظرسرسبز، چشمههای خروشان و مسیر پرپیچ و خم كه چشم هر بینندهای را به خود معطوف میكند، به طوری كه علاوه بر گردشگران، همواره هنرمندان خوش ذوق را به سمت خود میكشاند.
به علت كمبود زمین، پشت بام هر منزلی حیاط منزل پشتی محسوب میشود، طبعاً محل بازی بچهها و تفرجگاه والدین است.
مجموعه روستای هجیج یكی از شگفت انگیزترین روستاهای جهان است با مجموعهای از خیابانهای نیمدایره و ردیف ساختمانهای یك رو به دره عمیق و رودخانه زیبای سیروان.
خانههای هجیج همگی از سنگ و اغلب به صورت خشكه چین و پلكانی ساخته شده، به گونهای پشت بام هر خانه، حیاط خانه دیگری است.
بارش نزولات جوی مناسب به ویژه برف در فصل سرد سال و باران در بهار و پاییز موجب سرسبزی و طراوت روستا و مناظر اطراف آن شده است.
یكی از ویژگیهای منحصر به فرد مردمان این روستا خود كفایی در تمامی مایحتاج روزانه است به گونهای كه از گیوهبافی كه پایپوش مردمان مناطق كرد نشین است گرفته تا لباسهایی سنتی بافته شده از پشم ورنگ طبیعت، تا تهیه خوراك و مایحناج خوردنی و هر آنچه كه نیاز زیستن در رفاه باشد كه این همه تلاش، كوشش، ذوق و هنر ریشه در فرهنگ، باور و توانمندی آنان دارد.
یكی از جاذبههای قابل توجه این روستا وجود امامزاده سید عبیدالله فرزند امام موسی كاظم (ع) است كه اهالی منطقه از آن به نام كوسه هجیج یاد می كنند و بسیار مورد احترام آنهاست.
در نزدیكی روستا چشمه خروشانی وجود دارد كه آب آن به رودخانه سیروان میریزد، این چشمه عجیب كه به مانند آبشاری از دل كوه بیرون میآید به چشمه بل معروف است، خروشانی آن به گونهای است كه در هیچ فصلی از سال آب آن كم نمی شود و متخصصین و محققین آب آن را به عنوان یكی از بهترین آب معدنیهای دنیا شناختهاند.
روستای هجیج با اقلیمی معتدل و كوهستانی، در بهار و تابستان آب و هوای مطبوعی دارد و در پاییز و زمستان سرد است. رودخانه سیروان از نزدیكی این روستا عبور میكند.
مردم روستای هجیج به زبان كردی و لهجه هورامی سخن میگویند، مسلمان و پیرو مذهب اهل تسنن هستند.
مراتع سرسبز و حاصلخیز به ویژه در اطراف رودخانة سیروان، باعث رونق دامداری در این روستا شده است. كشك، شیر، دوغ، روغن حیوانی و كره از مهمترین فرآوردههای لبنی این روستا میباشد. نگهداری و پرورش انواع طیور در این روستا رواج دارد.
حواشی رودخانه پرآب و تماشایی سیروان كه از نزدیكی روستا عبور میكند به ویژه در بهار و تابستان با سرسبزی، طراوت و زیباییهای كمنظیر، یكی از تفرجگاههای زیبای روستای هجیج محسوب میشود.
درختان بلند پیرامون روستا همراه با گیاهان خودرو و گلهای رنگارنگ دامنهها، به خصوص در بهار و تابستان چشماندازهای طبیعی بسیار زیبایی را پدید میآورند.
ارتفاعات شاهو كه بخشی از رشته كوههای زاگرس به شمار میرود، طبیعت زیبا و بكری دارد كه همراه با مراتع و چراگاههای سرسبز از جمله پیاز دول میشا و گاول و نیز انواع گونههای گیاهی به ویژه گیاهان دارویی همانند گل گاوزبان، ختمی، گون و شنگ، در زمره زیباترین نواحی استان كرمانشاه به شمار میآید. تنوع جانوری این ارتفاعات نیز از جمله خرس، شغال، گرگ و روباه جالب توجه است.
در دامنه ارتفاعات شاهو چشمههای فراوانی وجود دارد كه بخش اعظم آب زراعی و آشامیدنی شهرها و روستاهای پیرامون خود را تأمین میكنند.
آبشار زیبای بل، كه در نزدیكی روستای هجیج قرار دارد، از جمله آبشارهایی است كه آب آن خواص درمانی دارد.
از دیگر جاذبههای روستای هجیج بناهای خانقاه، چله خانه و عبادتگاه كوسه است. این بنا از سنگ است و داخل آن با گل اندود شده است. در داخل این عبادتگاه ستونهای چوبی نیز وجود دارد.
خانقاه دراویش قادریه از دیگر بناهای دیدنی روستای هجیج است كه در آن به ذكر و سماع میپردازند.
یكی از مهمترین مراسمی كه در این روستا برگزار میشود مراسم ذكر و سماع دراویش طریقت قادریه میباشد.
موسیقی مورد علاقه مردم روستای هجیج شنیدن نوای سوزناك شمشال است. این ساز یكی از انواع سازهای بادی است و شبیه نی میباشد كه همراه با آوازهای سوزناك و گیرا نواخته میشود. در مراسم مختلف به خصوص در سوگواریها و مراسم حماسی نیز از این ساز استفاده میشود.
مسجد مركزی روستای هجیج نمونه كاملی از معماری كهن ایرانی است با ستونهای چوبی و تزئینات زیبای كنده كاری و در و پنجرههای استادانه كه توسط نجارانی ساخته شده كه خود را از نسل همان هنرمندی میدانند كه همراه كوسه هجیج به این مكان آمده اند و به همین گونه آهنگ هنرمند روستا خود را از نسل یاران آن مرد می داند و همچنان به ساخت وسایلی كه لازمه زندگی مردم اورامان است میپردازند.
اورامی هجیج كه یكی از اصیل ترین لهجهها به شمار می آید قرابت زیادی با زبان اوستایی و پهلوی دارد . به طوری كه اگر متنی از پهلوی را برای یك اورامی زبان بخوانند لغات بی شماری از آن را می تواند دریابد.
ولی آنچه بیشتر در زبان اورامی چشمگیر است نزدیكی این زبان با فارسی است كه در وهله اول سخت بیگانه و غیر قابل لمس به نظر می آید چون كلمات اصیل فارسی آنچنان با زیر و زبر لهجه كردی آمیخته است كه تا گوش به آن آشنا نشود نمی توان این نزدیكی را دریافت.
مكان های تفریحی روستای هجیج:
حوض پیر:
در روستا حوضی قدیمی وجود دارد كه دیوارهایی با سنگ های ریز و درشت و تخته سنگی مسطح در سقف، آن را در بر گرفته اند. برای دیدن این حوض بایدبه جایی پایین تر از سطح روستا و در میان زمین رفت. قبل از اینكه در سال ۱۳۵۴، لوله كشی برای روستا انجام شود. از آب این حوض استفاده می كردند.
آب به وسیله ی جوی های سیمانی در دوشاخه به پایین دست روستا می رفت. یكی از جوی ها به حوض مردانه می ریخت و برای وضو به كار می رفت. یكی دیگر از شاخه ها ی آب به حوض زنانه می رفت و برای شستشو و تامین آب خوراكی از آن استفاده می شد.
ارتفاعات شاهو:
در امتدادی این روستا اگر حركت كنید به ارتفاعات شاهو دست پیدا خواهید كرد، كه آنها بخشی از رشته كوه های زاگرس هستند. مراتع طبیعی بكر و دیدنی در این منطقه وجود دارد و مراتع سرسبز پیاز میشا و گاول انتظار شما می كشند تا از تماشای این منطقه سرسبز لذت كافی را ببرید و همچنین فراموش نكنید كه یك دوربین همراه خودتان داشته باشید.
رودخانه سیروان:
یكی از مهمترین و معروف ترین رودخانه هایی كه در اطراف هورامان و نزدیكی همین روستا قرار دارد رودخانه ی سیروان است. با مسیری طولانی و پرپیچ و خم منطقه اورامان را به دو بخش تقسیم كرده است. كناره های این رود مكان مناسبی برای گوش سپردن به آوای طبیعت و به تماشا نشستن زیبایی های آن است. سد داریان كه بر میانه ی این رود قرار گرفته، چشم انداز خاصی را به منطقه بخشیده است.
بقعه ی امامزاده سید عبیدالله:
در این روستا بقعه ای به نام امزاده سید عبیدالله وجود دارد كه متعلق به یكی از فرزندان امام موسی كاظم است. این روستا در بین مردم هجیج از احترام خاصی برخوردار است. مردم این روستا بیشتر نذورات و اعمال زیارتی خودشان را در این امامزاده انجام می دهند.
علت نام گذاری روستای هجیج:
علت نام گذاری این روستا، قرار گرفتن آن در مكانی كه به آن هجیج گفته می شود، معنای این واژه دره ی سرسبز و عمیق است و از آنجا كه این روستان در این دره قرار دارد به آن هجیج گفته می شود.
بهترین زمان سفر به روستای هجیج:
شرایط آب و هوایی كه این روستا داراست، معتدل و كوهستانی است و در فصول گرم سال آب و هوای معتدلی در آن برقرار است. فصل بهار گل های رنگارنگ و بی نظیری بر روی دامنه های كوه های این منطقه می روید و فضای دیدنی در آن به وجود می آید. فصل زمستان اما سرمای سختی در این روستا برقرار است.
زبان مردم روستای هجیج:
اورامی هجیج كه یكی از اصیل ترین لهجه ها به شمار می آید قرابت زیادی با زبان اوستایی و پهلوی دارد، به طوری كه اگر متنی از پهلوی را برای یك اورامی زبان بخوانند لغات بی شماری از آن را می تواند دریابد. ولی آنچه بیشتر در زبان اورامی چشمگیر است نزدیكی این زبان با فارسی است كه در وهله اول سخت بیگانه و غیر قابل لمس به نظر می رسد چون كلمات اصیل فارسی آنچنان با زیر و زبر لهجه كردی آمیخته است كه تا گوش به آن آشنا نشود نمی توان این نزدیكی را دریافت.
محصولات روستای هجیج:
یكی از ویژگیهای منحصر به فرد مردمان این روستا خود كفایی در تمامی مایحتاج روزانه است به گونهای كه از گیوهبافی كه پایپوش مردمان مناطق كرد نشین است گرفته تا لباسهایی سنتی بافته شده از پشم ورنگ طبیعت، تا تهیه خوراك و مایحناج خوردنی و هر آنچه كه نیاز زیستن در رفاه باشد كه این همه تلاش، كوشش، ذوق و هنر ریشه در فرهنگ، باور و توانمندی آنان دارد.
مراتع سرسبز و حاصلخیز به ویژه در اطراف رودخانه سیروان، باعث رونق دامداری در این روستا شده است. كشك، شیر، دوغ، روغن حیوانی و كره از مهم ترین فرآورده های لبنی این روستا می باشد. نگهداری و پرورش انواع طیور در این روستا رایج است.