بستك از شهرهای استان هرمزگان، با قدمتی تاریخی، در قدیم محلی برای استراحت كاروان‌ها بوده‌است. شهر بستك در منطقه‌ای كوهستانی قرار دارد كه از شمال و غرب به استان فارس و از شرق و جنوب به استان هرمزگان متصل است. این شهر مركز شهرستان بستك است.
جمعیت شهربستك طبق سرشماری عمومی نفوس و مسكن در سال ۱۳۸۵، برابر با ۹۰۱۹ نفر بوده‌است.
این شهر تا سال ۱۳۳۴ جزء استان فارس بوده‌است. بستك پیشینه تاریخی و سیاسی طولانی دارد. دارای بیش از دویست روستا بوده، كه در سال ۱۳۶۴ بخش وسیعی از روستاهای منطقه‌ای به نام روئیدر از بستك جدا شد و به بخش خمیر پیوند دادند و در سال ۱۳۷۰ تعدادی دیگر از روستاها در حوالی لمزان از بستك جدا شد. از اقسام خوردنی‌های سنتی منطقه بستك و بخش‌های آن مهوه است كه در جنوب ایران شهرت فراوانی دارد. بعضی آنرا مهیاوه نیز می‌نامند.
در امارت دبی یكی از امیرنشین‌های هفت‌گانه امارات متحده عربی محله‌ای وجود دارد كه بنام محله «بستكیه» معروف است.
مردم بستك به زبان لارستانی با گویش بستكی سخن می‌گویند كه از دسته زبانهای پارسی جنوب غربی ایران است.
محدوده شهرستان بستك
شهرستان بستك از شمال به لارستان، از جنوب به شهرستان گاوبندی و شهرستان بندر لنگه، از مغرب به شهرستان لامرد، و از سمت مشرق به شهرستان بندر عباس محدود می‌گردد.
بررسیهای جغرافیایی
طول جغرافیائی شهر بستك ۵۴ درجه و ۲۳ دقیقه و عرض آن ۲۷ درجه ۱۴ دقیقه‌است ارتفاعش از سطح دریا ۲۱۲۰ گز است. حدود وسعت شهرستان بستك با ۵۹/۵۵۲۵ كیلومتر مربع وسعت و در غرب استان هرمزگان در جنوب ایران واقع شده‌است. شهرستان بستك از شمال شهرستان لار، و از جنوب شهرستان بندر لنگه، واز مغرب شهرستان لامرد و از سمت مشرق به شهرستان بندر عباس محدود می‌گردد.
تقسیمات سیاسی
براساس جدیدترین تقسیمات سیاسی شهرستان بستك دارای سه بخش و ۹ دهستان و ۱۱۰ آبادی سكنه و ۴۰ پارجه آبادی خالی از سكنه‌است.
بخش مركزی به مركزیت بستك مشتمل بردهستانهای:گوده، دهتل، فتویه و بیش از ۴۰ روستای بزرگ و كوچك.
بخش كوخرد به مركزیت دهستان كوخرد مشتمل بردهستانهای: كوخرد و هرنگ و بیش از ۳ روستای بزرگ و كوچك.
بخش جناح به مركزیت جناح مشتمل بردهستانهای: فرامرزان، جناح و كمشك و بیش از ۳ روستای بزرگ و كوچك.
وضعیت توپوگرافی
شهرستان بستك از جمله ناهموارترین مناطق استان هرمزگان است به گونه‌ای كه برخی از ناهموارترین وبلندترین ارتفاعات استان در این شهرستان واقع شده‌است. دامنه ارتفاعات كمتر از ۱۰۰ متر تا بیش از ۲۰۰۰ متر تا ۳۰۰۰ متر، كوه گاه‌بست و كوه سیاه در شمال شهرستان، و كوه ناخ و زنگارد در جنوب شرقی شهرستان، پراكندگی دارد كه در این میان كمترین وسعت مربوط به طبقه ارتفاعی كمتر از ۱۰۰ متر با ۲? بوده و بیشتر آن مربوط به طبقه ارتفاعی ۴۰۰ تا ۵۰۰ متر با ۲۴? است. همچنین ۱۵? وسعت بخش نیز در ارتفاعی بیش از ۱۰۰ متر قرار گرفته‌است.
موقعیت اقلیمی
شهرستان بستك به علت نزدیكی به خلیج فارس ونزدیكی به منطقه حاره وداشتن موقعیت كوهستانی، دارای ویژگیهای اقلیمی مخصوص به خود است، با توجه به موقعیت منطقه دارای آب وهوای گرم وخشك در تابستان، وسرد وخشك در زمستان است. شهرستان بستك به علت نزدیكی به مدار خط السرطان دارای آب وهوای گرم وخشك به لحاظ تقسیم بندی اقلیمی است. بر اساس اطلاعات موجود از ایستگاه جناح میانگین درجه حرارت در طول دوره آماری ۵/۴۹ درجه سانتیگراد وحد اقل مطلق آن صفر درجه سانتیگراد است. اصولا آب وهوای منطقه گرم است. بنا براین منطقه «گرمسیر» یا «گرمسیرات» نامیده شده‌است. قسمت اعظمی از روزها ی سال گرمای هوایش از حد مطلوب ومورد نیاز یعنی ۲۵ درجه‌است. به طوری كه حدود ۳۰۰ روز از روزهای سال از گرمای بیش از حد مطلوب برخوردار است.
بارندگی ورطوبت وروزهای یخبندان
در تقسیمات اقلیمی، شهر بستك دارای اقلیمی گرم و خشك است. متوسط بارندگی سالانه حدود ۱۰۰ تا ۲۰۰ میلیمتر و دربعضی از سالها كمتر هم می‌شود. حد اكثر بارندگی درماههای تابستان میزان رطوبت بطور چشم گیری افزایش می‌یابد واین امر موجب می‌شود كه هوا دم كرده وطاقت فرسا گردد. ضمن اینكه رطوبت تابستان موجب تشكیل شبنم شحرگاه و مه صبحگاهی شده و به بركت آن گیاهان این منطقه خشك به حیات خود ادامه می‌دهند. در زمستان در برخی مواقع از زمان در قله‌های برخی از كوه‌های شهرستان بست بستك مانند: قله كوه گاه‌بست و قله كوه ناخ یخ می‌بندد، همچنین بر روی آبهایی كه در ظرفهای مكشوف و در اماكن باز گذاشته باشد نیز از شدت سرما یخ می‌بندد.
پوشش گیاهی
اغلب اراضی شهرستان بستك دارای قابلیت مرتعی است ومناسب‌ترین اراضی جهت استفاده‌های مرتعی وبرداشت علوفه محسوب می‌شوند. محدودیتهای عمده این اراضی شیب بسیار تند، فرسایش بسیار زیاد محدودیت عمق خاك، پستی وبلندی وناهمواری، وجود سنگریزه، شوری وقلیائیت، محدودیت آب زیر زمینی وخطرات سیل گیری است كه با عملیاتی همچون حفاظت از حوزه آبخیز، كنترل چرا، رعایت اصول مرتعداری، احیاء وتوسعه مراتع، جلوگیری از فرسایش، تسطیح در قسمت خاكدار، احداث سیستم زهكشی، اصلاح اراضی تاءمین آب مورد نیاز می‌توان تاحد زیادی این مشكلات را رفع نموده وبر توانمندیهای اراضی افزود.
خدمات عمومی و زیر بنایی
باتوجه به تقیسمات سیاسی جدید وتشكیل سه بخش: كوخرد و مركزی و جناح، بستك در شهرستان وقطب بندی سیاسی در منطقه، خدمات عمومی وزیر بنایی توزیع گردیده‌است. مطالعات انجام شده در خصوص نرخ باسوادی شهرستان بستك نشان می‌دهد كه براساس سر شماری عمومی سال ۱۳۷۵ شهرستان بستك دارای ۵/۷۵ در صد نرخ باسوادی در گروه مردان و ۹۲/۶۳ در صد نرخ باسوادی در گروه زنان بوده‌است. آمارهای مربوط به وضعیت آموزش جمعیت روستایی شهرستان بستك گویای این مطلب است كه ۹۴/۶۶ در صد جمعیت ۶ تا ۲۴ ساله شهرستان بستك در سال ۱۳۷۵ در حال تحصیل بوده‌اند. براساس آخرین سر شماری عمومی نفوس ومسكن ۱۳۷۵ خورشیدی جمعیت شهرستان بستك ۴۹۶۷۶ نفر گزارش كرده‌است.
مكانهای تاریخی و مذهبی شهرستان بستك:
آرامگاه شیخ محمد صوفی – تسان
آرامگاه شیخ حمزه ــ دهنگ
آرامگاه شیخ رستم – دهنگ
آرامگاه شیخ كمال الدین بهزاد – دهنگ
آرامگاه سید قطب الدین – دهنگ
آرامگاه بی بی فاطمه قتال – دهنگ
آرامگاه شیخ مفتی – انوه
آرامگاه سید قطب الدین شیدا – انوه
آرامگاه شیخ محمد زنگبار – فتویه
آرامگاه شیخ عبد القاسم حضور – شیخ حضور
آرامگاه سید محمد سید منصور ــ چاه بنارد
آرامگاه سید عامر – چاه بنارد
آرامگاه امام زاده سید كنچی – كنچی
آرامگاه سید محمد ابراهیم شاعر – دهتل
آرامگاه شیخ احمد شیخ راشد ــ بستك
آرامگاه مجموعه دو گنبدان (بقعه شیخ عبدالرحمن بزرگ و ملا اسماعیل و ملا عبدالواحد) ــ كوخرد
آرامگاه سید مظفر سید منصور – كوخرد
گردش گاه ناخری
تفرج گاه نیدان
هفت رشته قنات – دهنگ
پاراو كوخردــ كـوخـرد
تاق نه تا – ناخری (تاخ نه تا – ناخری)
قبرستان تسان
تنب پرگان (تمب پرگان) ــ دهنگ
تنب كوشك – دهنگ
چاهها و كانالهای ساروجی – دهنگ
آسیابهای آبی – تدرویه
آسیابهای آبی دامن – فاریاب
آسیابهای كریكی – بستك
كانال آب معروف به ترنه ـــ دهستان كوخرد
آب گرم (آب باد) تدرویه
آب گرم – فاریاب سنگویه
آب گرم – فتویه
بازاربستك
بر كه آخوند – در شرق انوه
كاروان سرای آخوند – در شرق انوه
كاروانسرای بستك.
كاروانسرای كوردان .
كاروانسرای كوخرد.
كاروانسرای لرد محیا
مسجد ملا محمد نامی – فتویه
مكتب خانه نامی – فتویه
مسجد جامع قدیم بستك ــ بستك
مسجد جامع بستك
مسجد بن نادر ــ بستك
مدرسه مصطفویه بستك – بستك
قلعه شاه بنار – چاه بنارد
قلعه ایلود – ایلود
قلعه سیبه ــ كوخرد
قلعه توصیله ــ كوخرد
قلعه آماج ــ كوخرد
برج گری كوه – كوهیج
حمام خان بستك ــ بستك
حمام سیبه ــ كوخرد
شهرتاریخی ساسانی (شهرسیبه) ــ كوخرد
خانه خان بستك ــ بستك
مجموعه بازار قدیم بستك ــ بستك
سنگ نگاره‌ها – ده تل
دوگنبدان
حمام خانی بستك
مخدان (بستك)مُخدان
آسیاب دومن
كریكی
