روستای مزرعه كلانتر

روستای مزرعه كلانتر از توابع بخش مركزی شهرستان میبد با مختصات جغرافیایی ۵۴ درجه و ۶ دقیقه طول شرقی و ۳۲ درجه و ۱۱ دقیقه عرض شمالی، در ۱۱ كیلومتری جنوب شرقی میبد و ۳۶ كیلومتری شهر یزد قرار گرفته است. این روستا از شمال به مزرعه رفیع آباد و از جنوب به مزرعه قاسم آباد محدود می‌شود. ارتفاع روستای مزرعه كلانتر از سطح دریا در حدود ۱۱۰۲ متر است و اقلیمی گرم و خشك دارد. آب و هوای آن در فصول بهار و پاییز نسبتاً خنك است. روستای مزرعه كلانتر یكی از نقاط تاریخی و ارزشمند استان یزد به شمار می‌آید. در این روستا آثاری از آب انبارهای قدیمی، آسیاب‌های آبی و بقایای قلعة تاریخی به جا مانده است. قدمت این قلعه به دوره‌های پیش از اسلام می‌رسد. مزرعه كلانتر از روزگاران گذشته در مسیر راه‌های تجاری و ارتباطی قرار داشته و به همین جهت واجد ارزش‌های تاریخی و گردشگری است. مردم روستای مزرعه كلانتر به زبان فارسی، با گویش یزدی سخن می‌گویند و پیرو دین زرتشتی هستند. جاذبه‌های گردشگری روستای مزرعه كلانتر در سمت جنوبی شهرستان میبد یكی از نقاط باارزش بافت تاریخی شهرستان میبد است كه از لحاظ توریستی دارای اهمیت خاصی است بسیاری از بناهای موجود در این بافت از لحاظ تاریخی دارای اهمیت فراوانی هستند و در بافت روستا خانه هایی دیده می شود كه بر روی سطح شیب دار به سمت غرب احداث گردیده است و نظام مهندسی خاصی بر این مجموعه حاكم می باشد. خانه های این بافت از لحاظ معماری دارای سبك خاصی است. هر كدام از خانه ها دارای دالان های طولانی است و پلان های دو خانه چنان با هم طراحی شده است كه از فضای پشت بام نمی توان آن ها را از هم تفكیك كرد. مزرعه كلانتر یكی از روستاهای هدف گردشگری استان یزد است و اكثر ساكنین آن پیرو آیین زرتشت می باشند و آب مصرفی كشاورزی مردم روستا از راه قنات تامین می شود و چشمه اصلی روستا از بلندترین نقطه روستا تا آتشكده جریان دارد و چشم انداز روستا از لحاظ اكوتوریستی نیز حائز اهمیت است مزرعه كلانتر از روستاهای جالب توجه و دیدنی استان یزد و شهرستان میبد است فضای روستا جذابیت خاصی دارد و گردشگران بسیاری در ایام تعطیل برای بازدید و گذران اوقات فراغت به آن مراجعه می‌كنند. سبك معماری چهار صفه‌ای خانه‌های خشت و گلی، با بادگیرهای فراز خانه‌ها، چشم‌انداز زیبا و كم نظیری پدید آورده است. درختان توت، پسته و انار، در میان خانه‌ها و در اراضی اطراف، بر زیبایی روستا افزوده و جذابیت آن را دو چندان نموده‌اند. پیرامون روستا را كشتزارهای وسیعی فرا گرفته‌اند، كه در فصل بهار محیطی سرشار از طراوت و چشم‌اندازهای بدیع و دیدنی پدید می‌آورند. گل‌های نرگس و انار هنگام بهار جلوه می‌كنند و بینندگان را مجذوب می‌سازند. تپه ماهورهای بكر پیرامون روستا در بهار، با گل‌های رنگارنگ و گیاهان خودروی بیابانی جذابیت طبیعی روستا را دو چندان كرده‌اند. آب انبارهای قدیمی، آسیاب‌های آبی و قلعه روستا، از جمله آثار تاریخی روستای مزرعه كلانتر می‌باشند. آتشكده روستا و زیارتگاهی كه در نزدیكی آن قرار دارد، از اماكن مقدس و مذهبی روستاست و مردم روستا در این مكان‌های مقدس به نیایش اهورامزدا و برگزاری مراسم مذهبی می‌پردازند. مراسم مردم روستای مزرعه كلانتر به هنگام فرا رسیدن فصل بهار به استقبال عید نوروز می‌روند. آتش‌افروزی در آخرین چهارشنبه سال و چیدن سفره هفت‌سین از جمله مراسم فرا رسیدن فصل بهار است. از مراسم آیینی و جشن‌های خاص روستا می‌توان به موارد زیر اشاره كرد: جشن مهرگان، كه در دهمین روز مهر ماه و همچنین در ۱۰ تیر ماه برگزار می‌شود و ۶ روز به طول می‌انجامد. جشن سده، كه در صدمین روز زمستان برگزار می‌شود و زمستان در این تقسیم‌بندی پنج ماه دارد. جشن دیگان، كه از بزرگترین جشن‌های زرتشتی است و در دهم دی ماه برگزار می‌شود. مردم روستا در این مراسم میوه‌هایی مانند هندوانه، انار، خربزه، سیب، انگور و تنقلاتی از قبیل آجیل، شیرینی و شربت تهیه می‌كنند و تا پاسی از شب به جشن و شادی می‌پردازند و شب را نیز با نیایش به سپیده می‌رسانند. فروردین گاه، از دیگر جشن‌های بزرگ زرتشتیان است، كه در دهم فروردین برگزار می‌شود. پوشاك مردم روستای مزرعه كلانتر از پوشاك محلی نیز استفاده می‌كنند. پوشاك مردان شامل سربند، پیراهن زیر و پیراهن رویی، شلوار و كلاه است. زنان نیز از كلاهك (لچك)، پیراهن زیر (سدره)، پیراهن رویی، روسری (مكنی)، شلوار و كفش استفاده می‌كنند. صنایع دستی و سوغات مهم‌ترین صنایع دستی مردم روستای مزرعه كلانتر، انواع بافته‌های سنتی است. سوغات این روستا شامل پسته، انار و توت است. از معروف‌ترین خوراكی‌های محلی روستای مزرعه كلانتر می‌توان به انواع نان‌های محلی و نوعی حلوا اشاره كرد كه با آرد، روغن فراوان و شیرة توت تهیه می‌شود.

منبع : صداو سیمای مركز یزد