والك با نام علمی (Allium) گیاهی است پایا به ارتفاع ۲۵تا ۵۰ سانتی متر با پیاز كشیده به رنگ سفید مایل به زرد و دو یا سه برگ بیضوی شكل و نوك تیز ، ساقه ضخیم و گلدار آن كم و بیش سه وجهی است.
طرز تهیه والك پلو و كوكوی والك
و در انتها به چتری شامل ۱۵تا ۲۵ گل ختم می شود .كه هر كدام به پهنای یك و نیم سانتی متر به شش گلبرگ سفید یا صورتی ختم میشود. والك یكی از گونههای سیر و به اصطلاح نوعی سیركوهی است كه با نامهای پیاز خرسی، سیر جنگلی، سیر خرس از آن یاد میشود، بسیار ملایمتر و شیرینتر از سیر معمولی است و بیشتر مصرف دارویی دارد. بوی آن شبیه پیاز است. قسمت مورد استفاده والك برگ گیاه جوان و بندرت از برگ گیاه خشك شده یا عصاره آن است.
طرز تهیه والك پلو و كوكوی والك
از نظر تركیبات شیمیایی، والك دارای اسانس، شامل تركیبات گوگردی است. والك برای تصفیه خون بسیار مفید است و در ناراحتیهای هاضمه كمك میكند و خواص پیاز آن تا حدود زیادی شبیه سیر است و همانطور در كاهش فشار خون و رفع تصلب شریانها مفید است.والك در موارد دیگر نظیر اسهال، اتساع رودهای، آنفلوانزا، برونشیت، بیماری اسهال خونی از نوع آمیبی و سیاه سرفه به كار می رود.
والك با انبساط ملایم عروق خونی سبب كاهش فشار خون میشود. مصرف گیاه والك باعث كاهش قند و پیشگیری از افزایش فشار خون در مبتلایان به دیابت میشود.چنانچه بر روی پوست مالیده شود باعث قرمزی پوست میشود. همچنین در استعمال خارجی برگهای له شده آن برای بیماریهای پوستی اثر مفید دارد. سیر كوهی برای كسانی كه تنگی عروق دارند و همچنین برای سرگیجه بسیار مفید است. این گیاه ضد عفونی كننده قوی است، به هضم غذا كمك می كند و ضد كرم معده و كرم كدو است.
والك كوهی سرشار از كلسیم و انواع ویتامینهای نافع بدن است. والك را در فصل بهار میچینند . برای فصول دیگر به دو روش فریز كردن و یا خشك كردن نگهداری میكنند. در صورتی كه بخواهید سبزی والك را خشك كنید، حتماً باید به روش سایه خشك عمل كنید.
مواد لازم برای ۴ نفر:
برنج : ۴ پیمانه سر خالی یا ۵۰۰ گرم
والك : ۵۰۰ گرم
روغن : ۱۰۰ گرم
نمك : به مقدار لازم
سماق و زعفران: به مقدار دلخواه
طریقه تهیه
برنج را به همراه نمك خیس میكنیم. والكها رو پس از پاك كردن خوب بشویید و داخل آبكش بریزید تا آب اضافی آن گرفته شود. با توجه به اینكه والكهای كوهی برگهای لطیف و كوتاهی دارند، میتوانید آنها را به صورت درسته استفاده كرد. در غیر این صورت والكها رو كمی درشتتر از سبزی پلو خرد میكنیم.
ظرفی آماده كرده و نیمی از حجم اون رو از آب پر میكنیم و روی گاز قرار میدهیم. بعد از جوش آمدن آب، برنج خیسخورده رو داخل آب میریزیم. وقتی كه برنج نیمپز شد، والكها رو به اون اضافه و میگذاریم تا همزمان با برنج چند جوش دیگه بخوره. برای این منظور ۲ الی ۳ دقیقه زمان كافیست. حالا برنج را به همراه والك آبكشی كرده یه آب روغن به اون میدهیم و می گذاریم تا پلو دم بكشد.
طرز تهیه والك پلو و كوكوی والك
نكته ۱: با توجه به اینكه والك، سبزی بسیار لطیفیست، طولانیتر شدن مدت پختش تو آب، باعث له شدن اون میشه، پس قبل از اضافه كردن والك، از نیمپز شدن برنج مطمئن شوید.
نكته ۲: بعضی افراد در قدیم، والك پلو را با سماق و زعفران دم میكردند، به این شكل كه هنگام انتقال مخلوط برنج و والك به قابلمه، در لابهلای برنج مقداری سماق و زعفران هم میپاشیدند.
نكته ۳: این غذا از قدیمالایام معمولا بدون گوشت پخته میشده ولی در صورتی كه به مصرف پروتئینهای حیوانی به همراه غذا عادت دارید، میتوانید آن را به همراه ماهیچه پخته شده یا كوفته ریزه سرخ شده دم كنید و میل كنید، اما ما اینجا قصد داریم اون رو با كوكوی والك سرو كنیم.
نكته ۴: از خیس كردن طولانی مدت والك در آب طی مراحل شستوشوی آن پرهیز كنید. رایجترین روش برای نگهداری طولانیمدت والك، فریز كردن آن است؛ در نتیجه والك را پس از شستوشو به صورت درسته یا خردشده فریز كنید یا برای نگهداری طولانی مدت از روش خشك كردن در سایه استفاده كنید.
نكته ۵: برای پخت والك پلو به جای آبكش كردن از روش كته كردن نیز میتوان استفاده كرد. برای این منظور برنج را مانند روش معمول پخت كته، به همراه آب بپزید. هنگامی كه آب برنج تقریبا تمام شد، والك را به برنج اضافه كرده و با برنج مخلوط كنید. سپس این مخلوط را مانند كته معمولی دم كنید.
كوكوی والك
مواد لازم
والك : ۳۰۰ گرم
تخم مرغ : ۴ عدد
گردو: خرد شده ۳ قاشق غذاخوری
زرشك : ۲ قاشق غذاخوری
نمك و فلفل : به میزان دلخواه
ادویه : به میزان لازم
روغن هم برای سرخ كردن : به میزان لازم
طریقه تهیه
اول از همه والكها رو پاك میكنیم و بعد میشوییم و در آخر هم خرد میكنیم (حواستون باشه كه زیاد نباید خردش كرد چون لیز میشود، بهتراستكه از سبزی خرد كن استفاده كنید.)
بعد كه خورد كردیم تخم مرغها رو اضافه كرده و خوب مخلوط میكنیم تا یكدست بشه و تخم مرغها كف كنه بعد گردو و زرشك كه از قبل خیس كردیم رو با ادویهجات اضافه كرده و مخلوط میكنیم. شاید لازم باشد كه یكی دو قاشق آرد هم به مخلوط اضافه كنید.
داخل یك ماهی تابه رو روغن ریخته و مایع رو داخلش میریزیم. مواظب باشید كه مواد خوب كف ماهی تابه را بپوشاند. حالا درب ماهیتابه رو میگذاریم تا یك طرف كوكوبگیرد بعد میتوانیم برش بزنیم و طرف دیگرش را سرخ كنیم و یا اگر ماهیتابهشما ین اجازه رامیدهد كه كامل برش گردانید كه چه بهتر.