ریپورتاژ آگهی
منطقه حفاظت شده هفتاد قله

منطقه حفاظت شده هفتاد قله

منطقه هفتاد قله به دلیل شرایط خاص جغرافیایی و پوشش گیاهی انبوه و وفور جانوران وحشی قابل شكار، همواره یكی از تفریحگاه‌های تاریخی ایران و از زمان‌های قدیم مورد توجه بوده است.
  • 1400/11/13
  • استان : مرکزي
  • شهر : محلات
  • دسته : مناطق حفاظت شده ایران
آدرس : منطقه حفاظت شده هفتاد قله در ۲۵ كیلومتری شرق اراك، ۱۵ كیلومتری شمال غربی محلات، ۳۰ كیلومتری شمال خمین و ۳۵ كیلومتری شمال غربی دلیجان واقع شده است.
تلفن : 66059000-021

منطقه حفاظت شده هفتاد قله در ۲۵ كیلومتری شرق اراك، ۱۵ كیلومتری شمال غربی محلات، ۳۰ كیلومتری شمال خمین و ۳۵ كیلومتری شمال غربی دلیجان واقع شده است.

منطقه هفتاد قله به دلیل شرایط خاص جغرافیایی و پوشش گیاهی انبوه و وفور جانوران وحشی قابل شكار، همواره یكی از تفریحگاه‌های تاریخی ایران و از زمان‌های قدیم مورد توجه بوده است. منطقه هفتاد قله در دوران قاجاریه، یكی از شكارگاه‌های پادشاهان قاجار محسوب می‌شده و وجود سنگ‌نوشته‌های باقی‌مانده در دیواره‌های صخره‌ای دره چكاب، بیانگر شكار صدها قوچ و میش در یك روز می‌باشد. حدود ۶۲ كتیبه در كوه‌های هفتاد قله حك گردیده است كه تاریخ تعدادی از آن‌ها به ۴۰۰ سال قبل می‌رسد و در برخی از آن‌ها ذكری از سرسبزی و وفور شكار درج شده است.

مجموعه‌ای از كاركردهای اكولوژیكی و ارزش‌های بی‌نظیر اكوسیستم كوهستانی و دشتی منطقه هفتاد قله سبب شد تا این منطقه در شمار مناطق حفاظت شده استان مركزی قرار گیرد. در سال ۱۳۴۹ خورشیدی محدوده‌ای از این منطقه شامل كوه‌های هفتاد قله، بره زرد و سیبك، توسط سازمان شكاربانی و نظارت بر صید به عنوان «منطقه شكار ممنوع» اعلام گردید و پس از آن در سال ۱۳۵۳ خورشیدی با اضافه شدن نواحی و كوه‌های دیگری توسط سازمان حفاظت محیط زیست به این منطقه، عنوان «منطقه حفاظت شده هفتاد قله» را به خود گرفت.

منطقه حفاظت شده هفتاد قله با مساحت ۸۱۱۲۵ هكتار، دارای آب و هوای نیمه خشك است. از خصوصیات عمده این آب و هوا بارندگی مداوم در فصل زمستان، تابستان‌های گرم و كم‌باران و وجود دو فصل مجزای خشك و مرطوب در طول سال است.

منطقه حفاظت شده هفتاد قله دارای پوشش گیاهی غنی و به ویژه درختان كهنسال است و در كوه‌های اطراف آن درختچه‌های بزرگ و كوچك وجود دارد. در بررسی فلور منطقه هفتاد قله در سه دوره رویش كامل، ۲۰۵ گونه از گیاهان نهاندانه شناسایی شده‌اند. این گونه‌ها به ۱۵۳ جنس از ۴۱ خانواده تعلق دارند. بیشترین تنوع گونه‌ای در این منطقه به ترتیب مربوط به خانواده‌های كاسنی، نعناع، شب‌بو، گندمیان، چتریان پروانه‌آسا، میخك، گاوزبان، لاله، میمون و آلاله می‌باشند. گروهی از گونه‌های گیاهی منطقه حفاظت شده هفتاد قله دارویی و معطر بوده كه مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از شیرین بیان، سوسن بر، كاكوتی، مریم نخودی، شریر، شاتره، ریواس، آلاله، بومادران، درمنه صخره، شكرتیغال، ‌شنگ، خاكشیر، منداب،‌ ازمك، چشم خروس دانه ریز، خوشك، چتر گندمی، بذرالبنج، كمای ایرانی و شمدانی.

تنوع جانوری در این منطقه بسیار زیاد بوده و متشكل از پستانداران، خزندگان، دوزیستان، بی‌مهرگان و … می‌باشد.

منطقه هفتاد قله زیستگاه بسیار ارزشمند و مناسبی است برای پستانداران بزرگ بومی ایران كه در مناطق استپی مركزی ایران زیست می‌نمایند كه از جمله آن‌ها می‌توان به كل و بز (پازن)، قوچ و میش، آهو و گراز اشاره نمود. در واقع پازن منطقه هفتاد قله، نماد محیط زیست طبیعی استان مركزی است.

برخی از گوشتخواران كه از جایگاه اكولوژیكی والایی در رأس هرم غذایی برخوردارند نیز در این منطقه زندگی می‌كنند كه می‌توان از گرگ،‌ شغال، روباه، كفتار، گربه وحشی،‌ رودك و پلنگ نام برد.

در ایران ۵۰۲ گونه پرنده شناسایی شده‌ است كه ۷۱ گونه از ۲۶ خانواده آن در منطقه هفتاد قله زندگی می‌كنند و ۶۲ درصد از آن‌ها مهاجر و بقیه بومی منطقه می‌باشند. از میان پرندگان شكارچی در این منطقه حفاظت شده،‌ دلیجه، عقاب طلایی و سارگپه بومی منطقه بوده و شاهین، هما و ‌سنقر گندمی مهاجر می‌باشند.
شرایط اقلیمی خشك و پوشش گیاهی بوته‌ای منطقه هفتاد قله محیط مناسبی برای زیست انواع خزندگان می‌باشد. از راسته لاك‌پشت‌ها یك گونه لاك‌پشت مهمیزدار در دشت‌ها و دامنه‌های این منطقه زندگی می‌كند. راسته سوسمارها شامل ۸ خانواده و ۱۱۲ گونه هستند كه به جز لوس مار و بزمجه بقیه نام فارسی ندارند و آن‌ها را سوسمار یا مارمولك می‌نامند.

دوزیستان منطقه را گونه‌هایی از قورباغه‌ها و وزغ تشكیل می‌دهند كه عمدتاُ در آب‌های راكد اطراف روستاها و چشمه‌های منطقه یافت می‌شوند.

چشم‌اندازهای زیبا، تنوع و شگفتی جوامع گیاهی و زیست انواع گوناگون جانوران، این منطقه را به یك موزه و آزمایشگاه طبیعی برای علاقه‌مندان به طبیعت و علوم زیستی بدل نموده است به طوری كه همه ساله شمار بسیاری از علاقه‌مندان، محققین و دانش‌پژوهان رشته‌های مختلف از این منطقه بازدید می‌نمایند (البته پس از دریافت مجوز از اداره كل حفاظت محیط زیست استان مركزی).

 

منطقه حفاظت شده هفتاد قله-eRncQo9yX4

منطقه حفاظت شده هفتاد قله-6cggRb9APs

منطقه حفاظت شده هفتاد قله-mJGGcvpKl5

منطقه حفاظت شده هفتاد قله-qvfVPbZ7en

منطقه حفاظت شده هفتاد قله-11uA1Hxa3O

منطقه حفاظت شده هفتاد قله-ctHkj0xBkZ

منطقه حفاظت شده هفتاد قله-4rXguwt2jD

منطقه حفاظت شده هفتاد قله-3fSgQSPpEo