دیدنی های آق قلا
آققلا شهری زیبا در شمال استان گلستان و در كنار رودخانه گرگان واقع شده است. این شهرستان از شمال به كشور تركمنستان، از جنوب به شهرستان گرگان و علی آباد از شرق به شهرستان گنبد و از غرب به شهرستان بندر تركمن و گمیشان محدود می شود. رودخانه اترك درست در حد مرزی ایران و تركمنستان از شمال این شهرستان عبور می كند.
بر اساس مستندات تاریخی این شهر توسط شاه عباس در سال 1020 هجری قمری بنا شده است. نام قدیمی این شهر مبارك آباد، اسپی دژ یا دژ سفید (اسپی در زبان مازندرانی (طبری) به معنای سفید میباشد) بوده است و در زمان حكومت پهلوی به پهلوی دژ تغییر نام یافت و امروز به نام آققلا كه برگرفته از زبان تركمنی و به معنای قلعه سفید می باشد؛ نام گرفته است.
پل تاریخی آق قلا
وجود پلی كهنه در بنای آجری آق قلا كه از زمان صفویان بر رودخانه گرگان بنا شده و ناصر الدین شاه عكسی از این پل دو مناره برداشته است. كه در حال حاضر این مناره ها دیده نمی شوند و پل جدیدی بر روی این رودخانه ساخته شده است و خبری از پل قدیمی آق قلا نیست.
این پل محل رفت و آمد افراد این شهرستان می باشد كه آثار تاریخی محسوب می شود، و دارای پنج چشمه با ساختمان قدیمی بوده كه تعمیرات در آن صورت گرفته شده است. ارتفاع این پل به ۱۰ متر و طولش به سی و پنج متر با عرض چهار متر می باشد و در ۱۷ كیلومتری شمال گرگان قرار دارد. پل قدیمی آق قلا طول ۷۰ متر داشت و عرض ۳۰ متری و ارتفاع تقریبی ۱۴ متری از سطح آب داشته است. كه یك نمونه تاریخی و فوق العاده در این منطقه بوده و به شماره ثبت ۹۱۹ است.
دیواره سد اسكندر آق قلا
دیوار دفاعی سد اسكندر كه مسافتی ۱۷۰ كیلومتری دارد در منطقه ای بوده كه نگهداری درست از آن نشده و خراب فرسوده شده است و از جاهای دیدنی آق قلا می باشد. این دیوار در گذشته نام های زیادی از قبیل؛ سد انوشیروان، سد اسكندر، سد قزل آلان و سد فیروزه و مار سرخ بوده كه طی دوره های مختلف اسم ها نسبت داده شده است. بعد از گذشتن از شمال آق قلا به طرف گنبد كاووس كه از سمت شرق دریای خزر گمیشان می باشد راه ادامه دارد تا شمال شهر كلاله كوه های پیش كمر كه منتهی می گردد.
سد وشمگیر از جاهای دیدنی آق قلا
سد وشمگیر در فاصلهٔ ۶۲ كیلومتری شمال شرق گرگان و در محلی بنام سنگر سوار بر روی رودخانهٔ گرگان احداث شده است. فاصله آن تا ساحل دریای خزر ۷۰ كیلومتر و تا مرز بین ایران و تركمنستان ۲۴ كیلومتر است .
این سد دارای یك مخزن اصلی با طراحی اولیه ۶۰ میلیون مترمكعب و سه منبع ذخیره است كه ذخیره اول با ظرفیت ۱۸ میلیون مترمكعب، همزمان با احداث سد، تعبیه و ساخته شده است و ذخیره دوم با ظرفیت ۱۲ میلیون مترمكعب در سال ۱۳۶۳ احداث و ذخیره سوم با ظرفیت ۶ میلیون مترمكعب است. هدف اولیه احداث سد، تنظیم و تقسیم ۳۲۵ میلیون مترمكعب آب زراعی سالانه برای آبیاری ۲۵۰۰۰ هكتار اراضی تحت كشت است.
گل افشان قارنیارق
یكی از جاهای دیدنی آق قلا این پدیده خارق العاده و طبیعی اثر آتش فشانی می باشد كه سالیان قبل در گذشته از دهانه آن به جای مواد مذابی آتش گل و گاز بیرون آمده است.
این آتشفشان فرسوده و پیر واقع در تپه ای مخروطی قرار دارد كه منشا گاز های گل افشان به صورت گازی و نفتی تامین می شود. شباهت زیادی كه گل افشان با آتشفشان ها دارد دلیلی برای این نامگذاری شده كه دهانه آن به قطر ۶۰۰ متر می باشد. معنای كلمه قارنیارق تركمنی است كه در این زبان یعنی شكم پاره یا مكانی كه شكم زمین از هم پاره شده باشد.
تالاب اینچه آق قلا
از دیدنیهای طبیعی آق قلامیتوان به تالاب اینچه كه در ۲۳ كیلومتری شمال شهرستان آق قلا قرار دارد، اشاره كرد كه از جاهای دیدنی آق قلا می باشد. در قسمت غرب تالاب، گلفشان اینچه قرار دارد كه از جذابیت توریستی بالایی برخوردار است. این تالاب محل زیست پرندگان مهاجر گوناگونی چون فلامینگوها، قوها، غازها، حواصیل و… است.
از ماهیان این تالابها نیز میتوان به كولی، اورنج، سیم پرك و شیشه ماهی اشاره كرد كه فصل صید آن طبق مجوز اداره محیط زیست گنبد از ۱۵ اردیبهشت تا ۱۵ اسفندماه هر سال میباشد.از آنجا كه این مجموعه تالابها و مردابها دارای راههای دسترسی، محوطه های اطراق، چشم اندازهای دشتی، مرغزارهای وسیع و پرندگان بومی و مهاجر، همچنین استفاده های طبی میباشند، قابلیتهای فوق العاده ای را برای ایجاد یك كانون تویستی فراهم میكنند.