سنگ سوراخ فردوس
سنگ سوراخ در بالای كوهی به همین نام قرار دارد. در واقع حفرهای بزرگ است كه بهدلیل فرسایشهای آبی در سنگهای آهكی بهوجود آمده است. در نزدیكی این كوه، غار آبی سنگ سوراخ و تپههای شنی هم قرار دارد كه برای ورزشهای بیابانی مثل موتورهای چهارچرخ گزینه مناسبی است.
قنات بلده فردوس
بلده در شهر فردوس، جزو میراث ایرانی است كه در یونسكو ثبت شده است. قنات بلده، از جاهای دیدنی خراسان جنوبی، یادگار دوران ساسانی است و همچنان به زمینهای كشاورزی اطراف آبرسانی میكند. جالب است بدانید:
1.در مسیر خروجی آب قنات، طبیعت بكر و سرسبزی وجود دارد.
2.در مسیر قنات، آسیاب و حمام وجود دارد كه تنها آسیاب قرایی فعال است و یك ایستگاه گردشگری است
چشمه معدنی آب ترش قاین
خراسان جنوبی را میتوان قطب چشمههای معدنی دانست. چشمه آب ترش در شهر قاین نیز بسیار معروف است. جالب است بدانید:
1.آب این چشمه معدنی زلال و شفاف است.
2.آب ترش قاین بعد از مدتی تغییر رنگ داده و تیره میشود.
مردم محلی از آب ترش معدنی برای تهیه نان كماچ استفاده میكنند.
از دیگر چشمههای معدنی در خراسان جنوبی میتوان موارد زیر را نام برد:
- چشمه آب معدنی تناك
- چشمه آب معدنی سیاهدره
- چشمه آب معدنی كُلوته
دره كال جنی
از دیگر نقاط دیدنی خراسان جنوبی، دره بین شهر طبس و روستا اطمیغان است كه به دلیل شكل ظاهری سنگها و صخرههای آن مورد توجه گردشگران قرار گرفته است. فرسایش تدریجی آب رودخانه، دره را با ویژگیهای زیر شكل داده است:
1-سنگهای پرپیچ و خم
2-شیارهای عمیق بین سنگها
چشمه مرتضی علی
از دیگر مناطق دیدنی خراسان جنوبی در روستای خرو در نزدیكی طبس است و چشمه مرتضی علی نام دارد. چشمهای در دل كویر كه توجهها را به خود جلب میكند. جالب است بدانید:
- این چشمه در دامنههای غربی كوهستان «شتری» قرار دارد.
- این چشمه از سه چشمه اصلی و چند چشمه فرعی تشكیل شده است.
- چشمههای قنبر و آبگرم مرتضی علی در بالادست با چشمه جعفری در پایین دست كوه یكی میشوند.
كویر حلوان
حلوان میان دوستداران طبیعت، جایگاه ویژهای دارد. جالب است بدانید این كویر شكل مثلثی دارد و راس آن در بخش شرقی واقع شده است. خوب است بدانید:
1-بیشترین ارتفاع تپههای شنی در بخش شرقی است كه به حدود ۸۰ متر میرسد.
2-هر چه به سمت غرب بروید، ریگ درهها را بیشتر میبینید.
3-ریگدرهها در نهایت به ارتفاعات كوهستانی میرسند كه بسیار تماشایی است.
4-گونههای متنوعی از حیوانات و گیاهان بیابانی در آن وجود دارند.
تلاقی ریگ دهها و ارتفاعات كوهستانی در حلوان، منظرهای بسیار تماشایی است.
همچنین میتوانید از تفریحات هیجانانگیز كویر حلوان هم استفاده كنید. تفریحاتی همچون:
- شتر سواری
- حمام شن
- رصد ستارگان
- سافاری
- كویرنوردی
كویر حیدرآباد نهبندان
حیدر آباد نهبندان در كویر لوت قرار دارد. این منطقه جاذبههای گردشگری فراوانی دارد. از جمله:
- مسابقات رالی
- تیوب سواری
- سافاری
جالب است بدانید كانیهای معدنی و آهن موجود در تپهها، برای بدن مفید هستند و به طور كل تجربه حضور در كویر نهبندان، بسیار لذتبخش خواهد بود.
قلعه شاهدژ نهبندان
این اثر باستانی متعلق به دوران ساسانیان، در كوهستانی نزدیك نهبندان قرار دارد. قلعه شاهدژ كاملا به دشتها و روستاهای اطراف اشراف دارد و دو سبك معماری بدون ملات و با ملات در آن به چشم میخورد.
روستای ماخونیك
ماخونیك معروف به شهر لیلی بوتها یا سرزمین آدم كوتولهها بوده است. دلیل نامگذاری هم احتمالا به قد كوتاه اهالی روستا در گذشته باز میگردد. این روستا شگفتیهای بسیاری دارد:
- خانههای كوچك و در كنار هم بدون حیاط، ایوان و حتی پنجره.
- بیشتر خانهها یك اتاق دارد كه مستقیم به كوچههای باریك و تنگ وصل میشود.
- برخی اتاقها چهارگوش، برخی نیم دایره و برخی مثلثی و به صورت نامنظم ساخته شدهاند
روستای نایبند
اگر میخواهید یك روستای كویری زیبا را ببینید، حتما سری به نایبند بزنید. یك روستای كوهستانی در دل كویر لوت.
1-قدمت روستای نایبند به دوران پیش از اسلام میرسد.
2-معماری خانهها شكلی متراكم دارد و مرز بین آنها مشخص نیست.
3-خانهها بهصورت پلكانی روی یكدیگر هستند و منظرهای دیدنی به وجود آوردهاند.
سد كریت
سد كریت، از جاذبههای گردشگری معروف در طبس به شمار میرود. جالب است بدانید حتی زلزله هفت ریشتری هم نتوانسته آن را تكان دهد. این جاذبه شگفتانگیز خراسان جنوبی از قرون وسطی به جا مانده است.
سد بند دره
بند دره یادگار اوخر دوران زندیه است و چون آب آن از دره بالا و پایین عبور میكند، به این نام مشهور شده است. این بند تاریخی در بیرجند قرار دارد و در فهرست آثار ملی كشور ثبت شده است.
بند دره بزرگترین بند شهرستان بیرجند است.
باغ گلشن
باغ گلشن در طبس، یادگار دوران زندیه است و جاذبه گردشگری معروفی در این شهر به شمار میرود. در ادامه با ویژگیهای آن بیشتر آشنا خواهیم شد:
- پلان باغ به شكل مربع است.
- استخر بزرگی با 3 فواره در میان باغ وجود دارد.
- یك عمارت اصلی با دو طبقه دارد.
- طبقه اول عمارت، تالار با ایوانی رو به باغ دارد.
باغ اكبریه
اكبریه یكی از باغهای زیبای بیرجند است كه مربوط به اواخر دوران زندیه و اوایل قاجار است. كمی با این باغ زیبا بیشتر آشنا شویم:
- این باغ با الگوی كاملا ایرانی در فهرست میراث جهانی یونسكو ثبت شده است.
- استخر بزرگی فضای باغ را احاطه كرده است.
- منبتكاری، مشبككاری و گچكاری در تزئینات آن به چشم میخورد.
- تنوع گونههای گیاهی و صدای گوشنواز جوی آب، باغ را باطراوت كرده است.
ارگ كلاهفرنگی بیرجند
كلاه فرنگی از اماكن دیدنی خراسان جنوبی به شمار میرود. قدمت ارگ كلاه فرهنگی شهرستان بیرجند به دوران قاجار برمیگردد. خوب است است بدانید این ارگ با نامهای زیر هم شناخته میشود:
1.ارگ حسام الدوله
2.قصر بی بی عروس (برای نمای سفید و زیبای آن)
3.ارگ سركار
كمی هم با معماری این اثر ملی آشنا شوید:
- عمارتی با سقف مخروطی در 6 طبقه است.
- در حال حاضر دو طبقه آن قابل استفاده است.
- حوضخانه با كاربندیهای لانهزنبوری، مقرنس و گلدان تزئین شده است.
آرامگاه بزرگمهر قاینی
بزرگمهر قاینی، از شعرای قرن چهارم و پنجم است كه هماكنون آرامگاه او تبدیل به یك نمونه گردشگری در شهر زعفران ایران، قاین، شده است. علاوه بر آرامگاه، از دیگر مكانهای دیدنی خراسان جنوبی در شهر قائن هم بازدید كنید:
- قلعه چهل دختر
- غار خونیك
- آرامگاه شیخ ابوالمفاخر
- قلعه كوه قائن
- دژ زیرزمینی نیك
- بنای رباط چاهك
- بنای حمام كارشك
قلعه فورگ
قلعه فورگ در روستایی به همین نام قرار دارد و یادگار دوران نادرشاه است. جالب است بدانید فضای داخلی قلعه از شرق به غرب، سه بخش دارد:
1-قسمت اول محل زندگی خدمه، انبار آذوقه و محل نگهداری حیوانات اهلی بوده است.
2-قسمت دوم نظامیان و نگهبانان زندگی میكردند. (محل نگهداری تداركات نظامی)
3- قسمت سوم محل زندگی حاكم و اطرافیانش بوده است.
كنسولگری انگلیس در منظریه
از دیگر نقاط دیدنی خراسان جنوبی، كنسولگری سابق انگلیس در روستای منظریه شهرستان بیرجند است. یك عمارت تاریخی و زیبا كه هنوز فعال است و شامل بخشهایی همچون:
- قسمت عمارت نشیمن
- منزل مستخدمین
- گاراژ و صحن حیاط دارای حوض
- عمارت اجزای دفتری و زمین تنیس
قلعه بیرجند
قدمت این قلعه به دوران صفوی برمیگردد و بر تپهای در شمال غربی بیرجند قرار گرفته است. جالب است بدانید، قلعه قبلا كاربرد نظامی داشته و اشراف كاملی به بافت جدید و قدیم شهر دارد. همچنین با نامهای زیر شناخته میشود:
- قلعه ته ده
- قلعه پایینشهر
- دژ بیرجند
در ادامه، آدرس هر یك از این جاذبههای گردشگری خراسان جنوبی را در جدول زیر لیست كردهایم.
نام جاذبه |
آدرس |
سنگ سوراخ فردوس |
خراسان جنوبی، سی و پنج كیلومتری غربی شهر فردوس |
قنات بلده فردوس |
خراسان جنوبی، مسیر فردوس به گناباد، چشمه ماهی فردوس |
چشمه معدنی آب ترش قاین |
خراسان جنوبی، ده كیلومتری جاده قاین به گناباد |
دره كال جنی |
خراسان جنوبی، جاده طبس – بشرویه، دوراهی استخرِ شاعر، روستای فشاه |
چشمه مرتضی علی |
خراسان جنوبی، طبس، روستای خرو، چشمه مرتضی علی |
كویر حلوان |
خراسان جنوبی، 90 كیلومتری شمال غربی طبس، روستای حلوان |
كویر حیدرآباد نهبندان |
خراسان جنوبی، هفتاد كیلومتری جنوب نهبندان |
قلعه شاهدژ نهبندان |
خراسان جنوبی، 6 كیلومتری شرق نهبندان، نزدیكی روستای خوانشرف |
روستای چنشت |
خراسان جنوبی، شهرستان سربیشه، دهستان نهارجان |
روستای ماخونیك |
خراسان جنوبی، دهستان دُرُح و در ۷۸ كیلومتر سربیشه و ۱۲۵ كیلومتری جنوب شرق بیرجند |
روستای نایبند |
خراسان جنوبی، ۲۱۰ كیلومتری جنوب طبس، كنار جاده طبس-راور |
سد كریت |
خراسان جنوبی، شهرستان طبس، روستای كریت |
سد بند دره |
خراسان جنوبی، شهرستان بیرجند، پنج كیلومتری انتهای خیابان مدرس بیرجند |
باغ گلشن |
خراسان جنوبی، طبس، بلوار معلم |
باغ اكبریه |
خراسان جنوبی، بیرجند، انتهای بلوار معلم |
ارگ كلاه فرنگی |
خراسان جنوبی، شهرستان بیرجند |
آرامگاه بزرگمهر قاینی |
خراسان جنوبی، قائن، آرامگاه بزرگمهر قاینی |
قلعه فورگ |
خراسان جنوبی، صد و هفت كیلومتری جنوب شرقی بیرجند، روستای فورگ، دامنه كوه مومنآباد |
كنسولگری انگلیس |
خراسان جنوبی، بیرجند، منظریه، كنسولگری انگلیس |
قلعه بیرجند |
خراسان جنوبی، بیرجند، خیابان جمهوری |