بنای معروف به كشتارگاه در ضلع جنوب غربی شهرستان زنجان و در جاده كمربندی زنجان واقع گردیده است. این بنا با فاصله ی تقریبی ۷۰۰ متر از زنجان رود قرار گرفته است.
موقعیت فعلی
این بنا در محله ی قدیمی معروف به توپ آغاجی در ضلع جنوب غربی شهر قرار گرفته است كه منتهی به خیابان كمربندی خیام می شود.
پیشینه بنا
بنای كشتارگاه از جمله بناهای عام المنعه بوده است كه توسط اولین شهردار زنجان، مرحوم علی اكبر توفیقی ساخته شد. از آنجا كه این بنا در دورهی شهرداری ایشان كه از سال ۱۳۰۰الی ۱۳۱۰ بوده است ، ساخته شده است بنابراین این بنا، مربوط به اواخر دوره قاجار و اوایل پهلوی اول می باشد.
مشخصات بنا
بنای مزبور به دستور آقای علی اكبر توفیقی (شهردار وقت) ساخته شد. در سال های بعد این بنا با عنوان فرهنگسرا و جهت انجام امور فرهنگی مورد استفاده قرار گرفت. لذا تغییراتی در بنا نیز به وجود آمد. در حال حاضر اداره كل میراث فرهنگی استان زنجان با انجام ساخت و ساز و تغییرات در یكی از سالن ها (سالن شمالی ) و تغییر كاربری قبلی، از آن به عنوان ساختمان اداره متبوع بهره برداری می كند. تنها قسمتی از بنا كه به فرم قدیمی خود و بدون هیچ گونه دخل و تصرفی پابرجا و محفوظ مانده است سالن شماره ۲ است كه نشانگر معماری عصرخویش است.
نوع بهره برداری
در حال حاضر این بنا به عنوان ساختمان واحد معاونت میراث فرهنگی و واحد معاونت گردشگری مورد استفاده قرار می گیرد.
عوامل تزئینی بنا
از جمله عوامل تزئینی در بنا استفاده از مصالح آجر و به كارگیری طاق و تویزه و تنوع در آجرچینی طاق هاست. البته با توجه به كاربرد چوب در بنا از تزئینات گره كاری نیز به عنوان عامل تزئین چوب استفاده شده است.
كشتارگاه زنجان به تاریخ ۲۷/۱۱/۱۳۷۸ و به شماره ۲۵۹۲ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
