ممقان

ممقان یكی از شهرهای استان آذربایجان شرقی است كه در بخش ممقان شهرستان آذرشهر واقع شده‌است. جمعیت این شهر در سال ۱۳۸۵ خورشیدی بالغ بر ۱۲۵۷۶نفر بوده‌است كه از این جهت بیستمین شهر پرجمعیت استان محسوب می‌گردد. تاریخ بنیاد ممقان دقیقاً معلوم نیست؛ ولی قدمت زاویه «باباجابر» -كه قدیمی‌ترین اثر تاریخی این شهر محسوب می‌گردد- به سده هفتم هجری می‌رسد. از آثار تاریخی ممقان می‌توان به «آرامگاه پیرحیران»، «مسجد حاجی‌یعقوب» و «بیجووور» اشاره كرد. «آشاقی كوچه»، «امشج»، «یوخاری محله» و «مزیدلو» از مهم‌ترین محله‌های این شهر به‌شمار می‌روند.

مردم
هم‌اكنون بیش‌ترِ مردم ممقان به كشاورزی، دامداری و پخت و فراوری نخود مشغول هستند و جو، خربزه، زردآلو، گندم، نخودچی و هندوانه از عمده‌ترین محصولات كشاورزی این شهر محسوب می‌شوند. همچنین «سوزن‌دوزی»، «جاروبافی» و «قالی‌بافی» نیز از مهم‌ترین صنایع دستی این شهر به‌شمار می‌روند. از جمله مشاهیر شهر ممقان می‌توان به «شیخ محمدحسن ممقانی»، «ملایوسف ممقانی» و «آیت‌الله ممقانی» اشاره كرد.

اماكن مهم
از اماكن مهم این شهر می‌توان به «ایران‌خودرو آذربایجان»، «پارك بزرگ ایرینجی»، «دانشكده فنی سما»، «دانشگاه آزاد اسلامی ممقان»، «دانشگاه پیام نور ممقان»، «دانشگاه تربیت معلم آذربایجان»، «دانشگاه جامع علمی-كاربردی ممقان»، «شهرك صنعتی شهید سلیمی»، «فولادسرام»، «مادخودرو» و «معدن دیاتومیت» اشاره كرد.

وجه تسمیه
نقل قول‌های مختلفی درباره وجه تسمیه ممقان ذكر شده‌است؛ از جمله این‌كه نام واقعی این شهر «مامقان» و به‌معنای «شهر مادر قازان‌خان» بوده‌است و بعدها به «ممقان» تغییر یافته‌است. عده‌ای نیز بر این عقیده‌اند كه نام واقعی ممقان «مامغان» و به‌معنای «شهر مغان» بوده‌است. نقل قول دیگری كه معقول‌تر به‌نظر می‌رسد، حاكی از آن است كه نام شهر در گذشته «مامگان» بوده‌است و پس از یورش اعراب به «مامقان» و بعدها به «ممقان تغییر پیدا كرده‌است.