آش شولی یكی از غذاها و آشهای خوشمزه شهر یزد است كه بر دو نوع است:
شولی ساده است كه بیشتر در فصل زمستان بیشتر پخته میشود و در آن ماش پخته، اسفناج، چغندر، شوید و گاه شلغم و كدو زرد میریزند.
نوع دوم آش شولی ترش است. مقداری نخود سالم یا نیم كوب و عدس را با چغندر خرد كرده یا نیم كوب میپزند و در فصل زمستان برگ چغندر را بهجای برگ اسفناج در آن میریزند و مقداری آرد گندم به آن اضافه میكنند. برای ترش كردن آن، از سركه انار یا انگور و نیز رب انار استفاده می كنند. گاه از برنج نیز در آش استفاده میشود.
روش پخت آش شولی
مواد لازم :
برگ چغندر یا اسفناج نیم كیلو – چغندر خرد شده ۳ عدد – شوید تازه یا خشك – عدس یك پیمانه – نخود نصف پیمانه – نعنا داغ و پیازداغ و سیر داغ – سركه – نمك وفلفل و زردچوبه
روش پخت :
ابتدا چغندرها را مكعبی خرد كرده همچنین برگهای اون یا اسفناج را نیز خرد كرده با شویدهای خرد شده میگذاریم بپزد. عدس و نخود را هم جداگانه پخته میشه از ماش هم استفاده كردو وقتی سبزیها پخته شد به آن اضافه میكنیم. سپس پیازداغها را با نمك و فلفل و زردچوبه همراه با نعناع داغ تفت بدین .ترخون هم به نعنا داغ اضافه میكنیم به مواد اضافه میكنیم. سپس آرد را با آب مخلوط كرده و كم كم به آش در حال جوشیدن اضافه میكنیم. این آش از آش رشته غلظت كمتری دارد. در آخر سركه را اضافه میكنیم. میتوان به عنوان چاشنی به آن كمی شكر هم اضافه كرد. مقدار سركه و شكر بستگی به ذائقه دارد.
در صورت تمایل میتوان كمی سبزی آش هم استفاده كرد ولی اصل شولی با اسفناج و چغندر و شوید است. حبوبات را قبلا خیس كنید .برخی شولی را ترش و بعضی ترش و شیرین دوست دارند. برخی نیز از قره قوروت به جای سركه استفاده میكنند.در قدیم یزدیها (و هم اینك پیروان خوش اشتهای آنها) شولی را به عنوان عصرانه استفاده كرده و بعد از آن نیز مقدار متنابهی چای نبات یا چای و باقلوا یزدی میل میكردند تا طبع سرد شولی را خنثی نمایند.